Αύγουστος

AΥΓΟΥCΤΟC


1.
Των αγίων 7 παίδων Μακκαβαίων, Σολομονής της μητρός αυτών και Ελεαζάρου του διδασκάλου, Ελέσης οσιομάρτυρος, των εν Πέργη 9 αγίων μαρτύρων, Ελεαζάρου, Θεοδώρου, Πάπα του νέου, Κηρύκου και Πολυεύκτου των μαρτύρων, Τιμοθέου επισκόπου και θαυματουργού, πρόοδος του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού.

Οι 7 Άγιοι παίδες Μακκαβαίοι, δηλαδή οι Αβείμ (ή Άβιβος), Αντώνιος, Γουρίας, Ελεάζαρ, Ευσέβωνας, Αχείμ και Μάρκελλος, η μητέρα τους Σολομονή καθώς και ο διδάσκαλός τους Ελεάζαρ ήταν Εβραίοι. Έζησαν επί βασιλείας Αντιόχου Δ΄ του Επιφανούς (175-163 π.Χ.), ο οποίος κατείχε την πατρίδα τους και προσπάθησε να εξαναγκάσει με νόμο τους Εβραίους να αρνηθούν τον νόμο του Μωυσή και να ασπαστούν την ειδωλολατρία. Τότε προέβη σε αρκετές συλλήψεις αντιφρονούντων, μεταξύ των οποίων συνελήφθησαν και οι Άγιοι, αλλά όταν είδε πως με καμία κολακεία δεν επρόκειτο να κάμψει το φρόνημά τους, διέταξε το βασανισμό τους. Αρχικά υπέστη βασανιστήρια ο διδάσκαλός τους και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά σε ηλικία 90 ετών. Επειδή, όμως, οι μαθητές του δεν ελύγισαν, υπέστησαν κι αυτοί διάφορους βασανισμούς και απεβίωσαν όλοι μαρτυρικά. Έπειτα, όμως, ρίφθηκε με την θέλησή της στην φωτιά και η μητέρα τους και απεβίωσε κι αυτή μαρτυρικά. (Ο Αχείμ εορτάζει και την Κυριακή των Προπατόρων).
Η Οσία Έλεσα καταγόταν από την Πελοπόννησο και προερχόταν από ειδωλολάτρη πατέρα και χριστιανή μητέρα από την οποία και κατηχήθηκε. Όταν απεβίωσε η μητέρα της, κατέφυγε σε ηλικία 14 ετών στα Κύθηρα, όπου και έγινε μοναχή. Αλλά ο πατέρας της κατάφερε να την ανακαλύψει και αρχικά επεχείρησε με διάφορους τρόπους να την μεταπείσει για να αρνηθεί την χριστιανική της πίστη. Επειδή, όμως, η Οσία παρέμεινε ακλόνητη, υπέστη από αυτόν φρικτά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό από τον ίδιο της τον πατέρα.
Οι 9 Άγιοι, των οποίων τα ονόματα ήταν Λεόντιος, Άττος, Αλέξανδρος, Κίνδεος, Μνησίθεος, Κυριακός, Μηναίος, Κατούνος και Εύκλεος, ήταν γεωργοί και επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.) συνελήφθησαν στην Πέργη της Παμφυλίας στην Μ. Ασία από τον άρχοντα Φλάβιο Ζωΐλο, επειδή ένα βράδυ κατέστρεψαν τα είδωλα στον ναό της Αρτέμιδας. Τότε φυλακίσθηκαν, υπέστησαν πολλά βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Ελεάζαρ συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με κατάφλεξη της κεφαλής, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Θεόδωρος συνελήφθη ως χριστιανός σε εποχή διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Πάπας ο νέος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης και απεβίωσε μαρτυρικά με πνιγμό στην θάλασσα, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Κήρυκος συνελήφθη ως χριστιανός σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Πολύευκτος συνελήφθη σε χρόνους διωγμών κατά των χριστιανών και απεβίωσε μαρτυρικά χωμένος μέσα σε κοπριά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Τιμόθεος ο θαυματουργός υπήρξε επίσκοπος στην Προικόννησο της Προποντίδας επί αυτοκρατορίας Ιουστίνου Α΄ (518-527 μ.Χ.) και Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.). Έζησε βίο ευσεβή, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά.
Στην αρχή του μήνα Αυγούστου και έως τα μέσα του ιδίου μηνός (βλ. 14 Αυγούστου, Σταυρού ανακομιδή) επικρατούσε στην Κων/πολη η συνήθεια να γίνεται κάθε χρόνο η πρόοδος του Τιμίου Σταυρού, δηλαδή είχαν ως έθιμο να τον περιφέρουν στους δρόμους της πόλης, αφού πρώτα τον έβγαζαν από το σκευοφυλάκιο του ναού της Αγίας Σοφίας. Η περιφορά αυτή γινόταν για προσκύνηση από τον λαό και ως προστασία κατά των ασθενειών, η εμφάνιση των οποίων είχε επισημανθεί ότι ήταν συχνότερη κατά την διάρκεια αυτού του μήνα.

2.
Φωκά μάρτυρος, Ιουστινιανού βασιλέως του νέου, Φωτεινής οσίας της Κυπρίας, Βασιλείου του θαυματουργού και δια Χριστόν σαλού, Θεοδώρου νεομάρτυρος του εν Δαρδανελλίοις, ανακομιδή τιμίου λειψάνου Στεφάνου πρωτομάρτυρος, εύρεσις τιμίων λειψάνων αγίων Μαξίμου, Δάδα και Κυντιλλιανού.

Ο Άγιος Φωκάς συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Για τον Άγιο Ιουστινιανό τον νέο βλ. 15 Ιουλίου.
Η Οσία Φωτεινή ή Φωτού έζησε στην Κύπρο βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Βασίλειος ο θαυματουργός έζησε στην Μόσχα, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και υπήρξε δια Χριστόν σαλός, δηλαδή υποκρινόταν ότι ήταν τρελός για να μην γίνει αντιληπτή στους ανθρώπους η αγιότητά του.
Ο Άγιος Θεόδωρος καταγόταν από το χωριό Ερένκιοϊ του Ελλησπόντου, προερχόταν από ευσεβείς γονείς και εργαζόταν στα Δαρδανέλλια ως εργάτης επεξεργασίας σουσαμιού. Σε ηλικία 20 ετών, όμως, ένας εύπορος Τούρκος προσπάθησε να τον εξισλαμίσει για να τον κάνει γαμπρό του. Αλλά, επειδή ο Άγιος αρνήθηκε, τον συκοφάντησε ότι κάποτε, όταν ήταν ασθενής, του εδήλωσε πως επιθυμούσε να γίνει μωαμεθανός, αν αποκτούσε πάλι την υγεία του. Τότε συνελήφθη από τις αρχές και επειδή παρέμεινε ακλόνητος στην χριστιανική του πίστη, υπέστη φρικτά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό το 1690 μ.Χ..
Μετά την εύρεση του τιμίου λειψάνου του Αγίου Στεφάνου (βλ. 27 Δεκεμβρίου) από τον πρεσβύτερο Λουκιανό και τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Ιωάννη, έγινε η ανακομιδή του από την Ιερουσαλήμ στην Κων/πολη επί αυτοκρατορίας Μεγάλου Κωνσταντίνου (324-337 μ.Χ.) ή σύμφωνα με άλλη εκδοχή επί Θεοδοσίου Β΄ (408-450 μ.Χ.) και τοποθετήθηκε στον ναό που ήταν ιδρυμένος εκεί προς τιμήν του.
Η εύρεση των τιμίων λειψάνων των Αγίων Μαξίμου, Δάδα και Κυντιλλιανού (βλ. 13 Απριλίου) έγινε στο Δορύστολο της σημερινής Βουλγαρίας, όπου και εμαρτύρησαν, ενώ στην συνέχεια μεταφέρθηκαν στην Κων/πολη και τοποθετήθηκαν στον ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου στην περιοχή Βιγλεντίου.

3.
Ισαακίου του ομολογητού, Δαλμάτου και Φαύστου των οσίων, Σαλώμης της μυροφόρου, Στεφάνου πάπα Ρώμης του ιερομάρτυρος, Ολυμπίου του επάρχου και μάρτυρος, επισκόπων Ιωάννου του μοναχού και Ιωάννου του νέου, οσίων Θεοκλητούς της θαυματουργού, Θεοδώρας της εξ Αιγίνης, Θεοπίστης της θυγατρός αυτής, Ιωάννου του ομολογητού και Αντωνίου Ρωμαίου Νοβογορδίας του θαυματουργού.

Ο Όσιος Ισαάκιος ο ομολογητής καταγόταν από περιοχή της Ανατολής, εμόναζε σε μια καλύβα κοντά στην Κων/πολη και είχε αξιωθεί με προφητικό χάρισμα. Όταν ο αυτοκράτορας και οπαδός της αίρεσης του αρειανισμού Ουάλης εξεστράτευσε εναντίον των Γότθων, ο Όσιος τον συνάντησε αυτοπροσώπως και του προφήτευσε πως αν μετανοήσει θα νικήσει τους εχθρούς, διαφορετικά θα καταστραφεί ο στρατός του και ο ίδιος θα σκοτωθεί. Αλλά ο αυτοκράτορας οργισμένος διέταξε να τον ρίξουν σε ένα φαράγγι, απ’ όπου όμως εξήλθε σώος και επανέλαβε την προφητεία του. Τότε διέταξε να τον κλείσουν στην φυλακή και ξεκίνησε για τον πόλεμο, νικήθηκε όμως ο στρατός του και ο ίδιος κάηκε ζωντανός το έτος 378 μ.Χ.. Έτσι ο Όσιος αφέθηκε ελεύθερος και όλοι αναγνώρισαν το προφητικό του χάρισμα. Συμμετείχε στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 22 Μαΐου). Ίδρυσε στην Κων/πολη μονή στην οποία διετέλεσε ηγούμενος ως το 396 μ.Χ., οπότε και απεβίωσε ειρηνικά αφήνοντας ως διάδοχό του τον Όσιο Δαλμάτο, από το όνομα του οποίου αργότερα η μονή επονομάσθηκε μονή Δαλμάτων. Ο Δαλμάτος ήταν αρχικά στρατιώτης σχολάριος, αλλά αργότερα μετέβη εκεί μαζί με το γιο του Όσιο Φαύστο και έγιναν μοναχοί. Κατόπιν ως ηγούμενος βοήθησε, με την μεγάλη λαϊκή διαδήλωση που ξεσήκωσε, να αναγνωριστούν από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β΄ οι αποφάσεις της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου (βλ. 9 Σεπτεμβρίου), όταν έμαθε ότι οι αυλικοί παρεμπόδιζαν την γνωστοποίησή τους. Απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 80 ετών.
Η Αγία Σαλώμη η μυροφόρος ήταν σύζυγος του Ζεβεδαίου και μητέρα των Αποστόλων Ιακώβου και Ιωάννη του Θεολόγου (βλ. 30 Απριλίου και 26 Σεπτεμβρίου αντίστοιχα). Μετά την Σταύρωση του Ιησού Χριστού μετέβη μαζί με τις άλλες μυροφόρες γυναίκες προς τον σφραγισμένο και φυλασσόμενο από στρατιώτες τάφο Του, για να αλείψουν το σώμα Του με μύρο. Βρήκαν, όμως, εκεί τον τάφο εγκαταλελειμμένο και κενό και έναν Άγγελο να τους εξηγεί ότι ο Χριστός αναστήθηκε. Τότε επέστρεψαν όλες μαζί και μετέφεραν το χαρμόσυνο μήνυμα στους δύσπιστους μαθητές Του. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Στέφανος υπήρξε πάπας Ρώμης και επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Ουαλεριανού (253-260 μ.Χ.) συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του δράσης και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Ο Άγιος Ολύμπιος ήταν έπαρχος επί αυτοκρατορίας Ηρακλείου (610-641 μ.Χ.), αλλά συνελήφθη από τον Πέρση βασιλιά Χοσρόη και επειδή δεν αρνήθηκε την χριστιανική του πίστη, απεβίωσε μαρτυρικά στην φυλακή.
Ο Άγιος Ιωάννης ήταν αρχικά μοναχός, ενώ έπειτα εξελέγη επίσκοπος Εφέσου. Σε νεότερη από αυτόν εποχή έγινε στην ίδια πόλη επίσκοπος ο Άγιος Ιωάννης ο νέος, αλλά παραμένουν άγνωστα άλλα στοιχεία για την ζωή και την δράση τους.
Η Οσία Θεοκλητώ η θαυματουργός καταγόταν από την επαρχία-θέμα του Οψικίου στην Μ. Ασία και επί αυτοκρατορίας Θεοφίλου (829-842 μ.Χ.) παντρεύθηκε τον ευσεβή άνδρα Ζαχαρία, μαζί με τον οποίο ασχολείτο με την ελεημοσύνη των πτωχών ζώντας βίο ενάρετο. Απεβίωσε ειρηνικά, ενώ μετά την κοίμησή της επετέλεσε πολλά θαύματα.
Η Οσία Θεοδώρα καταγόταν από την Αίγινα, αλλά λόγω των επιδρομών που έκαναν εκεί οι Σαρακηνοί πειρατές μετέβη μαζί με τον σύζυγό της στην Θεσ/νίκη. Αργότερα, μετά την κοίμηση του συζύγου της, μετέβη μαζί με την κόρη της Οσία Θεοπίστη στην μονή του Αγίου Στεφάνου και έγιναν εκεί μοναχές. Η Θεοδώρα απεβίωσε ειρηνικά το 892 μ.Χ..
Ο Όσιος Ιωάννης ο ομολογητής διετέλεσε ηγούμενος στην μονή Πατελαραίας, ενώ παραμένουν άγνωστα άλλα στοιχεία για την ζωή και την δράση του.
Ο Όσιος Αντώνιος Ρωμαίος Νοβογορδίας ο θαυματουργός έζησε στην Ρωσία βίο ευσεβή, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά.

4.
Των εν Εφέσω 7 αγίων παίδων, Ευδοκίας οσιομάρτυρος, Θαθουήλ μάρτυρος, ιερομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού, ανακομιδή τιμίων λειψάνων οσιομάρτυρος Ευδοκίας.

Οι 7 Άγιοι, των οποίων τα ονόματα ήταν Μαξιμιλιανός, Ιάμβλιχος, Μαρτινιανός, Διονύσιος, Αντωνίνος, Κωνσταντίνος και Εξακουστοδιανός, ήταν παιδιά, όταν συνελήφθησαν στην Έφεσο της Μ. Ασίας το 250 μ.Χ.. Τότε ανακρίθηκαν από τον αυτοκράτορα και διώκτη των χριστιανών Δέκιο, αλλά κατάφεραν να πάρουν μια προθεσμία για να απολογηθούν. Τότε εμοίρασαν την περιουσία τους στους πτωχούς, κατέφυγαν σε ένα όρος και κλείσθηκαν μέσα σε σπήλαιο, στην είσοδο του οποίου παλαιότερα είχε ταφεί η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή (βλ. 22 Ιουλίου). Όταν κατόπιν τους ανακάλυψαν, έφραξαν με διαταγή του αυτοκράτορα την είσοδο του σπηλαίου και τους εγκατέλειψαν εκεί για να αποθάνουν. Μετά από πολλά χρόνια, όμως, το 434 μ.Χ. επί αυτοκρατορίας Θεοδόσιου Β΄, όταν οι αιρετικοί αμφισβητούσαν την ανάσταση των νεκρών, οι Άγιοι εμφανίσθηκαν θαυματουργικά, σαν να ξύπνησαν από ύπνο, για να κηρύξουν και να αποδείξουν με την ανάστασή τους την αλήθεια για το ζήτημα αυτό, ενώ έπειτα επανήλθαν στο σπήλαιο και απεβίωσαν και πάλι εκεί.
Η Οσία Ευδοκία καταγόταν από περιοχή της Ανατολής, αλλά κάποτε συνελήφθη ως αιχμάλωτη από τους Πέρσες και μεταφέρθηκε στην πατρίδα τους. Εκεί υπηρετούσε στην οικία ενός αξιωματικού, αλλά συγχρόνως εκήρυττε τον θείο λόγο, με αποτέλεσμα να οδηγήσει πολλούς ειδωλολάτρες στην χριστιανική πίστη. Αλλά αργότερα συνελήφθη για την δράση της αυτή, δάρθηκε και φυλακίσθηκε. Μετά από 2 μήνες, όμως, επειδή ομολόγησε και πάλι την πίστη της στον Χριστό, υπέστη φρικτά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Θαθουήλ συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με απαγχονισμό σε δένδρο.
Για τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό βλ. 24 Αυγούστου.
Η Οσία Ευδοκία, της οποίας εδώ εορτάζεται η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων της, είναι πιθανόν η μάρτυς η οποία εορτάζει την 1η Μαρτίου (βλ.λ.) και όχι η ανωτέρω, όπως αναφέρεται σε μερικά χειρόγραφα, ομώνυμη Οσία.

5.
Ευσιγνίου, Καττιδίου, Καττιδιανού και Σόλεβ των μαρτύρων, Φαβίου ιερομάρτυρος, Νόννης μητρός Γρηγορίου του Θεολόγου, Ευθυμίου πατριάρχου Κων/πόλεως, Θερίσσου επισκόπου, νεομάρτυρος Χρήστου του εκ Πρεβέζης, οσίου Ευγενίου του Αιτωλού.

Ο Άγιος Ευσίγνιος καταγόταν από την Αντιόχεια και υπηρέτησε ως στρατιώτης για 60 χρόνια. Όταν έγινε αυτοκράτορας ο Ιουλιανός ο Παραβάτης (361-363 μ.Χ.), εμφανίσθηκε με θάρρος ενώπιόν του και τον κατηγόρησε για την ειδωλολατρία του αλλά και για τις διώξεις του εναντίον των χριστιανών. Τότε συνελήφθη αμέσως και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό σε ηλικία 110 ετών.
Οι Άγιοι Καττίδιος και Καττιδιανός συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με λιθοβολισμό, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Ο Άγιος Σόλεβ καταγόταν από την Αίγυπτο, συνελήφθη όμως ως χριστιανός σε εποχή διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από τοξοβολία.
Ο Άγιος Φάβιος (ή Φαβιανός) υπήρξε επίσκοπος Ρώμης, συνελήφθη όμως επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Δεκίου και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος το 250 μ.Χ..
Η Οσία Νόννα καταγόταν από την Αριανζό της Καππαδοκίας και ήταν σύζυγος του Αγίου Γρηγορίου επισκόπου Ναζιανζού (βλ. 1 Ιανουαρίου). Με την ευσέβεια που τους διέκρινε υπήρξαν γονείς που ανέθρεψαν άγια τέκνα: τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, την Αγία Γοργονία και τον Άγιο Καισάριο (βλ. 25 Ιανουαρίου, 23 Φεβρουαρίου και 9 Μαρτίου αντίστοιχα). Απεβίωσε ειρηνικά ενώ προσευχόταν σε ναό μετά το 374 μ.Χ., έτος κοίμησης του συζύγου της.
Ο Άγιος Ευθύμιος υπήρξε πατριάρχης Κων/πολης από το 906 έως το 911 μ.Χ., έπειτα εμόνασε στην μονή Αγαθού, ενώ 6 χρόνια αργότερα απεβίωσε εκεί ειρηνικά.
Ο Άγιος Θέρισσος (ή Θέρσος) υπήρξε επίσκοπος Καρπασίας στην Κύπρο, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Χρήστος καταγόταν από την Πρέβεζα και εργαζόταν ως ναυτικός. Όταν κάποτε ταξίδευσε από την Κρήτη στην Κω, διαπληκτίσθηκε εκεί με μερικούς γενίτσαρους, οι οποίοι εξύβριζαν την χριστιανική του πίστη. Τότε υπέστη ξυλοδαρμό και επειδή δεν αρνήθηκε την πίστη του στον Χριστό, μεταφέρθηκε έξω από την πόλη και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά το 1668 μ.Χ..
Ο Όσιος Ευγένιος Ιωαννούλιος ή Γιαννούλης καταγόταν από το χωριό Μέγα Δένδρο της επαρχίας Αποκούρου Αιτωλίας και προερχόταν από πτωχούς γονείς. Αρχικά έγινε διάκονος στην μονή Τατάρνας το 1616 μ.Χ., έπειτα μετέβη στην μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους, ενώ κατόπιν χειροτονήθηκε στην μονή του Σινά πρεσβύτερος από τον Κύριλλο Λούκαρη, τον μετέπειτα πατριάρχη Κων/πολης. Υπέστη, όπως και αυτός, διώξεις και ταλαιπωρίες για την υπεράσπιση της ορθοδοξίας, καθαιρέθηκε, αλλά το 1639 μ.Χ. επανήλθε στην ιεροσύνη. Τότε έγινε διευθυντής στην σχολή της Άρτας, ενώ κατόπιν ίδρυσε ανωτέρα σχολή στο Καρπενήσι, η οποία αναδείχθηκε σε σπουδαίο πνευματικό κέντρο. Ίδρυσε, όμως, και άλλες σχολές στα Βραγιαννά και στο Αιτωλικό, ενώ συνέγραψε και αρκετά συγγράμματα. Απεβίωσε ειρηνικά το 1682 μ.Χ..

6.
Η Μεταμόρφωσις του Σωτήρος, Αββακούμ νεομάρτυρος.


Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος Ιησού Χριστού συνέβη στο όρος Θαβώρ, όπου είχε μεταβεί μαζί με τους μαθητές Του για να τους φανερώσει την δόξα Του και να λάβουν θάρρος πριν τον σταυρικό Του θάνατο. Εκεί ο Ιησούς μεταμορφώθηκε ενώπιον του Πέτρου, του Ιακώβου και του Ιωάννη και έλαμψε ως ήλιος το πρόσωπό Του και ως λευκό φως τα ιμάτιά Του, ενώ δεξιά και αριστερά Του εμφανίστηκαν οι προφήτες Μωυσής και Ηλίας. Έπειτα μια νεφέλη τους επισκίασε και ακούσθηκε η φωνή του Θεού Πατρός να λέγει ότι Αυτός είναι ο αγαπημένος και εκλεκτός Του Υιός, φράση που ακούσθηκε και κατά το βάπτισμα του Ιησού στον Ιορδάνη ποταμό.
Ο Άγιος Αββακούμ συνελήφθη στην Θεσ/νίκη από τους Τούρκους και απεβίωσε μαρτυρικά για την χριστιανική του πίστη το 1628 μ.Χ..

7.
Σώζοντος, Δομετίου του Πέρσου και των συν αυτώ 2 αγίων μαρτύρων, Ναρκίσσου πατριάρχου Ιεροσολύμων, Βαρτάν του εξ Αρμενίας μάρτυρος, οσιομαρτύρων Αστερίου και Ποταμίας των θαυματουργών, οσίων 10.000 ασκητών Θηβαίων, οσίων Ωρ, Υπερεχίου, Θεοδοσίου του νέου και ιαματικού, Ποιμένος του πολυπαθούς του εν τω Σπηλαίω, Ποιμένος του νηστευτού του εν τω Σπηλαίω, Νικάνορος του θαυματουργού, Δομετίου του σημειοφόρου και Ιωσήφ του Γεροντόγιαννη.

Ο Όσιος Σώζων καταγόταν από την Νικομήδεια της Μ. Ασίας, συνελήφθη όμως εκεί λόγω της χριστιανικής του πίστης και ρίφθηκε στην πυρά, αλλά εξήλθε με την χάρη του Θεού αβλαβής. Έζησε έπειτα βίο ευσεβή, ενώ αργότερα απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Δομέτιος καταγόταν από την Περσία, ήταν αρχικά ειδωλολάτρης, αργότερα όμως βαπτίσθηκε χριστιανός και έγινε μοναχός σε μονή της Νίσιβης στην Μεσοποταμία. Έπειτα έγινε διάκονος στην μονή Σεργίου και Βάκχου της Θεοδοσιούπολης στην Μ. Ασία, και κατόπιν ασκήτευσε μαζί με 2 μαθητές του σε ένα σπήλαιο της περιοχής επιτελώντας πολλά θαύματα και οδηγώντας πολλούς ανθρώπους στην χριστιανική πίστη. Όταν, όμως, ο αυτοκράτορας και διώκτης των χριστιανών Ιουλιανός ο Παραβάτης εξεστράτευσε εναντίον των Περσών, έμαθε γι’ αυτούς περνώντας από την περιοχή, έστειλε εναντίον τους μερικούς στρατιώτες, οι οποίοι τους εντόπισαν και έπειτα απεβίωσαν και οι τρεις μαρτυρικά από λιθοβολισμό το 363 μ.Χ..
Ο Άγιος Νάρκισσος υπήρξε πατριάρχης Ιεροσολύμων, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 116 ετών ή σύμφωνα με άλλη εκδοχή απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Ο Άγιος Βαρτάν καταγόταν από την Αρμενία και απεβίωσε μαρτυρικά για την χριστιανική του πίστη.
Ο Όσιος Αστέριος ο θαυματουργός ήταν μέλος της Συγκλήτου, αλλά συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελέσει θαύματα, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Η Οσία Ποταμία η θαυματουργός συνελήφθη ως χριστιανή σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Οι 10.000 Όσιοι ήταν ασκητές στην Θήβα της Αιγύπτου, έζησαν βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσαν ειρηνικά.
Ο Όσιος Ωρ ήταν αρχικά ασκητής στην έρημο της Νιτρίας Αιγύπτου, ενώ έπειτα πλήθος κόσμου μετέβαινε προς συνάντησή του για να διδαχθεί από τους λόγους του. Ίδρυσε διάφορες μονές, έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 90 ετών.
Ο Όσιος Υπερέχιος έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο, ξεχώριζε για την ηρεμία του πνεύματός του και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Θεοδόσιος ο νέος και ιαματικός γεννήθηκε το 862 μ.Χ., καταγόταν από την Αθήνα και προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Σε νεαρή ηλικία εμοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς και έγινε μοναχός στα περίχωρα της πόλης. Έπειτα μετέβη στο Άργος, όπου ίδρυσε μονή, αλλά επειδή φθονήθηκε από μερικούς ιερείς, καταγγέλθηκε στον επίσκοπο Άργους Όσιο Πέτρο (βλ. 3 Μαΐου). Γρήγορα, όμως, απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες, έζησε βίο ευσεβή, αξιώθηκε από τον Θεό να θεραπεύει ασθενείς και απεβίωσε ειρηνικά σε γεροντική ηλικία.
Ο Όσιος Ποιμήν επονομάσθηκε πολυπαθής ή ασθενής, επειδή ήταν σε όλη του την ζωή φιλάσθενος, γεγονός το οποίο αντιμετώπιζε πάντοτε αγόγγυστα. Εμόνασε στην λαύρα των Σπηλαίων στο Κίεβο της Ρωσίας, έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά το 1110 μ.Χ..
Ο Όσιος Ποιμήν, ο οποίος επονομάσθηκε νηστευτής, εμόνασε στην λαύρα των Σπηλαίων στο Κίεβο της Ρωσίας. Έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 14ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Νικάνωρ ο θαυματουργός καταγόταν από την Θεσ/νίκη και προερχόταν από ευπόρους και ευσεβείς γονείς. Όταν έμεινε ορφανός από γονείς σε ηλικία 20 ετών, εμοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς και έγινε αρχικά μοναχός και κατόπιν ιερέας. Εμόνασε σε μονή του όρους του Καλλιστράτου (το σημερινό Βέρμιο), έζησε ενάρετο βίο, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά το 1419 ή σύμφωνα με άλλη εκδοχή το 1519 μ.Χ..
Ο Όσιος Δομέτιος, ο οποίος ήταν σημειοφόρος, ασκήτευσε στα περίχωρα της μονής Φιλοθέου στο Άγιον Όρος, ενώ μαθητής του ήταν ο οσιομάρτυρας Δαμιανός (βλ. 14 Φεβρουαρίου). Έζησε ενάρετο βίο, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 16ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Ιωσήφ ο Γεροντόγιαννης καταγόταν από το χωριό Λιθίνες της Σητείας στην Κρήτη, προερχόταν από ευσεβείς γονείς, ήταν έγγαμος και πατέρας 4 παιδιών. Είχε δύστροπο και ευέξαπτο χαρακτήρα, αλλά όταν συνέβη να αποβιώσει η μικρή του κόρη, άλλαξε ριζικά. Αργότερα, αφού έζησε διάφορες περιπέτειες, άφησε την οικογένειά του και έγινε μοναχός στην μονή Καψά, την οποία και ανακαίνισε. Έζησε εκεί βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά το 1874 μ.Χ. σε ηλικία 75 ετών.

8.
Αιμιλιανού του ομολογητού και Μύρωνος του θαυματουργού των επισκόπων, Ελευθερίου, Λεωνίδου και των συν αυτοίς αγίων νηπίων μαρτύρων, Στυρακίου μάρτυρος, των εκ Τύρου 2 αγίων μαρτύρων, των εξ Αιγύπτου 10 οσίων ασκητών, οσίου Θεοδοσίου του νέου, Γρηγορίου του ζωγράφου του εν τω Σπηλαίω, νεομαρτύρων Τριανταφύλλου εκ Ζαγοράς και Αναστασίου του Βουλγάρου.

Ο Όσιος Αιμιλιανός ο ομολογητής υπήρξε επίσκοπος Κυζίκου από το 787 έως το 815 μ.Χ.. Επί αυτοκρατορίας του εικονομάχου Λέοντα Ε΄ ομολόγησε την πίστη του στις ιερές εικόνες και αγωνίστηκε για την αποκατάστασή τους. Για το λόγο αυτό υπέστη πολλές θλίψεις, εκδιώχθηκε, στάλθηκε στην εξορία και απεβίωσε εκεί ειρηνικά.
Ο Άγιος Μύρων ο θαυματουργός καταγόταν από το χωριό Ραυκία, κοντά στην Κνωσό της Κρήτης, εργαζόταν ως γεωργός και ήταν άνθρωπος ευσεβής και φιλεύσπλαχνος. Αργότερα χειροτονήθηκε πρεσβύτερος επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Δεκίου (249-251 μ.Χ.), ενώ κατόπιν επίσκοπος Κνωσού ή σύμφωνα με άλλη εκδοχή επίσκοπος Κρήτης. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 100 ετών.
Οι Άγιοι Ελευθέριος, Λεωνίδης και μερικά νήπια συνελήφθησαν στην Κιλικία της Μ. Ασίας επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.) και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά.
Ο Άγιος Στυράκιος συνελήφθη ως χριστιανός σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Οι 2 Άγιοι συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης στην Τύρο της Φοινίκης σε εποχή διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά συρόμενοι στο έδαφος από άλογα.
Οι 10 Όσιοι ασκητές έζησαν στην Αίγυπτο βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσαν εκεί ειρηνικά.
Ο Όσιος Θεοδόσιος ο νέος ήταν αρχικά ασκητής και ζούσε με μεγάλη άσκηση, ενώ έπειτα διετέλεσε ηγούμενος στην μονή Ορόβων. Έζησε βίο ευσεβή, διακρίθηκε για την φιλανθρωπία του και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Γρηγόριος ο ζωγράφος, δηλαδή αγιογράφος, εμόνασε στην λαύρα των Σπηλαίων στο Κίεβο της Ρωσίας, έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Τριαντάφυλλος καταγόταν από την Ζαγορά του Πηλίου, εργαζόταν ως ναύτης και σε ηλικία 17 ετών συνελήφθη από μερικούς Τούρκους, οι οποίοι τον εκβίαζαν να γίνει μωαμεθανός. Επειδή, όμως, παρέμεινε ακλόνητος στην χριστιανική του πίστη, υπέστη πολλά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό στον ιππόδρομο της Κων/πολης το 1860 μ.Χ. σε ηλικία 18 ετών.
Ο Άγιος Αναστάσιος καταγόταν από την πόλη Ροδοβίσι της επαρχίας Στουμίτσα της Βουλγαρίας και εργαζόταν στην Θεσ/νίκη ως υπάλληλος ενός Τούρκου εμπόρου. Όταν κάποτε αυτός θέλησε να εξαγάγει λαθραία μερικά υφάσματα από την πόλη, ο Άγιος εφόρεσε τουρκική στολή για να τον διευκολύνει. Την ώρα, όμως, που περνούσε από την πύλη της πόλης, ελέγχθηκε από Τούρκους υπαλλήλους και ανακαλύφθηκε η απάτη του. Τότε συνελήφθη, οδηγήθηκε στις αρχές και πιέσθηκε να γίνει μωαμεθανός. Ο Άγιος, όμως, ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό, παρά τις κολακείες και τις απειλές που δέχθηκε, γι’ αυτό φυλακίσθηκε, υπέστη βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά το 1794 μ.Χ. με απαγχονισμό.

9.
Ματθίου του αποστόλου, των εν Κων/πόλει 10 αγίων μαρτύρων, Αντωνίνου μάρτυρος, Ψόη οσίου, Κωνσταντίνου πατριάρχου Κων/πόλεως.
Ο Απόστολος Ματθίας αντικατέστησε τον Ιούδα Ισκαριώτη, τον προδότη μαθητή του Ιησού Χριστού, μετά την Σταύρωσή Του. Επιλέχθηκε ύστερα από κλήρο που οι υπόλοιποι 11 μαθητές του Χριστού έβαλαν ανάμεσα σε αυτόν και τον Ιωσήφ Βαρσαββά. Αργότερα εκήρυξε τον θείο λόγο στην Αιθιοπία, όπου υπέστη διώξεις και στο τέλος απεβίωσε εκεί μαρτυρικά.
Για τους 10 Αγίους μάρτυρες, των οποίων τα ονόματα είναι Ιουλιανός, Μαρκιανός, Ιωάννης, Ιάκωβος, Αλέξιος, Δημήτριος, Φώτιος, Πέτρος, Λεόντιος και Μαρία η πατρικία βλ. 29 Μαΐου, οσιομάρτυς Θεοδοσία.
Ο Άγιος Αντωνίνος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, όπου εκήρυττε δημόσια τον θείο λόγο. Συνελήφθη, όμως, από τον άρχοντα της πόλης σε εποχή διωγμών και αφού υπέστη βασανιστήρια, απεβίωσε μαρτυρικά μέσα σε πυρακτωμένη κάμινο, ενώ το ιερό του λείψανο παρέμεινε άθικτο.
Ο Όσιος Ψόης έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά ενώ προσευχόταν, αλλά παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Για τον Άγιο Κωνσταντίνο βλ. 29 Ιουλίου.

10.
Λαυρεντίου του αρχιδιακόνου, Ξύστου πάπα Ρώμης, Ιππολύτου και Αγαθονίκης των μαρτύρων, των εν Βιζύη 6 αγίων μαρτύρων, οσίου Ήρωνος του φιλοσόφου, Λαυρεντίου της Καλούγας του δια Χριστόν σαλού.

Ο Άγιος Ξύστος (ή Σίξτος) καταγόταν από την Αθήνα και εξελέγη πάπας Ρώμης μετά τον μαρτυρικό θάνατο του πάπα Αγίου Στεφάνου (βλ. 3 Αυγούστου). Ένα έτος, όμως, αργότερα συνελήφθη και αυτός επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Βαλεριανού, ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό και απεβίωσε μαρτυρικά το 258 μ.Χ.. Ο Άγιος Λαυρέντιος ήταν αρχιδιάκονος και είχε διαταχθεί από τον πάπα Ξύστο κατά την περίοδο των διωγμών να περισυλλέξει τα ιερά σκεύη της Εκκλησίας, αλλά εκείνος τα επώλησε και εμοίρασε τα χρήματα στους πτωχούς. Όταν έπειτα συνελήφθη από τους διώκτες και του ζητήθηκαν τα σκεύη, εκείνος επήρε τις άμαξες τις οποίες του είχαν δώσει για να τα φορτώσει και έβαλε επάνω τους πτωχούς στους οποίους είχε μοιράσει τα χρήματα. Τότε συνελήφθη και ρίφθηκε στην φυλακή, οδήγησε όμως εκεί τον αξιωματικό Καλλίνικο στην χριστιανική πίστη. Αργότερα, επειδή ο Λαυρέντιος αρνήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα, απεβίωσε μαρτυρικά επάνω σε πυρακτωμένη σχάρα. Έπειτα, όμως, ο Άγιος Ιππόλυτος παρέλαβε το τίμιο λείψανό του και το ενταφίασε, συνελήφθη όμως για την πράξη του αυτή και αφού χτυπήθηκε βίαια με αλυσίδες, απεβίωσε μαρτυρικά συρόμενος από άλογα επάνω σε έδαφος γεμάτο με αγκάθια.
Η Αγία Αγαθονίκη συνελήφθη σε νεαρή ηλικία ως χριστιανή στην Καρχηδόνα της Αφρικής σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε εκεί μαρτυρικά.
Οι 6 Άγιοι συνελήφθησαν στην Βιζύη της Θράκης (ή σύμφωνα με άλλη εκδοχή στην Λιβύη) σε εποχή διωγμών κατά των χριστιανών και απεβίωσαν εκεί μαρτυρικά.
Ο Όσιος Ήρων, ο οποίος επονομάσθηκε φιλόσοφος, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Λαυρέντιος έζησε στην Καλούγα της Ρωσίας και υπήρξε δια Χριστόν σαλός, δηλαδή υποκρινόταν ότι ήταν τρελός για να μην γίνει αντιληπτή στους ανθρώπους η αγιότητά του.

11.
Εύπλου του διακόνου, Νεοφύτου, Ζήνωνος, Γαΐου, Μάρκου, Μακαρίου και Γαϊανού των μαρτύρων, Νήφωνος πατριάρχου Κων/πόλεως, Πασσαρίωνος οσίου, οσιομαρτύρων Βασιλείου και Θεοδώρου των εν τω Σπηλαίω, ανάμνησις θαύματος αγίου Σπυρίδωνος εν Κερκύρα, νεομαρτύρων Αναστασίου του Πανερά και Δημητρίου του Μπεγιάζη.

Ο Άγιος Εύπλος καταγόταν από την Κατάνη της Σικελίας, όπου και έγινε διάκονος. Επειδή ανέπτυξε πλούσια χριστιανική δράση, συκοφαντήθηκε στον άρχοντα Καλβισιανό επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.) και συνελήφθη. Επειδή ομολόγησε την χριστιανική του πίστη και αρνήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα, υπέστη φρικτά βασανιστήρια και φυλακίσθηκε. Κατόπιν υπέστη νέα βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Οι Άγιοι Νεόφυτος, Ζήνων, Γάιος, Μάρκος, Μακάριος και Γαϊανός συνελήφθησαν σε χρόνους διωγμών κατά των χριστιανών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Ο Άγιος Νήφων καταγόταν από την Πελοπόννησο και έγινε μοναχός στην Επίδαυρο. Έπειτα εμόνασε στην μονή Θεοτόκου της Αχρίδας και κατόπιν στην μονή Διονυσίου του Αγίου Όρους, όπου χειροτονήθηκε διάκονος και ιερέας. Αργότερα εξελέγη επίσκοπος Θεσ/νίκης, ενώ το 1486 μ.Χ. πατριάρχης Κων/πολης. Μετά από 3 χρόνια, όμως, απομακρύνθηκε λόγω συκοφαντίας για ιδιοποίηση περιουσίας και κατέφυγε σε μονή της Σωζόπολης έως το 1497 μ.Χ., οπότε και επανήλθε στον θρόνο. Αλλά μετά από έναν χρόνο απομακρύνθηκε και πάλι και κατέφευγε στον ηγεμόνα της Βλαχίας Μέγα Ραδούλο, όπου άσκησε χριστιανικό έργο, ενώ κατόπιν επανήλθε στην μονή Διονυσίου. Εκεί το 1502 μ.Χ. αρνήθηκε την τρίτη εκλογή του ως πατριάρχη, έζησε ασκητική ζωή σε γειτονικό κελί της μονής του και αργότερα απεβίωσε εκεί ειρηνικά.
Ο Όσιος Πασσαρίων έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Οι Όσιοι Βασίλειος και Θεόδωρος εμόνασαν στην λαύρα των Σπηλαίων στο Κίεβο της Ρωσίας, έζησαν βίο ευσεβή και απεβίωσαν μαρτυρικά, όταν συνελήφθησαν από έναν ηγεμόνα της περιοχής και βασανίσθηκαν από αυτόν.
Η ανάμνηση αυτή αναφέρεται στο θαύμα του Αγίου Σπυρίδωνα (βλ. 12 Δεκεμβρίου) με το οποίο εξεδίωξε τους Τούρκους, όταν αυτοί απείλησαν με πολιορκία την Κέρκυρα κατά την διάρκεια του πολέμου των εναντίον των Βενετών το 1716 μ.Χ.. Συγκεκριμένα, κατά την διάρκεια σφοδρής νυκτερινής θεομηνίας, η οποία κατέστρεψε τα περισσότερα πολεμοφόδιά τους, κατελήφθησαν από πανικό πιστεύοντας ότι δέχονταν επίθεση και άρχισαν να αλληλοεξοντώνονται μέσα στο σκοτάδι. Έπειτα εγκατέλειψαν το στρατόπεδο και τα όπλα τους και κατέφυγαν με τα πλοία τους στην Ήπειρο.
Οι Άγιοι Αναστάσιος ο Πανεράς και Δημήτριος ο Μπεγιάζης κατάγονταν αντίστοιχα από τους Ασωμάτους και την Αγιάσο της Λέσβου και εργάζονταν στον Κασαμπά της Μ. Ασίας ως καλαθοποιοί. Συνελήφθησαν, όμως, από τους Τούρκους, επειδή εκήρυτταν τον θείο λόγο και φυλακίσθηκαν. Έπειτα υπέστησαν φρικτά βασανιστήρια και επειδή παρέμειναν ακλόνητοι στην πίστη τους, απεβίωσαν μαρτυρικά με απαγχονισμό κάτω από έναν πλάτανο το 1816 ή το 1819 μ.Χ..

12.
Φωτίου, Ανικήτου, Παμφίλου και Καπίτωνος μαρτύρων, των εκ Κρήτης 12 αγίων μαρτύρων, Κάστορος, Παλάμονος, Σεργίου και Στεφάνου των οσίων.

Οι Άγιοι Ανίκητος και Φώτιος κατάγονταν από την Νικομήδεια της Μ. Ασίας. Όταν κάποτε ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός (284-305 μ.Χ.) εκφώνησε λόγο στην Σύγκλητο της πόλης με τον οποίον απειλούσε ότι θα βασάνιζε σκληρά όποιον επικαλούνταν το όνομα του Χριστού, ο Ανίκητος χωρίς να διστάσει ομολόγησε ενώπιόν του την χριστιανική του πίστη. Τότε συνελήφθη αμέσως, υπέστη πολλά βασανιστήρια, αλλά παρέμεινε με την χάρη του Θεού αβλαβής. Έπειτα ο ανιψιός του Φώτιος, βλέποντας τα θαύματα που επιτελούνταν, έτρεξε χαρούμενος να αγκαλιάσει το θείο του. Συνελήφθη, όμως, και αυτός, ενώ στην συνέχεια απεβίωσαν και οι δύο μαρτυρικά μέσα σε πυρακτωμένη κάμινο.
Οι Άγιοι Πάμφιλος και Καπίτων συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης σε εποχή διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Οι 12 Άγιοι ήταν στρατιώτες από την Κρήτη, συνελήφθησαν όμως σε χρόνους διωγμών κατά των χριστιανών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Ο Όσιος Κάστωρ μετά από βίο ευσεβή και ενάρετο, απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Παλάμων έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά. Σύμφωνα με μία εκδοχή υπήρξε διδάσκαλος του Οσίου Παχωμίου του Μεγάλου (βλ. 15 Μαΐου).
Οι Όσιοι Σέργιος και Στέφανος έζησαν στον Μώλο ευσεβή και ενάρετο βίο και απεβίωσαν ειρηνικά.

13.
Κορωνάτου μάρτυρος, Δωροθέου, Δωσιθέου και Σερίδου των οσίων, Ευδοκίας και Ειρήνης (Ξένης) των βασιλισσών, ανακομιδή τιμίων λειψάνων οσίου Μαξίμου του ομολογητού και αγίου Μαξίμου της Μόσχας.

Ο Άγιος Κορωνάτος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Σέριδος ήταν ασκητής και αργότερα διετέλεσε ηγούμενος στην μονή της Γάζας στην Παλαιστίνη. Έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά. Εκεί ασκήτευσαν αρχικά οι Όσιοι Δωρόθεος και ο υποτακτικός του Δοσίθεος, ενώ αργότερα ίδρυσαν δική τους μονή, έζησαν βίο ευσεβή και απεβίωσαν ειρηνικά.
Η Αγία Ευδοκία καταγόταν από την Αθήνα, ήταν ειδωλολάτρισσα, λεγόταν αρχικά Αθηναΐς και υπήρξε ονομαστή για την ομορφιά και την σοφία της. Όταν βρέθηκε στην Κων/πολη για κληρονομικές υποθέσεις της, γνωρίσθηκε εκεί με την Αγία Πουλχερία (βλ. 17 Φεβρουαρίου). Τότε με την μεσολάβησή της έγινε σύζυγος του αδελφού της Πουλχερίας και αυτοκράτορα Αγίου Θεοδοσίου Β΄ (βλ. 29 Ιουλίου), αφού πρώτα βαπτίσθηκε χριστιανή από τον πατριάρχη Αττικό και μετονομάσθηκε Ευδοκία. Αρκετά χρόνια αργότερα επισκέφθηκε τα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσει τους Αγίους Τόπους και έκανε μεγάλες δωρεές σε ναούς, μονές και φιλανθρωπικά ιδρύματα. Τα Ιεροσόλυμα επισκέφθηκε και δεύτερη φορά μετά την κοίμηση του αυτοκράτορα ή σύμφωνα με άλλη εκδοχή μετά από μία μεταξύ τους διάσταση λόγω συκοφαντιών. Έζησε εκεί συνεχίζοντας το φιλανθρωπικό της έργο και απεβίωσε ειρηνικά το 460 μ.Χ. σε ηλικία 67 ετών.
Η Αγία Ειρήνη ήταν πριγκήπισσα της Ουγγαρίας και έγινε σύζυγος του αυτοκράτορα Ιωάννη Β΄ Κομνηνού (1118-1143 μ.Χ.). Αφιέρωσε την ζωή της στην δημιουργία κοινωφελών έργων, το σπουδαιότερο από τα οποία αποτέλεσε η ίδρυση της μεγαλοπρεπούς μονής του Παντοκράτορα στην Κων/πολη. Αργότερα, μετά την κοίμηση του συζύγου της, εγκατέλειψε την ζωή του παλατιού και έγινε μοναχή σε μονή της Βιθυνίας στην Μ. Ασία, όπου μετονομάσθηκε Ξένη. Έζησε ενάρετο βίο και απεβίωσε εκεί ειρηνικά, ενώ το τίμιο λείψανό της μεταφέρθηκε και ενταφιάσθηκε στην μονή του Παντοκράτορος, επειδή ήταν κτητόρισσα της μονής αυτής.
Η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του Οσίου Μαξίμου του ομολογητού, ο οποίος απεβίωσε εξόριστος στην Χερσώνα της Κριμαίας (βλ. 21 Ιανουαρίου), έγινε στην Κων/πολη άγνωστο σε ποια εποχή, ενώ η κατάθεσή των έγινε στην μονή Θεοτόκου της Χρυσούπολης, όπου είχε διατελέσει ηγούμενος.
Ο Άγιος Μάξιμος, του οποίου εδώ εορτάζεται η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του, έζησε στην Μόσχα και υπήρξε δια Χριστόν σαλός, δηλαδή υποκρινόταν ότι ήταν τρελός για να μην γίνει αντιληπτή στους ανθρώπους η αγιότητά του.

14.
Μιχαίου του προφήτου, Μαρκέλλου επισκόπου, Λουκίου του στρατιώτου και Ουρσικίου των μαρτύρων, νεομάρτυρος Συμεών του χρυσοχόου, ανακομιδή τιμίων λειψάνων οσίου Θεοδοσίου του εν τω Σπηλαίω, Σταυρού ανακομιδή εις το παλάτιον.

Ο Προφήτης Μιχαίας ανήκει στους λεγόμενους μικρούς προφήτες, γεννήθηκε στην πόλη Μωραθί το 748 π.Χ. και ήταν σύγχρονος του Προφήτη Ησαΐα (βλ. 9 Μαΐου). Προφήτευσε για 84 χρόνια, και προανήγγειλε τον ερχομό του Μεσσία από την Βηθλεέμ. Ήλεγξε αυστηρά τον βασιλιά Άχαζ, επειδή επέτρεψε την ειδωλολατρία για να έχει φιλικές σχέσεις με τους Ασσυρίους οι οποίοι απειλούσαν την χώρα. Γι’ αυτό υπέστη διώξεις και κατέφυγε στα όρη για να σωθεί. Την ίδια κριτική άσκησε και στον βασιλιά Ιωράμ, γιο του Άχαζ, από τον οποίο όμως συνελήφθη και απεβίωσε μαρτυρικά με απαγχονισμό το 701 π.Χ..
Ο Άγιος Μάρκελλος καταγόταν από την Κύπρο και έγινε επίσκοπος Απαμείας στην Συρία (π.β. όμως και 25 Φεβρουαρίου, Άγιος Μάρκελλος) επί αυτοκρατορίας Θεοδοσίου Β΄ (408-450 μ.Χ.). Συνελήφθη, όμως, εκεί, από τους ειδωλολάτρες, επειδή οδήγησε πολλούς ανθρώπους στην χριστιανική πίστη και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά (σύμφωνα με μία εκδοχή, απεβίωσε μαζί με 70 μαθητές του).
Ο Άγιος Λούκιος ήταν στρατιώτης, συνελήφθη όμως λόγω της χριστιανικής του πίστης και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Ουρσίκιος καταγόταν από την Σιβεντού της Ιλλυρίας και ήταν στρατιώτης επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Μαξιμιανού (286-305 μ.Χ.). Συνελήφθη, όμως, από τον άρχοντα Αριστείδη μετά από καταγγελία, ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό, υπέστη βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Συμεών καταγόταν από την Τραπεζούντα του Πόντου και εργαζόταν ως χρυσοχόος στην Κων/πολη, όπου κάποτε συκοφαντήθηκε από έναν Εβραίο ότι του προκάλεσε τραυματισμούς στο σώμα, ενώ στην πραγματικότητα εκείνος είχε διαπληκτισθεί με κάποιον άλλον. Όταν, όμως, ο Εβραίος απεβίωσε από τα τραύματά του, ο Άγιος συνελήφθη από τις τουρκικές αρχές ως υπεύθυνος για φόνο. Αλλά, επειδή αρνήθηκε να αλλαξοπιστήσει και να γίνει μωαμεθανός για να απαλλαγεί από την ποινή, απεβίωσε μαρτυρικά με απαγχονισμό το 1653 μ.Χ.
Η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του Οσίου Θεοδοσίου (βλ. 3 Μαΐου) έγινε το 1091 μ.Χ. στην λαύρα των Σπηλαίων στο Κίεβο της Ρωσίας.
Μετά την πρόοδο του Τιμίου Σταυρού (βλ. 1 Αυγούστου), δηλαδή την περιφορά Του στους δρόμους της Κων/πολης για προσκύνηση από τον λαό, γινόταν κάθε χρόνο την ημερομηνία αυτή η ανακομιδή του Τιμίου Σταυρού, η επαναφορά του δηλαδή, στο παλάτι για να τοποθετηθεί και πάλι στο σκευοφυλάκιο του ναού της Αγίας Σοφίας.

15.
Κοίμησις της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου, Ταρσιζίου μάρτυρος.


Μετά την Σταύρωση του Κυρίου η Παναγία έμενε στην οικία του Ευαγγελιστή Ιωάννη. Όταν η Παναγία πληροφορήθηκε από έναν Άγγελο ότι σε 3 ημέρες θα απεβίωνε, δέχθηκε το μήνυμα με μεγάλη χαρά και μετέβη αμέσως στο όρος των Ελαιών για να προσευχηθεί. Όταν επέστρεψε, έκανε γνωστό το μήνυμα σε όλους και άρχισε να ετοιμάζεται με επιμέλεια. Την τρίτη ημέρα κατέφθασαν περίλυποι οι Άγιοι Απόστολοι, μεταφερμένοι θαυματουργικά επάνω σε νεφέλες από τους τόπους στους οποίους βρίσκονταν, για να παραστούν στην κοίμησή της Υπεραγίας Θεοτόκου. Όταν η Παναγία απεβίωσε ειρηνικά, οι Απόστολοι και οι πιστοί την μετέφεραν με ψαλμούς και ύμνους και την τοποθέτησαν σε μνήμα στην Γεσθημανή. Ένας, όμως, Εβραίος κινούμενος από φθόνο όρμησε κατά την ώρα της μεταφοράς και προσπάθησε να ρίψει την σορό της, αλλά εκείνη την στιγμή τα χέρια του απεκόπησαν θαυματουργικά. Τρεις ημέρες μετά την κοίμησή της έφθασε στα Ιεροσόλυμα και ο Απόστολος Θωμάς, ενώ η ίδια η Παναγία εμφανίσθηκε με την συνοδεία Αγγέλων και χαιρέτησε τους Αποστόλους κατά την ώρα του γεύματός των. Όταν, όμως, μετά από 3 ημέρες άνοιξαν τον τάφο, βρήκαν μόνο τα εντάφια σπάργανά της και διεπίστωσαν ότι το σώμα της είχε αναληφθεί στους ουρανούς, είχε δηλαδή συμβεί η μετάσταση του σώματός της.
Ο Άγιος Ταρσίζιος καταγόταν από την Ρώμη, υπήρξε μαθητής του εκεί επισκόπου και ιερομάρτυρος Αγίου Στεφάνου (βλ. 3 Αυγούστου) και ήταν ακόλουθος των ιερέων στο λειτουργικό έργο τους. Επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Ουαλεριανού (253-260 μ.Χ.) ήταν ακόμα σε μικρή ηλικία, όταν κάποτε μετέφερε τα Τίμια Δώρα για να κοινωνήσουν οι μελλοθάνατοι φυλακισμένοι χριστιανοί. Συνελήφθη, όμως, στον δρόμο από ειδωλολάτρες και επειδή αρνήθηκε να τους τα παραδώσει, υπέστη ξυλοδαρμό και απεβίωσε εκεί μαρτυρικά, ενώ αυτά εξαφανίσθηκαν θαυματουργικά από τα χέρια του.

16.
Του Αγίου Μανδηλίου και ανακομιδή της Χριστού εικόνος εξ Εδέσσης, Διομήδους και Αλκιβιάδους των μαρτύρων, των εκ Παλαιστίνης 33 αγίων μαρτύρων, των εν Μεγάροις 6 αγίων μαρτύρων, Μακαρίου αρχιεπισκόπου, οσίων Γερασίμου του νεόυ του εν Κεφαλληνία, Χαιρήμονος, Νείλου του Ερικουσίου και Τιμοθέου επισκόπου, οσιομάρτυρος Νικοδήμου του μοναχού, νεομαρτύρων Σταματίου και Αποστόλου του νέου, εύρεσις τιμίων λειψάνων αγίων Σεραφείμ, Δωροθέου, Ιακώβου, Δημητρίου, Βασιλείου και Σαράντου.

Το Άγιο Μανδήλιο ήταν η αχειροποίητη εικόνα της μορφής του Ιησού Χριστού, όπως αυτή αποτυπώθηκε επάνω σε ένα ύφασμα. Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα αυτή στάλθηκε στον Αύγαρο, τοπάρχη της Έδεσσας στην Μεσοποταμία, με τον Απόστολο Ανανία ή τον Θαδδαίο (βλ. 21 Αυγούστου) και μέσω αυτής θεραπεύθηκε από ασθένεια. Το 944 μ.Χ., όμως, επί αυτοκρατορίας Ρωμανού Λεκαπηνού το Άγιο Μανδήλιο μετακομίσθηκε από την Έδεσσα στην Κων/πολη. Αργότερα, το 967 μ.Χ., επί αυτοκρατορίας Νικηφόρου Φωκά μεταφέρθηκε από εκεί στην Κων/πολη και το Άγιο Κεράμιον, το κεραμίδι επάνω στο οποίο αποτυπώθηκε επίσης η μορφή του Ιησού, επειδή αυτό βρισκόταν επάνω ή δίπλα στο Άγιο Μανδήλιο.
[Κατά την άλωση της Κων/πολης από τους Φράγκους το 1204 μ.Χ. μεταφέρθηκε στην Δύση η Αγία Σινδόνη και φυλάσσεται σήμερα στο ναό του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου στο Τορίνο της Ιταλίας. Πρόκειται για ένα νεκρικό λινό σεντόνι, το οποίο έχει υποστεί μικρές φθορές από πυρκαγιά, ενώ επάνω του διαπιστώθηκε πρόσφατα ότι είναι τρισδιάστατα αποτυπωμένο, σαν αρνητικό φωτογραφίας, ένα ανδρικό σώμα και από τις δύο πλευρές αλλά και με σημάδια από μαστίγωση και σταύρωση. Επειδή η παράδοση αναφέρει ότι το Άγιο Μανδήλιο ήταν διπλωμένο στα τέσσερα, είναι πιθανόν ότι η εικόνα αυτή αποτελούσε το επάνω μέρος της Αγίας Σινδόνης στο οποίο φαινόταν μόνον το πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Επιστημονικά αποδείχθηκε ότι δεν υπέστη ζωγραφική παρέμβαση από ανθρώπινο χέρι και η πιθανότητα απάτης είναι στατιστικά απίθανη. Το 1999 αποδείχθηκε ότι η γύρη που βρέθηκε σε αυτήν προέρχεται από την περιοχή των Αγίων Τόπων, ενώ το 2013 αποδείχθηκε ότι τα νανοσωματίδια κρεατίνης και φεριτίνης αίματος που βρέθηκαν σε αυτήν προέρχονται από έντονα βασανισμένο τραυματία, αλλά κατά την χρονολόγησή της με τις σύγχρονες τεχνικές μεθόδους υποστηρίχθηκε το μεν 1988 ότι ανήκει στην περίοδο 1290-1390 μ.Χ., το δε 2013 νεότερη έρευνα την κατέταξε στην περίοδο 300 π.Χ. - 400 μ.Χ.]
Ο Άγιος Διομήδης καταγόταν από την Ταρσό της Κιλικίας στην Μ. Ασία, ασκούσε την ιατρική τέχνη, ενώ παράλληλα εδίδασκε και τον θείο λόγο. Όταν κάποτε βρέθηκε στην Νίκαια της Μ. Ασίας, καταγγέλθηκε για την δράση του στον αυτοκράτορα και διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανό (284-305 μ.Χ.), ο οποίος διέταξε να τον συλλάβουν και να τον αποκεφαλίσουν. Οι στρατιώτες του, όμως, όταν μετέβησαν για την σύλληψή του, αν και διεπίστωσαν ότι ο Άγιος είχε ήδη αποβιώσει ειρηνικά, εκτέλεσαν την διαταγή του αποκεφαλισμού στο τίμιο λείψανό του.
Ο Άγιος Αλκιβιάδης συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών κατά την εποχή των διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά.
Οι 33 Άγιοι κατάγονταν από την Παλαιστίνη, συνελήφθησαν σε εποχή διωγμών κατά των χριστιανών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Οι 6 Άγιοι των οποίων τα ονόματα ήταν Σεραφείμ, Δωρόθεος, Ιάκωβος, Βασίλειος, Δημήτριος και Σαράντης συνελήφθησαν σε χρόνους διωγμών κατά των χριστιανών και απεβίωσαν μαρτυρικά στα Μέγαρα.
Ο Άγιος Μακάριος υπήρξε αρχιεπίσκοπος, πιθανόν των Ιεροσολύμων, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.
Για τον Όσιο Γεράσιμο τον νέο βλ. 20 Οκτωβρίου.
Ο Όσιος Χαιρήμων έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε. Είναι πιθανόν, όμως, ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο με τον Όσιο Χαιρέμονα (βλ. 26 Νοεμβρίου).
Ο Όσιος Νείλος καταγόταν από την Κων/πολη, ήταν ανιψιός του αυτοκράτορα Νικαίας Θεοδώρου Λάσκαρη επί Φραγκοκρατίας και έγινε μοναχός στην μονή Ακοιμήτων. Αργότερα, το 1261 μ.Χ., επανήλθε στην Κων/πολη, μετέβη έπειτα στα Ιεροσόλυμα και παρέμεινε εκεί για 6 χρόνια. Κατόπιν επέστρεψε στην Κων/πολη, αλλά εξορίσθηκε από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Α΄ Παλαιολόγο στην μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους, όπου παρέμεινε για 10 χρόνια. Έπειτα ταξίδευσε σε διάφορα μέρη και κατέληξε στο γειτονικό της Κέρκυρας νησάκι Ερικούσα, απ’ όπου και επονομάσθηκε Ερικούσιος, και ασκήτευσε εκεί για 10 χρόνια. Ύστερα μετέβη στην Ήπειρο, ίδρυσε την μονή Ιερομερίου Θεσπρωτίας και αργότερα απεβίωσε εκεί ειρηνικά σε βαθιά γηρατειά.
Ο Όσιος Τιμόθεος καταγόταν από το χωριό Κάλαμος της Αττικής και ήταν γιος ιερέα. Χειροτονήθηκε αρχικά διάκονος και έπειτα ιερέας από τον επίσκοπο Ωρωπού, μετά την κοίμησή του οποίου τον διαδέχθηκε στον επισκοπικό θρόνο. Αργότερα εξελέγη αρχιεπίσκοπος Ευρίπου (Χαλκίδος), έπειτα αναγκάσθηκε να καταφύγει στον Κάλαμο και κατόπιν, το 1578 μ.Χ., υπήρξε ιδρυτής και κτήτορας της μονής Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Πεντέλη. Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά στο νησί Κέα το 1590 μ.Χ. σε ηλικία 80 ετών.
Ο Όσιος Νικόδημος ήταν μοναχός στα Μετέωρα, συνελήφθη όμως από τους Τούρκους και απεβίωσε μαρτυρικά για την χριστιανική του πίστη το 1551 μ.Χ..
Ο Άγιος Σταμάτιος, ο οποίος καταγόταν από το χωριό Άγιος Δημήτριος Βόλου, μετέβη κάποτε στην Κων/πολη για να διαμαρτυρηθεί μαζί με άλλους συμπολίτες του ενώπιον του σουλτάνου για τις φορολογικές αδικίες του αγά τους. Συνελήφθησαν, όμως, όλοι κι εξαναγκάσθηκαν να αλλαξοπιστήσουν, αλλά επειδή ο Άγιος δεν αρνήθηκε την πίστη του στον Χριστό, παρά τις κολακείες και τις πιέσεις που δέχθηκε, απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό το 1680 μ.Χ..
Ο Άγιος Απόστολος ο νέος καταγόταν από το χωριό Άγιος Λαυρέντιος του Πηλίου και από νεαρή ηλικία εργαζόταν σε οινομαγειρείο της Κων/πολης. Εκεί, επειδή εγνώριζε καλά τα τουρκικά, ανέλαβε με θάρρος την υποστήριξη των καταπιεζόμενων από την βαριά φορολογία συμπατριωτών του. Συνελήφθη, όμως, από τις τουρκικές αρχές, καταδικάσθηκε μετά από ψευδείς κατηγορίες και επειδή αρνήθηκε να γίνει μωαμεθανός, απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό το 1686 μ.Χ. σε ηλικία 19 ετών.
Η εύρεση των τιμίων λειψάνων των Αγίων Σεραφείμ, Δωροθέου, Ιακώβου, Δημητρίου, Βασιλείου και Σαράντου έγινε το 1798 μ.Χ. στα Μέγαρα Αττικής. Σύμφωνα με χειρόγραφο το οποίο φυλάσσεται στον τοπικό φερώνυμο ναό τους, η εύρεση αυτή έγινε, ύστερα από εμφάνιση των Αγίων στο όνειρο ενός παιδιού ηλικίας 9 ετών, το οποίο ονομαζόταν Παΐσιος.

17.
Μύρωνος ιερομάρτυρος, μαρτύρων Θύρσου, Λευκίου, Κορωνάτου μετά της συνοδείας αυτών, Στράτωνος, Φιλίππου, Ευτυχιανού, Κυπριανού, Παύλου και Ιουλιανής, Κοδράτου, Ακακίου και Στρατονίκου των μαρτύρων, Μακαρίου οσιομάρτυρος, οσίων Αίγλωνος, Ηλιού του νέου και Αλυπίου του ζωγράφου του εν τω Σπηλαίω, νεομάρτυρος Δημητρίου του εκ Σαμαρίνης.

Ο Άγιος Μύρων ήταν ιερέας στην Αχαΐα και επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Δεκίου (249-251 μ.Χ.) ο άρχοντας Αντίπατρος εισήλθε στον ναό όπου λειτουργούσε ανήμερα των Χριστουγέννων, για να συλλάβει τους πιστούς. Ο Άγιος, όμως, αντέδρασε και εξύβρισε τον Αντίπατρο, γι’ αυτό συνελήφθη και υπέστη βασανιστήρια. Κατόπιν, επειδή αρνήθηκε να προσφέρει θυσία στα είδωλα, υπέστη νέα βασανιστήρια και έπειτα απεστάλη στον άρχοντα της Κυζίκου, όπου και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Οι Άγιοι Θύρσος, Λεύκιος και Κορωνάτος είναι πιθανόν τα ίδια πρόσωπα με τους Αγίους που εορτάζουν στις 14 Δεκεμβρίου (βλ.λ.), ενώ το όνομα Καλλίνικος φαίνεται πως είτε μεταφέρθηκε στα χειρόγραφα λανθασμένα ως Κορωνάτος ή ίσως αποτελεί κάποιον άλλον Άγιο από την συνοδεία τους.
Οι Άγιοι Στράτων, Φίλιππος, Ευτυχιανός και Κυπριανός, οι οποίοι κατάγονταν από την Νικομήδεια της Μ. Ασίας, μετέβαιναν συχνά στο αμφιθέατρο της πόλης, όπου κατηχούσαν τους ανθρώπους στην χριστιανική πίστη και τους προέτρεπαν να αποφεύγουν τα εκεί θεάματα. Όταν, όμως, κάποτε ο άρχοντας της πόλης αισθάνθηκε την μειωμένη προσέλευση των θεατών και έμαθε την αιτία, συνελήφθησαν όλοι, ομολόγησαν την πίστη τους στον Χριστό, υπέστησαν βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά.
Για τους Αγίους Παύλο, Ιουλιανή και τους δημίους τους Κοδράτο, Ακάκιο και Στρατόνικο βλ. 4 Μαρτίου.
Ο Όσιος Μακάριος ήταν μοναχός στο όρος του Αγίου Αυξεντίου και επειδή ομολόγησε την πίστη του στις ιερές εικόνες επί αυτοκρατορίας του εικονομάχου Κων/νου Ε΄, απεβίωσε μαρτυρικά το 768 μ.Χ..
Ο Όσιος Αίγλων ήταν αναχωρητής, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Ηλίας ο νέος καταγόταν από την Σικελία, υπήρξε αναχωρητής και ιδρυτής μονής. Μετέβη σε διάφορα μέρη της Πελοποννήσου, έπειτα ταξίδευσε στην Κων/πολη, όπου και ασθένησε, ενώ κατά την επιστροφή του στην Θεσ/νίκη απεβίωσε εκεί το 903 μ.Χ..
Ο Όσιος Αλύπιος ο ζωγράφος, δηλαδή αγιογράφος, εμόνασε στην λαύρα των Σπηλαίων στο Κίεβο της Ρωσίας, όταν ηγούμενος εκεί ήταν ο Όσιος Νίκων (βλ. 23 Μαρτίου). Έπειτα χειροτονήθηκε ιερέας, ενώ αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα. Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Δημήτριος καταγόταν από την Σαμαρίνα της Πίνδου και έγινε μοναχός σε μονή της περιοχής του. Μετά την κατάπνιξη της επανάστασης του παπα-Ευθύμιου Βλαχάβα από τον Αλή πασά των Ιωαννίνων, ο Άγιος μετέβη στα γύρω χωριά, όπου εδίδασκε τον θείο λόγο και παρηγορούσε τους κατοίκους. Τότε συνελήφθη από τον Αλή πασά, φυλακίσθηκε και υπέστη πολλά βασανιστήρια. Ένας Τούρκος, όμως, θαυμάζοντας την καρτερία του Αγίου στα μαρτύρια, επίστευσε στον Χριστό, αλλά στην συνέχεια συνελήφθη και απεβίωσε μαρτυρικά. Στο τέλος ο Άγιος απεβίωσε μαρτυρικά μετά από δεκαήμερο εντοιχισμό του σώματός του το 1808 μ.Χ..

18.
Φλώρου, Λαύρου και των συν αυτοίς πενήτων μαρτύρων, Λέοντος, Έρμου, Σεραπίωνος, Πολυαίνου και Ιουλιανής των μαρτύρων, Ιωάννου και Γεωργίου πατριαρχών Κων/πόλεως, οσίων 4 ασκητών, οσίων Βαρνάβα, Σωφρονίου, Χριστοφόρου και Σωφρονίου του Αγιορείτου, νεομάρτυρος Δημητρίου του εκ Σαμαρίνης, ανακομιδή τιμίων λειψάνων Οσίου Αρσενίου του νέου του εν Πάρω.

Οι Άγιοι Φλώρος και Λαύρος ήταν δίδυμοι αδελφοί και κατάγονταν από την Κων/πολη. Διδάχθηκαν την τέχνη του λιθοξόου αλλά και την χριστιανική πίστη από τους Αγίους Πρόκλο και Μάξιμο, οι οποίοι αργότερα απεβίωσαν μαρτυρικά. Τότε οι Άγιοι μετέβησαν στην Ιλλυρία, όπου εργάσθηκαν στην πόλη Ουλπιανά της Δαρδανίας κοντά στον ηγεμόνα Λύκωνα. Κατόπιν στάλθηκαν από αυτόν στον γιο της βασίλισσας Ελπιδίας Λικίνιο, ο οποίος τους έδωσε χρήματα για να κτίσουν ένα ειδωλολατρικό ναό. Μετά την αποπεράτωση, όμως, του ναού τα δύο αδέλφια συγκέντρωσαν τους πένητες, τους πτωχούς της περιοχής, εμοίρασαν σε αυτούς τα χρήματα που τους είχε δώσει ο Λικίνιος και έπειτα γκρέμισαν μαζί τα αγάλματα των θεών και μετέτρεψαν τον ναό σε χριστιανικό. Τότε οι Άγιοι συνελήφθησαν, υπέστησαν βασανιστήρια, οδηγήθηκαν στον Λύκωνα και απεβίωσαν μαρτυρικά κλεισμένοι μέσα σε ένα ξερό πηγάδι, ενώ κατόπιν συνελήφθησαν και οι πτωχοί και απεβίωσαν όλοι μαρτυρικά.
Ο Άγιος Λέων συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης και απεβίωσε μαρτυρικά στα παράλια κοντά στα Μύρα της Λυκίας στην Μ. Ασία. Είναι πιθανόν, όμως, ότι πρόκειται για τον ομώνυμο Άγιο ο οποίος εορτάζει στις 18 Φεβρουαρίου (βλ.λ.).
Οι Άγιοι Έρμος, Σεραπίων και Πολύαινος, οι οποίοι κατάγονταν από την Ρώμη, συνελήφθησαν από τον έπαρχο της πόλης και επειδή ομολόγησαν την πίστη τους στον Χριστό και αρνήθηκαν να θυσιάσουν στα είδωλα, φυλακίσθηκαν κάτω από άθλιες συνθήκες, Έπειτα, επειδή παρέμειναν ακλόνητοι στην πίστη τους, τους έσυραν επάνω σε πετρώδες έδαφος και απεβίωσαν εκεί και οι τρεις μαρτυρικά.
Η Αγία Ιουλιανή είναι πιθανόν το ίδιο πρόσωπο με την ομώνυμη Αγία η οποία εορτάζει στις 21 Δεκεμβρίου (βλ.λ.).
Ο Άγιος Ιωάννης ήταν αρχικά πρεσβύτερος στην Κων/πολη και σκευοφύλακας στον ναό της Αγίας Σοφίας και εξελέγη πατριάρχης Κων/πολης το 668 μ.Χ. Έζησε βίο ευσεβή, διακρίθηκε για την απλότητα και την φιλανθρωπία του και απεβίωσε ειρηνικά το 674 μ.Χ..
Ο Άγιος Γεώργιος ήταν μοναχός και υπηρετούσε ως σύγκελλος και σκευοφύλακας στον ναό της Αγίας Σοφίας στην Κων/πολη. Εξελέγη πατριάρχης Κων/πολης το 678 μ.Χ., ενώ 3 χρόνια αργότερα μετείχε στην ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 14 Σεπτεμβρίου), η οποία κατεδίκασε την αίρεση του μονοθελητισμού. Απεβίωσε ειρηνικά το 683 ή το 686 μ.Χ.
Οι 4 Όσιοι ήταν ασκητές, έζησαν βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσαν ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Οι Όσιοι Βαρνάβας, Σωφρόνιος και Χριστοφόρος μετά από βίο ευσεβή και ενάρετο απεβίωσαν ειρηνικά. Σύμφωνα με μία εκδοχή ο Βαρνάβας, ο οποίος καταγόταν από την Αθήνα, ήταν ο ιδρυτής της μονής Σουμελά στην Μ. Ασία, ενώ ο Σωφρόνιος ήταν ανιψιός του. Επίσης, μετά την ερήμωση της μονής ο Χριστοφόρος, ο οποίος καταγόταν από την Τραπεζούντα, υπήρξε ο νέος ιδρυτής της.
Ο Όσιος Σωφρόνιος καταγόταν από την Ήπειρο, έζησε κατά τον 18ο αι. μ.Χ. και επειδή νυμφεύθηκε παρά την θέλησή του μετά από πίεση των γονέων του, κατέφυγε στο Άγιον Όρος. Εκεί έγινε μοναχός στην σκήτη Αγίας Άννης, ενώ αργότερα χειροτονήθηκε ιερέας. Έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.
Για τον Άγιο Δημήτριο τον νεομάρτυρα βλ. 17 Αυγούστου.
Για τον Όσιο Αρσένιο τον νέο, του οποίου εδώ εορτάζεται η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του, βλ. 31 Ιανουαρίου.

19.
Ανδρέου του στρατηλάτου και των συν αυτώ 2.593 στρατιωτών μαρτύρων, Τιμοθέου, Αγαπίου, Θέκλας, Ευτυχιανού και Στρατηγίου των μαρτύρων, οσίου Θεοφάνους του νέου και θαυματουργού.

Ο Άγιος Ανδρέας ήταν στρατηγός επί αυτοκρατορίας Μαξιμιανού (286-305 μ.Χ.). Όταν ο αρχιστράτηγος Αντίοχος του ανέθεσε να πολεμήσει στην Ανατολή τους εισβολείς Πέρσες, ο Ανδρέας παρακίνησε τους στρατιώτες του να προσευχηθούν στον Χριστό για να νικήσουν. Όταν έπειτα οι στρατιώτες έτρεψαν σε φυγή τους Πέρσες, ο Αντίοχος τους συνέλαβε, επειδή πληροφορήθηκε ότι είχαν μυηθεί στο χριστιανισμό, και μαζί με τον Άγιο τους υπέβαλε σε βασανιστήρια. Κατόπιν ο Αντίοχος έστειλε 1.000 άνδρες για να τους αποδιώξουν από την χώρα, όμως χάρη στο κήρυγμα του Ανδρέα επίστευσαν και αυτοί στον Χριστό. Αυτό το γεγονός εξόργισε ακόμη περισσότερο τον αρχιστράτηγο, απέστειλε εναντίον τους ισχυρή δύναμη και τότε ο Άγιος αλλά και 2.593 στρατιώτες συνολικά συνελήφθησαν και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Ο Άγιος Τιμόθεος καταγόταν από την Παλαιστίνη και επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Μαξιμιανού (286-305 μ.Χ.) συνελήφθη από τον άρχοντα Ουρβανό. Επειδή ομολόγησε ενώπιόν του την πίστη του στον Χριστό, υπέστη πολλά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά. Από τον ίδιο συνελήφθησαν στην Γάζα της Παλαιστίνης οι Άγιοι Αγάπιος και Θέκλα, η οποία καταγόταν από την Βιζύη της Θράκης, και απεβίωσαν μαρτυρικά, όταν κατασπαράχθηκαν στο στάδιο από άγρια θηρία.
Οι Άγιοι Ευτυχιανός και Στρατήγιος συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Ο Όσιος Θεοφάνης ο νέος και θαυματουργός, καταγόταν από τα Ιωάννινα, έγινε μοναχός στην μονή Δοχειαρίου στο Άγιον Όρος, ενώ αργότερα διετέλεσε εκεί ηγούμενος. Έπειτα, όμως, ασκήτευσε σε όρος της Νάουσας στην Μακεδονία, όπου ίδρυσε ην μονή Ασωμάτων. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα, ενώ με τις αγαθοεργίες του βοηθούσε διαρκώς τους κατοίκους της περιοχής. Απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 13ο αι. μ.Χ..

20.
Σαμουήλ του προφήτου, Ρηγίνου και Ορέστου των μεγαλομαρτύρων, Φωτεινής μάρτυρος, των εν Βιζύη 37 αγίων μαρτύρων, Λουκίου του βουλευτού, Ηλιοδώρου και Δοσά των μαρτύρων, οσίου Αβραμίου αρχιεπισκόπου Σμολένσκης του θαυματουργού, αγίων Ιεροθέου επισκόπου και Στέφανου του βασιλέως, νεομάρτυρος Θεοχάρους του Νεαπολίτου.

Ο Προφήτης Σαμουήλ προερχόταν από την ιερατική φυλή του Λευί και μετά την γέννησή του οι γονείς του τον αφιέρωσαν στον Θεό, επειδή επάκουσε τις προσευχές της στείρας μητέρας του Άννας και την αξίωσε να τεκνοποιήσει. Αναδείχθηκε μεγάλος Προφήτης και Κριτής του Ισραήλ και έχρισε, παρά την διαφωνία του μετά από απαίτηση του εβραϊκού λαού, ως πρώτο βασιλιά του τον Σαούλ και μετά από αυτόν τον βασιλιά Δαβίδ. Προφήτευσε για 40 ολόκληρα χρόνια, κρίνοντας και νουθετώντας το λαό του αλλά και βοηθώντας τον να νικήσει τους Φιλισταίους, ενώ αναφέρθηκε και στην ενανθρώπιση του Ιησού Χριστού. Απεβίωσε ειρηνικά σε βαθιά γηρατειά.
Οι Άγιοι Ρηγίνος και Ορέστης κατάγονταν από την Χαλκηδόνα της Μ. Ασίας (ή ίσως από την Καρχηδόνα), όπου συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης και φυλακίσθηκαν. Αργότερα, όταν αφέθηκαν ελεύθεροι, κατέφυγαν στην Κύπρο, αλλά συνελήφθησαν εκεί κοντά στην Λεμεσό και απεβίωσαν μαρτυρικά.
Οι 37 Άγιοι ήταν ο Σεβήρος, ο οποίος καταγόταν από την Σίδη της Παμφυλίας στην Μ. Ασία, οι Ωρίων, Αντιλίνος, Μολίας, Ευδαίμων, Σιλουανός, Σαβίνος, Ευστάθιος, Στράτων και Βόσβας, οι οποίοι κατάγονταν από την πόλη Βυζάντιο (την μετέπειτα Κων/πολη) και οι Τιμόθεος, Παλμάτος, Μέστος, Νίκων, Δίφιλος, Δομετιανός, Μάξιμος, Νεόφυτος, Βίκτωρ, Ρίνος, Σατορνίνος, Επαφρόδιτος, Κερκάς, Γάιος, Ζωτικός, Κρονίων, Άνθανας, Εύρος (ή Ώρος), Ζωίλος, Τύραννος, Αγαθός, Πανσθένης, Αχιλλεύς, Πανθήριος, Χρύσανθος, Αθηνόδωρος, Παντολέων, Θεοσεβής, Γενέθλιος και Μέμνων, οι οποίοι κατάγονταν από την Φιλιππούπολη. Συνελήφθησαν όλοι στη Βιζύη της Θράκης από τον έπαρχο Απελλιανό, επειδή εκήρυτταν με θάρρος την πίστη τους στον Χριστό. Υπέστησαν φριχτά βασανιστήρια και απεβίωσαν όλοι μαρτυρικά μετά από ακρωτηριασμό και ρίψη μέσα σε πυρακτωμένη κάμινο.
Ο Άγιος Λούκιος καταγόταν από την Κυρήνη της Λιβύης και ήταν εκεί βουλευτής. Ήταν παρών κατά τον μαρτυρικό θάνατο του επισκόπου Κυρήνης Αγίου Θεοδώρου (βλ. 4 Ιουλίου), οπότε και επίστευσε στον Χριστό, βαπτίσθηκε, ενώ κατόπιν έπεισε τον ηγεμόνα της Κυρήνης Διγνιανό να πράξει το ίδιο. Έπειτα κατέφυγαν μαζί στην Κύπρο, για να αποφύγουν τους διώκτες των χριστιανών, αλλά αργότερα ο διωγμός επεκτάθηκε και εκεί. Τότε ο Άγιος προσήλθε με την θέλησή του στις αρχές και επειδή αρνήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα αλλά και κατέστρεψε τις θυσίες ενός βωμού, απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Για τους Αγίους Ηλιόδωρο και Δοσά βλ. 9 Απριλίου, των εν Περσία 300 αιχμαλώτων.
Ο Όσιος Αβράμιος ο θαυματουργός υπήρξε αρχιμανδρίτης στο Σμολένσκ της Ρωσίας, έζησε βίο ευσεβή, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Ιερόθεος ήταν επίσκοπος Ουγγαρίας, ενώ ο Άγιος Στέφανος υπήρξε βασιλιάς της Ουγγαρίας από το 997 έως το 1038 μ.Χ. και συνέβαλε αποφασιστικά στην διάδοση του χριστιανισμού στην χώρα του. Έζησαν βίο ευσεβή και ενάρετο.
Ο Άγιος Θεοχάρης ήταν ορφανός και ζούσε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης αγοριών που προέρχονταν από χριστιανούς γονείς στην Νεάπολη της Καππαδοκίας. Ένας, όμως, Τούρκος δικαστής της πόλης τον παρέλαβε στην οικία του για να τον υπηρετεί. Σύντομα τον συμπάθησε λόγω του χαρακτήρα και της εμφάνισής του και του πρότεινε να γίνει μωαμεθανός για να τον νυμφεύσει με την κόρη του. Ο Άγιος, όμως, δεν δέχθηκε να απαρνηθεί την πίστη του, γι’ αυτό υπέστη στην συνέχεια σκληρά βασανιστήρια, λιθοβολισμό έξω από την πόλη και στο τέλος απεβίωσε μαρτυρικά με απαγχονισμό το 1740 μ.Χ..

21.
Θαδδαίου του αποστόλου, Βάσσης, των τέκνων αυτής Θεογνίου, Αγαπίου και Πιστού, οσίου Αλεξάνδρου του εν Ικονίω.

Ο Απόστολος (Ιούδας ο) Θαδδαίος (ή Λεββαίος) καταγόταν από την Έδεσσα της Μεσοποταμίας και ήταν Εβραίος στο γένος. Όταν μετέβη για προσκύνημα στην Ιερουσαλήμ, άκουσε το κήρυγμα του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή και προσήλθε για να βαπτισθεί από αυτόν. Αργότερα, όταν συνάντησε τον Ιησού Χριστό, τον ακολούθησε ως μαθητής Του. Μετά την Ανάστασή Του, ο Θαδδαίος επέστρεψε στην Έδεσσα για να κηρύξει τον θείο λόγο. Εκεί κατήχησε πολλούς ανθρώπους στη χριστιανική πίστη, ανάμεσά τους και τον τοπάρχη Αύγαρο, αφού πρώτα τον εθεράπευσε από την λέπρα (βλ. 16 Αυγούστου, Άγιον Μανδήλιον) και ίδρυσε πολλές εκκλησίες. Έπειτα ξεκίνησε ιεραποστολικές περιοδείες στην Συρία και κατέληξε στη Βηρυτό, όπου και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ σύμφωνα με άλλη εκδοχή απεβίωσε μαρτυρικά στην Μεσοποταμία.
Η Αγία Βάσσα καταγόταν από την Έδεσσα της Μακεδονίας και ήταν παντρεμένη με τον ειδωλολάτρη ιερέα Ουαλέριο, ο οποίος κατά τον διωγμό του αυτοκράτορα Μαξιμιανού (286-305 μ.Χ.) την κατέδωσε ως χριστιανή στον άρχοντα Βικάριο. Ομολόγησε ενώπιόν του την πίστη της στον Χριστό και ρίφθηκε στην φυλακή μαζί με τα 3 παιδιά της, τους Αγίους Θεόγνιο, Αγάπιο και Πιστό, τα οποία είχε αναθρέψει χριστιανικά. Εκεί υπέστησαν ενώπιόν της πολλά βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά με αποκεφαλισμό. Η Αγία, επειδή αρνήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα, υπέστη πολλά βασανιστήρια και ρίφθηκε στην θάλασσα, αλλά σώθηκε και κατάφερε να φθάσει στην Αλώνησο της θάλασσας του Μαρμαρά. Εκεί, όμως, συνελήφθη από τον άρχοντα της Κυζίκου και μετά από νέους βασανισμούς απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Όσιος Αλέξανδρος έζησε στο Ικόνιο της Μ. Ασίας βίο ευσεβή, ενώ παραμένουν άγνωστα άλλα στοιχεία για την ζωή του.

22.
Ζωτικού, Αγαθονίκου και των συν αυτοίς αγίων μαρτύρων, Ανθούσης, Αθανασίου, Χαρισίμου, Νεοφύτου, Ειρηναίου, Ωρ και Ορόψεως των μαρτύρων, σύναξις Παναγίας Προυσιωτίσσης (εν Πυρσώ).

Ο Άγιος Ζωτικός και οι μαθητές του, οι οποίοι ζούσαν στην πόλη Κάρπη της Μ. Ασίας, συνελήφθησαν εκεί από τον άρχοντα Ευτόλμιο κατά την επιστροφή του από διωγμό εναντίον των χριστιανών στον Πόντο, και απεβίωσαν όλοι μαρτυρικά. Έπειτα συνέλαβε στην Νικομήδεια της Μ. Ασίας τον Άγιο Αγαθόνικο, έναν πρίγκηπα της πόλης, τον οποίο ο Άγιος είχε κάνει χριστιανό, αλλά και πολλούς άλλους κατοίκους χριστιανούς. Έπειτα τους οδήγησε στην Θράκη για να παρουσιαστούν ενώπιον του αυτοκράτορα και διώκτη των χριστιανών Μαξιμιανού (286-305 μ.Χ.). Κατά την πορεία, όμως, εκτελέσθηκαν μαρτυρικά κοντά στο χωριό Ποταμός οι Άγιοι Ζήνων, Θεοπρέπιος, Ακίνδυνος και Σεβηριανός, επειδή αδυνατούσαν να βαδίσουν λόγω των πληγών τους. Τέλος, έξω από το χωριό Άμμοι της Σηλυβρίας στην Θράκη ο Αγαθόνικος, ο πρίγκηπας και οι υπόλοιποι χριστιανοί απεβίωσαν μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Η Οσία Ανθούσα καταγόταν από την Σελεύκεια της Συρίας και προερχόταν από ευπόρους και ειδωλολάτρες γονείς. Έπεισε κάποτε την μητέρα της να την αφήσει να επισκεφθεί την Ταρσό της Κιλικίας στην Μ. Ασία μαζί με τους 2 υπηρέτες της, τους Αγίους Χαρίσιμο και Νεόφυτο, για να επισκεφθεί δήθεν την παραμάνα της. Εκεί, όμως, συνάντησε τον επίσκοπο Όσιο Αθανάσιο, βαπτίσθηκε χριστιανή, έπειτα έγινε μοναχή, ασκήτευσε σε έναν έρημο τόπο για 23 συνολικά χρόνια και απεβίωσε εκεί ειρηνικά. Ο Όσιος, όμως, αλλά και οι 2 υπηρέτες συνελήφθησαν και επειδή αρνήθηκαν να θυσιάσουν στα είδωλα ενώπιον του αυτοκράτορα και διώκτη των χριστιανών Ουαλεριανού (253-260 μ.Χ.), απεβίωσαν μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Οι Άγιοι Ειρηναίος, ο οποίος ήταν διάκονος ή πρεσβύτερος, Ωρ και Όροψις συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης, υπέστησαν βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά με αποκεφαλισμό, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Η Σύναξη αυτή, δηλαδή η συνάθροιση των πιστών προς εορτασμό, γίνεται από την Εκκλησία προς τιμήν της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας, την οποία ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Επί αυτοκρατορίας του εικονομάχου Θεόφιλου (829-842 μ.Χ.) η εικόνα αυτή μεταφέρθηκε από την Προύσα της Μ. Ασίας στην Ευρυτανία, βρίσκεται σήμερα στην τοπική μονή του Προυσού ή Πυρσού και αποτελεί πανελλήνιο προσκύνημα.

23.
Λούππου μάρτυρος, των εν Θράκη 38 αγίων μαρτύρων, Ειρηναίου επισκόπου Σιρμίου, Ειρηναίου και Ποθεινού επισκόπων Λουγδούνου, Καλλινίκου πατριάρχου Κων/πόλεως, Αντωνίου επισκόπου Σάρδης, οσίου Νικολάου του Σικελιώτου, απόδοσις εορτής Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Ο Άγιος Λούππος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης και επειδή αρνήθηκε ενώπιον του άρχοντα να θυσιάσει στα είδωλα, υπέστη βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με διαμελισμό του σώματός του και αποκεφαλισμό, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Οι 38 Άγιοι συνελήφθησαν στην Θράκη ως χριστιανοί σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Ο Άγιος Ειρηναίος υπήρξε επίσκοπος Σιρμίου, πρωτεύουσας της Παννονίας, χώρας κοντά στον Δούναβη, και με το κήρυγμα του θείου λόγου οδήγησε πολλούς ειδωλολάτρες στον χριστιανισμό. Για την δράση του αυτή συνελήφθη από τον ηγεμόνα Πρόβο επί αυτοκρατορίας Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.), φυλακίσθηκε και μαστιγώθηκε. Επειδή, όμως, δεν αρνήθηκε την πίστη του στον Χριστό, απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό, ενώ το τίμιο λείψανό του ρίφθηκε στον ποταμό Σά(β)ο.
Ο Άγιος Ειρηναίος καταγόταν πιθανόν από την Σμύρνη και από πρεσβύτερος που ήταν στην πόλη Λούγδουνο, την σημερινή Λυών της Γαλλίας, διαδέχθηκε στον θρόνο τον επίσκοπο Άγιο Ποθεινό, ο οποίος επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Μάρκου Αυρηλίου συνελήφθη και απεβίωσε μαρτυρικά για την πίστη του το 177 μ.Χ.. Ο Ειρηναίος υπήρξε άνθρωπος με βαθιά μόρφωση συνέγραψε πολλά συγγράμματα, με τα οποία ερμήνευσε τις θείες γραφές, υποστήριξε την ορθή πίστη και καταπολέμησε τις αιρέσεις, ενώ αγωνίσθηκε και για την εξάπλωση του χριστιανισμού στην Ευρώπη. Απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό το 202 μ.Χ. επί αυτοκρατορίας Σεπτιμίου Σεβήρου.
Ο Άγιος Καλλίνικος ήταν αρχικά πρεσβύτερος στην Κων/πολη και σκευοφύλακας στον ναό των Βλαχερνών, ενώ έπειτα εξελέγη εκεί πατριάρχης. Όταν κάποτε ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Β΄ καθαιρέθηκε από τον θρόνο αλλά μετά από 8 χρόνια επανήλθε στην εξουσία, θεώρησε ότι μεταξύ των συνωμοτών ήταν και ο Άγιος. Γι’ αυτό και τον συνέλαβε, τον εξόρισε στην Ρώμη, όπου μετά από ένα έτος, το 705 μ.Χ., απεβίωσε στην φυλακή.
Ο Όσιος Αντώνιος ήταν επίσκοπος στις Σάρδεις της Μ. Ασίας την εποχή που πατριάρχης Κων/πολης ήταν ο Άγιος Νικόλαος ο Μυστικός (βλ. 16 Μαΐου) στο διάστημα από το 912 έως το 925 μ.Χ.. Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Νικόλαος καταγόταν από την Σικελία, ασκήτευσε στο όρος Νεότακο της Ευβοίας, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.

24.
Ευτυχούς ιερομάρτυρος, Τατίωνος μάρτυρος, οσιομάρτυρος Γεωργίου του Λιμνιώτου του ομολογητού, οσίου Αρσενίου του θαυματουργού, Κοσμά του Αιτωλού νεομάρτυρος και ισαποστόλου, ανακομιδή τιμίου λειψάνου αγίου Διονυσίου Αιγίνης.

Ο Άγιος Ευτυχής υπήρξε μαθητής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου (βλ. 26 Σεπτεμβρίου), εκήρυξε τον θείο λόγο και έφερε στην χριστιανική πίστη πολλούς ανθρώπους. Λόγω του κηρύγματός του καταστράφηκαν από τους πιστούς ειδωλολατρικοί ναοί και αγάλματα και για τον λόγο αυτό συνελήφθη, υπέστη βασανιστήρια και φυλακίσθηκε για πολλά χρόνια. Ρίφθηκε στη πυρά αλλά και ως βορά στα άγρια θηρία, αλλά ο Άγιος εξήλθε με την χάρη του Θεού αβλαβής, γι’ αυτό και οι ειδωλολάτρες τον άφησαν έπειτα ελεύθερο. Μετέβη τότε στην πατρίδα του Σεβαστή, όπου αργότερα απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Τατίων καταγόταν από το Μαντίνεο, κοντά στην Κλαυδιούπολη του Πόντου, και συνελήφθη ως χριστιανός από τον ηγεμόνα της πόλης Ουρβανό. Ομολόγησε ενώπιόν του την πίστη του στον Χριστό, υπέστη ξυλοδαρμό και φυλακίσθηκε. Επειδή, όμως, παρέμενε ακλόνητος στην πίστη του, διαπομπεύθηκε συρόμενος στους δρόμους της πόλης και απεβίωσε μαρτυρικά από τα χτυπήματα.
Ο Όσιος Γεώργιος ο Λιμνιώτης ήταν μοναχός και ασκήτευε στο όρος Όλυμπος της Βιθυνίας στην Μ. Ασία, όπου προσέτρεχαν πολλοί πιστοί για να τους διδάξει τον θείο λόγο. Επί αυτοκρατορίας του εικονομάχου Λέοντα Γ΄ (717-741 μ.Χ.) έλεγξε με δριμύτητα τον αυτοκράτορα και τους εικονομάχους, γι’ αυτό και συνελήφθη, υπέστη βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά σε ηλικία 95 ετών.
Ο Όσιος Αρσένιος ο θαυματουργός έζησε στην Ρωσία βίο ευσεβή, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά το 1550 μ.Χ..
Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο οποίος αποκλήθηκε ισαπόστολος, καταγόταν από το χωριό Μεγάλο Δένδρο της Αιτωλίας και σε ηλικία 8 ετών μετέβη στην Σιγδίτσα του Παρνασσού, όπου μαθήτευσε για 10 χρόνια κοντά σε έναν ιεροδιδάσκαλο. Έπειτα σε ηλικία 20 ετών εσπούδασε στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους, έγινε μοναχός στην τοπική Μονή Φιλοθέου και αργότερα ιερομόναχος. Ο Άγιος, όμως, δεν ησύχαζε από τον πόθο να διδάξει στους σκλαβωμένους από τους Τούρκους Έλληνες τα θεία γράμματα. Μετά από θεία αποκάλυψη μετέβη στην Κων/πολη και αφού εφοδιάσθηκε με έγγραφο του πατριαρχείου, όργωσε κυριολεκτικά από το 1760 μ.Χ. την Ελλάδα κηρύττοντας τον θείο λόγο σε πόλεις και χωριά, κτίζοντας σχολεία και εκκλησίες και προφητεύοντας το «ποθούμενο», την απελευθέρωση της Ελλάδας. Μετέβη στην Μακεδονία, στην Θεσσαλία, στην Ήπειρο, στην Στερεά Ελλάδα και στα Επτάνησα. Ήταν πολύ αγαπητός στον λαό, ενώ και οι Τούρκοι τον εσέβονταν, ακόμα και ο τρομερός Αλή πασάς της Ηπείρου. Συκοφαντήθηκε, όμως, από τους Εβραίους στον διοικητή του Βερατίου στην Ήπειρο, αυτός όμως τον συμπάθησε, αλλά αργότερα με την σκόπιμη παρέμβαση ενός υπαλλήλου του συνελήφθη και απεβίωσε μαρτυρικά στο χωριό Καλκουτάση με απαγχονισμό το 1779 μ.Χ..
Για την ανακομιδή του τιμίου λειψάνου του Αγίου Διονυσίου βλ. 17 Δεκεμβρίου.

25.
Τίτου του αποστόλου, μάρτυρος Σάββα Βενεθάλων, Ιωάννου, Επιφανίου, Μηνά και Γενναδίου Σχολαρίου πατριαρχών Κων/πόλεως, Ιωάννου του Καρπαθίου, επάνοδος τιμίου λειψάνου του Αποστόλου Βαρθολομαίου.

Ο Απόστολος Τϊτος οδηγήθηκε στην χριστιανική πίστη από τα κηρύγματα του Αποστόλου Παύλου. Έπειτα έγινε συνοδός του Παύλου κατά τις περιοδείες του στα Ιεροσόλυμα, στην Έφεσο, στην Κόρινθο, στην Μακεδονία και τέλος στην Κρήτη. Εκεί χειροτονήθηκε από αυτόν επίσκοπος του νησιού, ενώ αργότερα μετέβη για να κηρύξει τον θείο λόγο στην Νικόπολη της Ηπείρου και πιθανόν στην Δαλματία. Απεβίωσε ειρηνικά το 105 μ.Χ..
Ο Άγιος Σάββας (αναφέρεται σε χειρόγραφο ως μάρτυς Σάββας Βενεθάλων) συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Ιωάννης καταγόταν από την Καππαδοκία, ήταν πρεσβύτερος στην Κων/πολη και εξελέγη πατριάρχης Κων/πολης από το 518 έως το 520 μ.Χ., οπότε και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Επιφάνιος ήταν πρεσβύτερος στην Κων/πολη, διαδέχθηκε εκεί το 520 μ.Χ. τον ανωτέρω πατριάρχη Άγιο Ιωάννη, ενώ μετά από 16 χρόνια, το 536 μ.Χ., απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Μηνάς καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, ήταν πρεσβύτερος στην Κων/πολη και διευθυντής του φιλανθρωπικού ξενοδοχείου Σαμψών. Αργότερα, το 536 μ.Χ., επί αυτοκρατορίας Ιουστινιανού χειροτονήθηκε πατριάρχης Κων/πολης από τον πάπα Ρώμης Άγιο Αγαπητό (βλ. 17 Απριλίου). Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά το 552 μ.Χ..
Ο Άγιος Γεννάδιος ο Σχολάριος καταγόταν από την Κων/πολη, έλαβε εκεί σπουδαία μόρφωση μεταξύ άλλων από τον Άγιο Μάρκο τον Ευγενικό (βλ. 19 Ιανουαρίου) και τον πλατωνικό φιλόσοφο Γεώργιο Γεμιστό ή Πλήθωνα, ενώ έπειτα έγινε ο ίδιος διδάσκαλος πολλών μαθητών. Αργότερα συμμετείχε στην κρίσιμη σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας (1438-1439 μ.Χ.), η οποία είχε σκοπό την ένωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας με την Ρωμαιοκαθολική – οι σχέσεις τους είχαν διακοπεί από το Σχίσμα του 1054 μ.Χ. – με αντάλλαγμα την βοήθεια των Δυτικών στην απειλούμενη από τους Τούρκους Κων/πολη. Παρεξηγήθηκε, όμως, και από τις δύο πλευρές λόγω των μετριοπαθών απόψεών του, ενώ ύστερα έγινε μόνιμος αντίπαλος της ένωσης των Εκκλησιών, σε μια εποχή που το έθνος είχε διχαστεί σε ενωτικούς και ανθενωτικούς. Κατόπιν έγινε μοναχός, ενώ σε όλη του την ζωή αναδείχθηκε σε ακούραστο συγγραφέα πολυάριθμων συγγραμμάτων. Μετά την άλωση της Κων/πολης από τους Τούρκους έγινε εκεί πατριάρχης από το 1454 μ.Χ., αναλαμβάνοντας ουσιαστικά ρόλο εθνάρχη των υπόδουλων ορθοδόξων λαών. Προηγουμένως, όμως, συναντήθηκε μαζί του ο Μωάμεθ ο Πορθητής, ο οποίος τον υποστήριξε και έδωσε ιδιαίτερα προνόμια στο Πατριαρχείο Κων/πολης. Δύο χρόνια, όμως, αργότερα παραιτήθηκε λόγω των δυσκολιών που συνάντησε, μετέβη στο Άγιον Όρος και έπειτα στην μονή του Προδρόμου κοντά στις Σέρρες. Αναγκάσθηκε να επανέλθει στον θρόνο για δεύτερη φορά από το 1458 έως το 1463 μ.Χ., οπότε και παραιτήθηκε για τους ιδίους λόγους. Κατόπιν επανήλθε στην μονή, όπου και απεβίωσε ειρηνικά το 1472 μ.Χ..
Ο Άγιος Ιωάννης έζησε στην Κάρπαθο βίο ευσεβή, πιθανόν κατά τον 7ο αι. μ.Χ., είναι ο συγγραφέας ενός συγγράμματος που περιέχεται στην «Φιλοκαλία», ενώ παραμένουν άγνωστα άλλα στοιχεία για την ζωή και το έργο του.
Το τίμιο λείψανο του Αγίου Βαρθολομαίου μετά τον μαρτυρικό θάνατό του (βλ. 11 Ιουνίου) τοποθετήθηκε από τους χριστιανούς μέσα σε λάρνακα και επετέλεσε πολλά θαύματα, καθώς πολλοί άνθρωποι θεραπεύθηκαν από αυτόν. Αργότερα, όμως, ρίφθηκε στην θάλασσα είτε από τους χριστιανούς για κάποιο λόγο, σύμφωνα με μια εκδοχή, είτε από τους ειδωλολάτρες που δεν ανέχονταν τα θαύματά του, σύμφωνα με άλλη παράδοση. Το άγιο λείψανο, πάντως, μετέβη θαυματουργικά μέσω της θαλάσσης στο νησί Λιπάρα, δίπλα στην Σικελία, όπου ο εκεί επίσκοπος Αγάθων το τοποθέτησε σε ναό που έκτισε προς τιμήν του Αγίου.

26.
Αδριανού, Ναταλίας και των συν αυτοίς 23 αγίων μαρτύρων, Αττικού, Σισινίου και Αδριανού των μαρτύρων, Τιθόη, Ιωάσαφ και Ιβιστίωνος των οσίων.

Ο Άγιος Αδριανός, ο οποίος καταγόταν από την Νικομήδεια της Μ. Ασίας, συνάντησε κάποτε, επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Μαξιμιανού, τους 23 Αγίους που είχαν συλληφθεί και των οποίων τα ονόματα ήταν Μηνώδιος, Συνετός, Πλάτων, Ευρετός, Θύρσος, Ευήθιος, Άνθιμος, Ευτύχιος, Φαρέτριος, Γεντήλιος, Κλαύδιος, Ανατόλιος, Μαρδώνιος, Ερμογένης, Αντίοχος, Ιωάννης, Θεόδωρος, Τρωάδιος, Κυριακός, Ελευθέριος, Καρτέριος, Θεαγώνης και Μαρίνος. Όταν έμαθε από αυτούς ότι ήταν πρόθυμοι να υπομείνουν τα βασανιστήρια για την αγάπη του Χριστού, εντυπωσιάσθηκε και δήλωσε οικειοθελώς το όνομά του ανάμεσα σε αυτά των μαρτύρων. Τότε συνελήφθη και φυλακίσθηκε, ενώ η σύζυγός του Ναταλία, όταν έσπευσε στην φυλακή κι έμαθε από αυτόν τον λόγο της απόφασής του, συμφώνησε και τον ενθάρρυνε να μην υποκύψει στα μαρτύρια. Κατόπιν ο Άγιος και οι υπόλοιποι μάρτυρες υπέμειναν πολλά βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά το 298 μ.Χ. με ακρωτηριασμό και ρίψη στην πυρά. Στην συνέχεια η Αγία έζησε χριστιανικά το υπόλοιπο του βίου της και αργότερα απεβίωσε ειρηνικά.
Οι Άγιοι Αττικός και Σισίνιος συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, πιθανόν κατά την εποχή που εμαρτύρησε και ο ανωτέρω Άγιος Αδριανός.
Ο Άγιος Αδριανός ήταν γιος του αυτοκράτορα Πρόβου και ζούσε στο Βυζάντιο (την μετέπειτα Κων/πολη) μαζί με τον αδελφό του και μετέπειτα εκεί επίσκοπο Δομέτιο. Όταν, όμως, κάποτε μετέβη στην Νικομήδεια της Μ. Ασίας, κατηγόρησε τον αυτοκράτορα Λικίνιο (308-323 μ.Χ.) ότι με πρόφαση τον διωγμό των χριστιανών εκμεταλλεύεται τα ρωμαϊκά στρατεύματα. Τότε συνελήφθη από αυτόν και επειδή δεν αρνήθηκε την πίστη του στον Χριστό, υπέστη βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Όσιος Τιθόης έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Ιωάσαφ ήταν γιος του Ινδού βασιλιά Αβενήρ και έγινε χριστιανός από τον μοναχό Όσιο Βαρλαάμ (βλ. 30 Μαΐου). Κατόπιν έγινε και αυτός μοναχός, έζησε βίο ευσεβή, οδήγησε στην χριστιανική πίστη τον πατέρα του, εδίδαξε στην χώρα του τον θείο λόγο και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Ιβιστίων έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.

27.
Ποιμένος και Θεοκλήτου των οσίων, Λιβερίου πάπα Ρώμης, Οσίου επισκόπου, Ανθούσης της νέας και Φανουρίου του νεοφανούς των μαρτύρων, βάπτισις Αιθίοπος ευνούχου υπό Φιλίππου του διακόνου.

Ο Όσιος Ποιμήν καταγόταν από την Αίγυπτο και ασκήτευσε μαζί με τους αδελφούς του σε σκήτη, όπου έγινε ηγούμενος και συνέστησαν μαζί μια μικρή μοναχική αδελφότητα. Έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε εκεί ειρηνικά το 451 μ.Χ..
Ο Όσιος Θεόκλητος καταγόταν από την Κων/πολη και ήταν υπουργός στο παλάτι. Εγκατέλειψε, όμως, τα πάντα, και ασκήτευσε στο όρος Όλυμπος, όπου έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε εκεί ειρηνικά.
Ο Άγιος Λιβέριος ο ομολογητής εξελέγη πάπας Ρώμης το 352 μ.Χ. και υπερασπίσθηκε τους πατριάρχες Κων/πολης Άγιο Παύλο τον ομολογητή και Αλεξανδρείας Μέγα Αθανάσιο (βλ. 6 Νοεμβρίου και 18 Ιανουαρίου αντίστοιχα), οι οποίοι εκδιώχθηκαν επειδή ήταν, όπως και ο ίδιος, πολέμιοι της αίρεσης του αρειανισμού. Εξορίσθηκε, όμως, μετά από 2 χρόνια στην Θράκη από τον αρειανιστή αυτοκράτορα Κωνστάντιο, αλλά 4 χρόνια αργότερα επανήλθε στον θρόνο του. Απεβίωσε ειρηνικά το 365 ή το 366 μ.Χ..
Άγιος Φανούριος
Ο Άγιος Όσιος υπήρξε επίσκοπος της Κορδούης στην Ισπανία και έλαβε μέρος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 28 Μαΐου), όπου καταδικάσθηκε η αίρεση του αρειανισμού. Αργότερα, όμως, εξορίσθηκε επί αυτοκρατορίας του αρειανιστή Κωνσταντίου, επειδή υπεράσπισε τον Μέγα Αθανάσιο (βλ. 18 Ιανουαρίου) και απεβίωσε στην εξορία το 357 ή το 358 μ.Χ..
Η Αγία Ανθούσα η νέα συνελήφθη λόγω της χριστιανικής της πίστης και απεβίωσε μαρτυρικά με πνιγμό σε πηγάδι.
Ο Άγιος Φανούριος επονομάσθηκε νεοφανής, επειδή έγινε γνωστός σε νεότερη εποχή από τυχαία εύρεση της εικόνας του στην Ρόδο. Κατά την διάρκεια ανασκαφής μιας παλαιάς οικίας βρέθηκαν ερείπια παλαιού ναού με κατεστραμμένες εικόνες, ενώ μεταξύ αυτών υπήρχε και μία καλά διατηρημένη εικόνα νεαρού στρατιώτη με το όνομα Άγιος Φανούριος. Ο Άγιος κρατούσε στο δεξί του χέρι σταυρό και λαμπάδα αναμμένη, ενώ γύρω του απεικονίζονταν τα 12 μαρτύριά του. Τότε ο μητροπολίτης Ρόδου Νείλος ο Β΄ (1355-1369 μ.Χ.) ανοικοδόμησε τον παλαιό ναό και συνέταξε την Ακολουθία του Αγίου, ενώ πολλά είναι τα θαύματα που έχει επιτελέσει ο Άγιος από την εποχή εκείνη.
Για την βάπτιση του Αιθίοπα ευνούχου βλ. 11 Οκτωβρίου, Απόστολος Φίλιππος και διάκονος.

28.
Μωϋσέως του Αιθίοπος, Εζεκίου του βασιλέως, Άννης προφήτιδος, Διομήδους και Λαυρεντίου μαρτύρων, Δάμωνος ιερομάρτυρος, των εξ Ηρακλείας 33 αγίων μαρτύρων.

Ο Όσιος Μωυσής καταγόταν από την Αιθιοπία και ήταν υπηρέτης, αλλά λόγω των κλοπών που διέπραξε, απολύθηκε από τον κύριό του και κατέφυγε στα όρη, όπου έγινε διαβόητος αρχηγός μιας συμμορίας ληστών. Μεταμελήθηκε, όμως, για τις αδικίες που είχε κάνει και έγινε μοναχός. Όταν κάποτε εισήλθαν στο κελί του 2 από τους πρώην δικούς του ληστές, χωρίς να γνωρίζουν ότι είχε γίνει μοναχός, ο ρωμαλέος Μωυσής κατάφερε να τους συλλάβει. Έπειτα, όταν αναγνώρισαν τον Όσιο, συγκινήθηκαν και αποφάσισαν να αλλάξουν τρόπο ζωής και να γίνουν μοναχοί. Απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 75 ετών.
Ο Δίκαιος Εζεκίας, όταν έγινε βασιλιάς των Εβραίων, καταπολέμησε την ειδωλολατρία, την οποία προηγουμένως υποστήριζε με μανία ο πατέρας του Άχαζ, και ενίσχυσε την λατρεία προς τον Θεό. Καταπολέμησε τους Φιλισταίους και τους Ασσυρίους, στους οποίους ο λαός του ήταν υποτελής, και βελτίωσε την χώρα του σε πολλούς τομείς. Απεβίωσε ειρηνικά το 694 π.Χ. (εορτάζει και την Κυριακή των Προπατόρων).
Για την Προφήτιδα Άννα βλ. 3 Φεβρουαρίου.
Οι Άγιοι Διομήδης και Λαυρέντιος συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης σε εποχή διωγμών, δέθηκαν σε έναν πλάτανο και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από τοξοβολία, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Ο Άγιος Δάμων ήταν κληρικός, συνελήφθη σε χρόνους διωγμών κατά των χριστιανών και απεβίωσε μαρτυρικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Οι 33 Άγιοι κατάγονταν από την Ηράκλεια του Πόντου, συνελήφθησαν ως χριστιανοί σε εποχή διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.

29.
Η αποτομή της τιμίας κεφαλής του Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, Αρκαδίου του επισκόπου και θαυματουργού, Βασιλείου Μακεδόνος του βασιλέως, οσίας Θεοδώρας της εν Θεσ/νίκη, κατάθεσις τιμίου λειψάνου οσίου Ιωσήφ του ηγιασμένου.

Ο Άγιος Ιωάννης, ο οποίος υπήρξε Πρόδρομος αλλά και Βαπτιστής του Ιησού Χριστού, ήταν γιος του ιερέα και Προφήτη Ζαχαρία και της Αγίας Ελισάβετ και ήρθε στον κόσμο με θαυματουργικό τρόπο (βλ. 23 Σεπτεμβρίου και 24 Ιουνίου, Σύλληψις και Γενέθλιον Ιωάννου Προδρόμου αντίστοιχα). Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην έρημο, όπου ζούσε ασκητικά έχοντας κοντά του μαθητές και προετοίμαζε τους ανθρώπους για τον ερχομό του Χριστού. Επειδή, όμως, έλεγχε με δριμύτητα τον άρχοντα της Ιουδαίας Ηρώδη Αντύπα, για την παράνομη σχέση του με την Ηρωδιάδα, γυναίκα του αδελφού του Φιλίππου, συνελήφθη από αυτόν με την παρακίνησή της και φυλακίσθηκε. Αργότερα ο Ηρώδης στην εορτή των γενεθλίων του, μεθυσμένος και συνεπαρμένος από τον χορό της Σαλώμης, κόρης της Ηρωδιάδας, υποσχέθηκε σ’ αυτήν ότι θα της πραγματοποιούσε οποιαδήποτε επιθυμία της. Η Σαλώμη τότε, παρακινημένη από την μητέρα της, ζήτησε την κεφαλή του Ιωάννη σε πινάκιο, δηλαδή σε πιάτο, επιθυμία την οποία αυτός δέχθηκε αμέσως να ικανοποιήσει και στην συνέχεια ο Άγιος απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό. Το τίμιο λείψανό του ενταφιάσθηκε με εξαιρετικές τιμές από τους μαθητές του (βλ. και 24 Φεβρουαρίου, α΄ και β΄ εύρεσις τιμίας κεφαλής).
Ο Άγιος Αρκάδιος ο θαυματουργός καταγόταν από την Αρσινόη της Κύπρου, προερχόταν από ευπόρους και ευσεβείς γονείς και ήταν αδελφός του Οσίου Θεοσεβίου του Αρσινοΐτη (βλ. 12 Οκτωβρίου). Εσπούδασε στην Κων/πολη, ενώ αργότερα επέστρεψε στην πατρίδα του και εξελέγη επίσκοπος Αρσινόης. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα, έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Βασίλειος ο Μακεδών καταγόταν από την Αδριανιούπολη και έως την ηλικία των 25 ετών υπήρξε μαζί με άλλους 10.000 ανθρώπους αιχμάλωτος των Βουλγάρων. Μετά την απελευθέρωσή του έγινε αρχικά ιπποκόμος στο παλάτι επί αυτοκρατορίας Μιχαήλ Γ΄, έπειτα ανήλθε διάφορα αξιώματα και το 867 μ.Χ. έγινε αυτοκράτορας. Έκανε αρκετές νικηφόρες εκστρατείες κατά των Αράβων, ενώ στο εσωτερικό υπήρξε συνετός ηγέτης, ρύθμισε ορθά τα εκκλησιαστικά θέματα και την νομοθεσία, ανήγειρε πολλά φιλανθρωπικά ιδρύματα, αλλά και ναούς και μονές. Γιος του ήταν ο πατριάρχης Κων/πολης Άγιος Στέφανος (βλ. 18 Μαΐου). Απεβίωσε ειρηνικά το 886 μ.Χ..
Για την Οσία Θεοδώρα βλ. 5 Απριλίου.
Για τον Όσιο Ιωσήφ τον ηγιασμένο, του οποίου εδώ εορτάζεται η κατάθεση του τιμίου λειψάνου του, βλ. 22 Ιανουαρίου.

30.
Αλεξάνδρου, Ιωάννου και Παύλου του νέου πατριαρχών Κων/πόλεως, Φήλικος, Ιανουαρίου, Φορτουνάτου και Σεπτιμίνου των μαρτύρων, 16 αγίων μαρτύρων Θηβαίων, των εν Μελιτηνή 6 αγίων μαρτύρων, Αλεξάνδρου ηγεμόνος Ρωσίας, Ευλαλίου ιεράρχου, οσίων Φαντίνου του θαυματουργού, Βρυαίνης, Φύλακος και Σαρματά.

Ο Άγιος Αλέξανδρος ήταν αρχικά πρεσβύτερος, ενώ αργότερα διαδέχθηκε στον θρόνο τον πρώτο πατριάρχη Κων/πολης Άγιο Μητροφάνη (βλ. 4 Ιουνίου) και διακρίθηκε για την ευσέβεια και την αγαθότητά του. Μετείχε στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 28 Μαΐου) ως αντιπρόσωπος του γηραιού πατριάρχη. Έπειτα δέχθηκε να περιοδεύσει στην Θράκη, στην Μακεδονία και στην Θεσσαλία, αν και ήταν γέρος, για να γνωστοποιήσει τις αποφάσεις της συνόδου, η οποία κατεδίκασε την διδασκαλία του αιρετικού Αρείου. Απεβίωσε ειρηνικά το 337 μ.Χ. σε ηλικία 98 ετών.
Για τον Άγιο Ιωάννη τον πατριάρχη Κων/πολης βλ. 18 Αυγούστου. Σύμφωνα, όμως, με άλλη εκδοχή πρόκειται για τον Άγιο Ιωάννη τον Ξιφιλίνο, ο οποίος καταγόταν από την Τραπεζούντα, ήταν αρχικά μοναχός σε μονή της Βιθυνίας στην Μ. Ασία, έγινε κατόπιν πατριάρχης Κων/πολης από το 1073 έως το 1075 μ.Χ., οπότε και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Παύλος ο νέος ήταν αρχικά γραμματέας του αυτοκράτορα Ιουστινιανού Β΄, ενώ κατόπιν εξελέγη πατριάρχης Κων/πολης από το 686 μ.Χ. έως το 693 μ.Χ., οπότε και απεβίωσε ειρηνικά. Σύμφωνα, όμως, με άλλη εκδοχή πρόκειται για τον πατριάρχη, ο οποίος καταγόταν από την Κύπρο, ανήλθε στον θρόνο από το 770 έως το 784 μ.Χ.. Έπειτα, όμως, παραιτήθηκε λόγω της αναταραχής που επικρατούσε κατά την περίοδο της Εικονομαχίας (βλ. Τριώδιο, Α΄ Κυριακή Νηστειών), αποσύρθηκε στην μονή Φλώρου, όπου ύστερα από μερικούς μήνες απεβίωσε ειρηνικά.
Για του Αγίους Φήλικα, Ιανουάριο, Φορτουνάτο και Σεπτιμίνο βλ. 16 Απριλίου.
Οι 16 Άγιοι κατάγονταν από την Θήβα, συνελήφθησαν ως χριστιανοί σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Οι 6 Άγιοι συνελήφθησαν στην Μελιτηνή της Αρμενίας σε εποχή διωγμών κατά των χριστιανών και απεβίωσαν μαρτυρικά με πνιγμό στην θάλασσα.
Ο Άγιος Αλέξανδρος ο Νευαίος ήταν αρχικά ηγεμόνας της Ρωσίας, ενώ κατόπιν έγινε μοναχός με το όνομα Αλέξιος. Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά το 1263 μ.Χ..
Ο Άγιος Ευλάλιος ήταν επίσκοπος, πιθανόν Λαπήθου ή Λαμπούσης στην Κύπρο, έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Φαντίνος ο θαυματουργός κατάγονταν από την Καλαβρία της Ιταλίας και έγινε μοναχός σε νεαρή ηλικία. Όταν η πατρίδα του καταλήφθηκε από τους Σαρακηνούς πειρατές, μετέβη σε ηλικία 60 ετών μαζί με τους μαθητές του Βιτάλιο και Νικηφόρο στην Πελοπόννησο, όπου εγκαταστάθηκε για αρκετό χρονικό διάστημα στην Κόρινθο και εκήρυξε εκεί τον θείο λόγο. Έπειτα μετέβη στην Αθήνα, κατόπιν στην Λάρισα και μετά από αρκετό καιρό κατέληξε στη Θεσ/νίκη, όπου συνέχισε το έργο του για 8 χρόνια. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά το 974 μ.Χ. σε βαθιά γεράματα.
Η Οσία Βρυαίνη έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε. Είναι πιθανόν, όμως, ότι πρόκειται για την μητέρα του Οσίου Φαντίνου (βλ. ανωτέρω).
Ο Όσιος Φύλαξ μετά από βίο ευσεβή και ενάρετο απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Σαρματάς υπήρξε ασκητής της ερήμου, έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.

31.
Κατάθεσις τιμίας ζώνης της Θεοτόκου, Διαδόχου και Φιλεόρτου των μαρτύρων, Ανδρέου του στρατηλάτου, Ηρακλείου, Φαύστου, Μηνά και των συν αυτοίς αγίων μαρτύρων, των εκ Νικομηδείας 366 αγίων μαρτύρων, των εκ Γάζης 7 αγίων παρθενομαρτύρων, των εκ Πέργης 4 αγίων μαρτύρων.

Η κατάθεση της τιμίας ζώνης της Θεοτόκου έγινε από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β΄ (408-450 μ.Χ.) ή σύμφωνα με άλλη εκδοχή από τον πατέρα του Αρκάδιο (395-408 μ.Χ.). Η ζώνη αυτή μεταφέρθηκε από τα Ιεροσόλυμα, όπου φυλασσόταν από μία ευσεβή γυναίκα, στην Κων/πολη και τοποθετήθηκε μέσα σε μια χρυσή θήκη, η οποία ονομάσθηκε Αγία Σορός. Έπειτα από πολλά χρόνια, όταν ασθένησε η Ζωή, σύζυγος του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού (886-912 μ.Χ.), ανοίχθηκε η Αγία Σορός και όταν ο πατριάρχης άπλωσε την Τιμία Ζώνη επάνω στην αυτοκράτειρα Ζωή, εκείνη θεραπεύθηκε αμέσως. Από το 1101 μ.Χ. η Τίμια Ζώνη βρίσκεται στη Μονή Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους.
Ο Άγιος Διάδοχος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Φιλέορτος συνελήφθη ως χριστιανός σε εποχή διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Για τους Αγίους Ανδρέα, Ηράκλειο, Φαύστο, Μηνά και τους υπόλοιπους μάρτυρες βλ. 12 Ιουλίου.
Οι 366 Άγιοι κατάγονταν από την Νικομήδεια της Μ. Ασίας, συνελήφθησαν σε χρόνους διωγμών κατά των χριστιανών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Οι 7 Αγίες ήταν νεαρές κοπέλες, κατάγονταν από την Γάζα της Παλαιστίνης, συνελήφθησαν ως χριστιανές σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Οι 4 Άγιοι κατάγονταν από την Πέργη της Μ. Ασίας, συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης σε εποχή διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά.