Κυριακή ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ του Τιμίου Σταυρού

Κυριακή προ της Υψώσεως του τιμίου Σταυρού: αγίων εθνοϊερομαρτύρων μητροπολιτών Χρυσοστόμου Σμύρνης, Αμβροσίου Μοσχονησίων, Γρηγορίου Κυδωνιών, Προκοπίου Ικονίου, Ευθυμίου Ζήλων και των συν αυτοίς αναιρεθέντων αγίων μαρτύρων.


Ο Άγιος Χρυσόστομος Καλαφάτης καταγόταν από την Τρίγλια της Βιθυνίας στην Μ. Ασία και εσπούδασε στην θεολογική σχολή της Χάλκης. Χειροτονήθηκε αρχιδιάκονος στην Μυτιλήνη, έπειτα πρωτοσύγκελλος της Μεγάλης Εκκλησίας, ενώ το έτος 1902 μητροπολίτης Δράμας. Αργότερα οι τουρκικές αρχές τον απομάκρυναν δύο φορές από εκεί λόγω των αγώνων του εναντίον της βουλγαρικής προπαγάνδας, ενώ το έτος 1910 μετατέθηκε στην Σμύρνη. Επειδή, όμως, συνέχισε και από εκεί τον αγώνα του για την προστασία της Μακεδονίας, απομακρύνθηκε για ένα διάστημα, έπειτα επέστρεψε, ενώ αρνήθηκε να εγκαταλείψει την Σμύρνη, όταν αυτή κατελήφθη από τα τουρκικά στρατεύματα κατά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922. Τότε συνελήφθη και παραδόθηκε στον εξαγριωμένο τουρκικό όχλο, από τον οποίο υπέστη φρικτά βασανιστήρια και απεβίωσε εκεί μαρτυρικά.
Ο Άγιος Αμβρόσιος υπήρξε αρχικά ιερέας σε διάφορες ελληνικές κοινότητες της Κριμαίας, ενώ έπειτα χειροτονήθηκε βοηθός επίσκοπος στην μητρόπολη της Σμύρνης. Κατόπιν διορίσθηκε πατριαρχικός έξαρχος στα Μοσχονήσια, κοντά στην Λέσβο, ενώ το έτος 1922 εξελέγη εκεί μητροπολίτης. Συνελήφθη, όμως, το ίδιο έτος από τους Τούρκους κατά την Μικρασιατική καταστροφή και απεβίωσε μαρτυρικά μαζί με άλλους 9 μάρτυρες, όταν ετάφησαν ζωντανοί έξω από τις Κυδωνίες της Μ. Ασίας, πόλη στην οποία εσφάγησαν συνολικά 6.000 κάτοικοι.
Ο Άγιος Γρηγόριος Αντωνιάδης ή Σαατσόγλου καταγόταν από την Μαγνησία της Μ. Ασίας, εξελέγη αρχικά μητροπολίτης Τιβεριουπόλεως και Στρωμνίτσης, απ’ όπου το έτος 1908 οι τουρκικές αρχές τον απομάκρυναν λόγω των αγώνων του εναντίον της βουλγαρικής προπαγάνδας. Τότε μετατέθηκε στην μητρόπολη των Κυδωνιών της Μ. Ασίας, όπου το 1918 καταδικάσθηκε από τους Τούρκους για την εθνική του δράση και φυλακίσθηκε, αλλά το ίδιο έτος αποφυλακίσθηκε από τον ελληνικό στρατό. Κατά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922, όταν εσφάγησαν συνολικά 4.000 κάτοικοι των Κυδωνιών, κατάφερε με την δική του πρωτοβουλία να μεταφερθούν με άδεια των τουρκικών αρχών οι υπόλοιποι κάτοικοι στην Μυτιλήνη. Ο ίδιος, όμως, αρνήθηκε να εγκαταλείψει την περιοχή, γι’ αυτό συνελήφθη και φυλακίσθηκε. Υπέστη φρικτά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά μαζί με άλλους ιερείς και άρχοντες της πόλης.
Ο Άγιος Προκόπιος Λαζαρίδης υπήρξε αρχικά επίσκοπος στην Αμφίπολη και έπειτα μητροπολίτης στο Δυρράχιο και στην Φιλαδέλφεια της Μ. Ασίας. Κατόπιν έγινε μητροπολίτης στο Ικόνιο της Μ. Ασίας, αλλά κατά την Μικρασιατική καταστροφή συνελήφθη από τους Τούρκους και απεβίωσε μαρτυρικά το έτος 1923.
Ο Άγιος Ευθύμιος Αγριτέλης έγινε αρχικά μοναχός στην μονή Λειμώνος, έπειτα διορίσθηκε ως διδάσκαλος στην Λέσβο, κατόπιν έγινε πρωτοσύγκελλος στην Μήθυμνα, ενώ το έτος 1912 εξελέγη επίσκοπος Ζήλων. Συνελήφθη, όμως, από τους Τούρκους το έτος 1921 λόγω της εθνικής του δράσης, φυλακίσθηκε μαζί με άλλους άρχοντες, υπέστη πολλά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά.