Ιανουάριος

IΑΝΟΥΑΡΙΟC




1.
Περιτομή του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου επισκόπου Ναζιανζού, Θεοδότου μάρτυρος, Θεοδοσίου του οσίου, νεομάρτυρος Πέτρου του Πελοποννησίου.

Ο Ιωσήφ και η Παναγία έφεραν το Θείο Βρέφος στην Συναγωγή της Βηθλεέμ κατά την όγδοη ημέρα από την Γέννησή Του, για να Του γίνει η καθιερωμένη Περιτομή. Η τελετή αυτή, η οποία ενεργείτο από τον ιερέα, σύμφωνα με τον νόμο του Μωυσή ήταν υποχρεωτική για όλα τα αρσενικά παιδιά οκτώ ημέρες μετά την γέννησή τους. Τυπικά η περιτομή ήταν σωματική, ουσιαστικά όμως συμβόλιζε την πνευματική περιτομή η οποία ετελείτο από το Άγιο Πνεύμα και επικύρωνε την Διαθήκη, δηλαδή την συμφωνία, μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου από την εποχή του Αβραάμ. Στην συνέχεια έγιναν τα Ονομαστήρια, Του δόθηκε το όνομα Ιησούς, το οποίο σημαίνει Σωτήρας, και έπειτα αναχώρησαν.
Ο Άγιος Βασίλειος ο Μέγας καταγόταν από την Καισάρεια της Καππαδοκίας και προερχόταν από ευπόρους και ευσεβείς γονείς ευγενικής καταγωγής, τον ιερέα Βασίλειο και την Εμμέλεια (βλ. 30 Μαΐου). Επέδειξε ιδιαίτερο ζήλο για μάθηση και όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Αθήνα, απέκτησε γνώση όλων των επιστημών της εποχής του. Αργότερα εγκατέλειψε την ρητορική τέχνη την οποία εδίδασκε και έγινε μοναχός σε μονή του Πόντου, κατόπιν πρεσβύτερος και έπειτα αρχιεπίσκοπος Καισαρείας στην Καππαδοκία. Έδρασε επί αυτοκρατορίας Ουάλη, οπαδού της αίρεσης του αρειανισμού, συνέγραψε πολλά συγγράμματα – μεταξύ των οποίων και Θεία Λειτουργία – με τα οποία εδίδαξε τον χριστιανικό τρόπο ζωής και καταπολέμησε τις διδασκαλίες των αιρετικών. Ίδρυσε την περίφημη «Βασιλειάδα», μεγάλο συγκρότημα με φιλανθρωπικά ιδρύματα, όπου βρήκαν ανακούφιση και περίθαλψη χιλιάδες άνθρωποι. Απεβίωσε ειρηνικά το 378 μ.Χ. σε ηλικία 50 ετών. (Εορτάζει και στις 30 Ιανουαρίου, εορτή των Τριών Ιεραρχών).
Ο Άγιος Γρηγόριος καταγόταν από την Αριανζό, χωριό της Καππαδοκίας, και ήταν σύζυγος της Οσίας Νόννας (βλ. 5 Αυγούστου), η οποία τον οδήγησε στην ορθόδοξη πίστη. Με την ευσέβεια που τους διέκρινε υπήρξαν γονείς που ανέθρεψαν άγια τέκνα: τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, την Αγία Γοργονία και τον Άγιο Καισάριο (βλ. 25 Ιανουαρίου, 23 Φεβρουαρίου και 9 Μαρτίου αντίστοιχα). Αρχικά ήταν ανώτερος δημόσιος υπάλληλος, έπειτα όμως, επί αυτοκρατορίας Μεγάλου Κων/νου, έγινε κληρικός και κατόπιν επίσκοπος στην Ναζιανζό της Καππαδοκίας για 45 ολόκληρα χρόνια. Απεβίωσε ειρηνικά το 374 μ.Χ..
Ο Άγιος Θεόδοτος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Θεοδόσιος διετέλεσε ηγούμενος σε μονή στην Τρίγλια της Βιθυνίας στην Μ. Ασία, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Πέτρος ο Πελοποννήσιος καταγόταν από την Τρίπολη, συνελήφθη από τους Τούρκους στο Τεμίσι ή Οδεμίσιο της Μ. Ασίας και επειδή, παρά τις πιέσεις που δέχθηκε, αρνήθηκε να προδώσει την χριστιανική του πίστη και να ασπασθεί τον μωαμεθανισμό, απεβίωσε εκεί μαρτυρικά με απαγχονισμό το 1776 μ.Χ..

2.
Σιλβέστρου πάπα Ρώμης, Κοσμά πατριάρχου Κων/πόλεως, Θεαγένους ιερομάρτυρος, Βασιλείου του εξ Αγκύρας, Θεοπίστου και Σεργίου των μαρτύρων, οσίων Θεοπέμπτου, Θεοδότης, Μάρκου του κωφού και Σιλβέστρου εν λαύρα Κιέβου, νεομάρτυρος Γεωργίου (Ζώρζη) Ίβηρος του εν Μυτιλήνη, οσίου Σεραφείμ του Σάρωφ.

Ο Άγιος Σίλβεστρος καταγόταν από την Ρώμη, έγινε κληρικός σε ηλικία 30 ετών, ενώ αργότερα, το 314 μ.Χ., εξελέγη εκεί πάπας. Εθέσπισε τους κανόνες για τον καθαγιασμό του μύρου στο μυστήριο του Αγίου Χρίσματος, καταπολέμησε την διδασκαλία του αιρετικού Αρείου, ενώ αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελέσει πολλά θαύματα. Πολλοί άνθρωποι επίστευσαν στον Χριστό, όταν είδαν τον Άγιο να ανασταίνει έναν ταύρο τον οποίο είχε σφάξει ένας Εβραίος μάγος. Απεβίωσε ειρηνικά το 335 μ.Χ. σε βαθιά γηρατειά.
Ο Άγιος Κοσμάς ο θαυματουργός καταγόταν από την Αντιόχεια, εμόνασε αρχικά στα Ιεροσόλυμα, ενώ αργότερα μετέβη στην μονή της Χώρας στην Κων/πολη. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα. Εξελέγη πατριάρχης Κων/πολης το 1075 μ.Χ. σε ηλικία 90 ετών και απεβίωσε ειρηνικά το 1081 μ.Χ..
Ο Άγιος Θεαγένης, ο οποίος ήταν επίσκοπος στο Πάριο, πόλη της Μ. Ασίας, επειδή ομολόγησε την χριστιανική του πίστη ενώπιον του άρχοντα της πόλης Ζηλικινθίου, δέχθηκε άγριο ξυλοδαρμό και κατόπιν ρίφθηκε δέσμιος στην θάλασσα, όπου και απεβίωσε μαρτυρικά.
Ο Άγιος Βασίλειος καταγόταν από την Άγκυρα της Μ. Ασίας και επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Ιουλιανού του Παραβάτη (361-363 μ.Χ.) συνελήφθη από τον τοπικό άρχοντα Σατορνίλο και υπέστη διάφορα βασανιστήρια. Κατόπιν μεταφέρθηκε στην Κων/πολη, υπέστη νέα μαρτύρια και ρίφθηκε μέσα σε πυρακτωμένη κάμινο, αλλά ο Άγιος εξήλθε από εκεί αβλαβής. Τότε μεταφέρθηκε στην Καισάρεια, όπου και απεβίωσε μαρτυρικά, όταν κατασπαράχθηκε από μια λέαινα κατά την διάρκεια ειδωλολατρικής εορτής μέσα στο στάδιο της πόλης.
Ο Άγιος Θεόπιστος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με λιθοβολισμό, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Σέργιος συνελήφθη ως χριστιανός σε εποχή διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Θεόπεμπτος μετά από βίο ευσεβή και ενάρετο απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Η Οσία Θεοδότη ήταν η μητέρα των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού (βλ. 1 Νοεμβρίου). Έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Μάρκος ο κωφός ήταν ασκητής, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Σίλβεστρος ήταν Ρώσος, ασκήτευσε στην λαύρα του Κιέβου, έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 12 αι. μ.Χ..
Ο Άγιος Γεώργιος ή Ζώρζης ή Γκιουρτζής ήταν Ιβηρικής καταγωγής και σε νεαρή ηλικία πωλήθηκε στην Μυτιλήνη ως δούλος σε έναν Τούρκο, ο οποίος τον έκανε μωαμεθανό και τον ονόμασε Σαλή. Μετά τον θάνατο του αφεντικού του εργαζόταν εκεί σε ένα εργαστήριο. Σε ηλικία όμως άνω των 70 ετών παρουσιάσθηκε αυθόρμητα στην τουρκική διοίκηση και ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό αρνούμενος τον μωαμεθανισμό. Τότε συνελήφθη, υπέστη βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά το 1770 μ.Χ. με απαγχονισμό.
Ο Όσιος Σεραφείμ καταγόταν από την πόλη Κουρσκ της Ρωσίας και προερχόταν από ευπόρους αλλά και ευσεβείς γονείς. Σε ηλικία 17 ετών εμόνασε σε μονή της ρωσικής ερήμου Σάρωφ, έπειτα έγινε ιερομόναχος, ενώ αργότερα ασκήτευσε βαθιά μέσα στην έρημο. Αξιώθηκε από τον Θεό με το χάρισμα της διορατικότητας αλλά και της επιτέλεσης πολλών θαυμάτων. Υπήρξε σπουδαία πνευματική μορφή της σύγχρονης Ρωσίας, ενώ πλήθος ανθρώπων προσέτρεχε σ’ αυτόν για διδαχή και βοήθεια. Απεβίωσε ειρηνικά το 1833 μ.Χ. σε ηλικία 74 ετών.

3.
Μαλαχίου του προφήτου, Γορδίου μάρτυρος, αγίων 3 μαρτύρων, οσίων Θωμαΐδος εκ Λέσβου, Ακακίου του θαυματουργού και Πέτρου του σημειοφόρου, εύρεσις τιμίων λειψάνων Οσίου Ευφραίμ του μεγαλομάρτυρος.

Ο Προφήτης Μαλαχίας ανήκει στους λεγόμενους μικρούς προφήτες και έδρασε από το 470 π.Χ., εποχή κατά την οποία οι Ιουδαίοι επέστρεψαν στην Ιερουσαλήμ μετά την αιχμαλωσία τους στην Βαβυλώνα. Το όνομά αυτό, το οποίο σημαίνει Άγγελος, του δόθηκε εξαιτίας της ενάρετης ζωής του, της ωραίας σωματικής του εμφάνισης αλλά και γιατί οι προφητείες του επιβεβαιώνονταν αμέσως από Άγγελο του Θεού στον εβραϊκό λαό. Προφήτευσε μεταξύ άλλων τον ερχομό του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου, την ενανθρώπιση του Χριστού και την Δευτέρα Παρουσία Του. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Γόρδιος καταγόταν από την Καισάρεια της Καππαδοκίας και κατείχε το αξίωμα του εκατόνταρχου. Επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Λικινίου αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει τον στρατό και κατέφυγε στα όρη, όπου ζούσε ασκητικά. Μια ημέρα, όμως, μετέβη στην πόλη, εισήλθε στο θέατρό της, εκήρυξε με θάρρος τον Χριστό, με αποτέλεσμα να πιστεύσουν οι θεατές, ενώ κατηγόρησε τον Λικίνιο για την πολιτική του εναντίον των χριστιανών. Τότε ο άρχοντας της πόλης οργίσθηκε, διέταξε να συλληφθεί και στην συνέχεια ο Άγιος απεβίωσε εκεί μαρτυρικά το 311 μ.Χ. με θάνατο από ξίφος.
Οι 3 Άγιοι, μια μητέρα και τα δύο παιδιά της, ανώνυμοι, συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Η Οσία Θωμαΐς καταγόταν από την Λέσβο και προερχόταν από ευπόρους και ευσεβείς γονείς. Αν και επιθυμούσε την μοναχική ζωή, υπακούοντας στους γονείς της παντρεύθηκε σε ηλικία 24 ετών, αλλά ο σύζυγός της γρήγορα αποδείχθηκε ότι ήταν βάναυσος, αφού υφίστατο καθημερινά από αυτόν ξυλοδαρμούς και μαρτύρια. Η Οσία αντιμετώπιζε καρτερικά αυτή την κατάσταση, ενώ αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα, έως ότου απεβίωσε σε ηλικία 38 ετών, γύρω στα 948-950 μ.Χ..
Ο Όσιος Ακάκιος ο θαυματουργός ήταν ασκητής στο όρος Λάτρο, κοντά στην Μίλητο της Μ. Ασίας και αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελέσει πολλά θαύματα. Ίδρυσε εκεί μαζί με άλλους ασκητές την μεγάλη λαύρα Μυρσινώνος. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Πέτρος, ο οποίος ήταν σημειοφόρος, ασκήτευσε στην Ατρώα της Προποντίδας, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.
Για τον Όσιο Ευφραίμ τον μεγαλομάρτυρα, η εύρεση των τιμίων λειψάνων του οποίου εορτάζεται εδώ, βλ. 5 Μαΐου.

4.
Σύναξις των 70 Αποστόλων, οσίας Απολλιναρίας της Συγκλητικής, Χρυσάνθου μάρτυρος, αγίων 6 μαρτύρων, Θεοκτίστου του οσίου, Ζωσίμου μοναχού και Αθανασίου του κομενταρησίου, οσίου Ευθυμίου και των εν Αγίω Όρει 12 οσίων μαρτύρων, οσίων Ευθυμίου του νέου, Θεοπρόβου επισκόπου Καρπασίας, Ευσταθίου αρχιεπισκόπου Σέρβων και Αχιλλέως του διακόνου, οσιομάρτυρος Ονουφρίου του νέου.

Η Σύναξη αυτή, δηλαδή η συνάθροιση των πιστών προς εορτασμό, γίνεται από την Εκκλησία προς τιμήν των 70 Αποστόλων, οι οποίοι ανήκαν στον ευρύτερο κύκλο των μαθητών του Ιησού Χριστού και τους οποίους εξέλεξε για να προετοιμάζουν το έργο Του στους τόπους όπου μετέβαινε κάθε φορά. Οι Απόστολοι αυτοί ήταν οι εξής: Άγαβος, Αμπλίας, Ανανίας, Ανδρόνικος, Απελλής, Απολλώ, Αρίσταρχος α΄, Αρίσταρχος β΄, Αριστόβουλος, Αρτεμάς, Ασύγκριτος, Αχαϊκός, Βαρνάβας, Βαρσαβάς, Γάιος, Επαινετός, Επαφρόδιτος, Έραστος, Ερμάς, Ερμής, Εύοδος, Ζηνάς, Ζήνων, Ηρωδίων α΄, Ηρωδίων β΄, Ιάκωβος Αλφαίου, Ιάκωβος, Ιάσων, Ιούδας Ιακώβου, Ιούστος, Ιωσής (ή Ιούστος ή Βαρνάβας), Καίσαρ, Κάρπος, Κλήμης, Κουάρτος, Κρίσκης, Λίνος, Λουκάς, Λούκιος, Μάρκος α΄, Μάρκος β΄, Ματθίας, Νάρκισσος, Νικάνωρ, Ολυμπάς, Ονησίφορος, Ουρβανός, Παρμενάς, Πατροβάς, Πούδης, Πρόχορος, Ρούφος, Σίλας, Σιλουανός, Σίμων α΄, Σίμων β΄, Στάχυς, Στεφανάς, Στέφανος, Σωσθένης, Σωσίπατρος, Τερέντιος, Τίμων, Τρόφιμος, Τυχικός α΄, Τυχικός β΄, Φιλήμων, Φίλιππος, Φιλόλογος, Φλέγων, Φορτουνάτος.
Η Οσία Απολλιναρία η Συγκλητική ήταν κόρη του διοικητή της Ρώμης Ανθεμίου (467-474 μ.Χ.), από τον οποίο έλαβε κάποτε την άδεια να μεταβεί για προσκύνημα στα Ιεροσόλυμα. Εκεί, αφού μετέβη στους Αγίους Τόπους, εμοίρασε τα χρήματά της σε μονές και ναούς, απελευθέρωσε τους δούλους της και κατόπιν πέρασε στην Αλεξάνδρεια, όπου διέμεινε σε δάσος κάνοντας αυστηρή άσκηση. Αργότερα, με το σώμα καταπονημένο από τις νηστείες, φορώντας ανδρική ενδυμασία και έχοντας το όνομα Δωρόθεος, ασκήτευσε ως ευνούχος μοναχός στην σκήτη του αββά Μακαρίου. Συνέβη, όμως, να αποκαλυφθεί στον πατέρα της, όταν κάποτε εθεράπευσε την αδελφή της, την οποία αυτός είχε στείλει στους εκεί αββάδες για να την απαλλάξουν από τον σεληνιασμό που την ταλαιπωρούσε. Αργότερα, όταν απεβίωσε ειρηνικά, τότε μόνον αντελήφθησαν και στην σκήτη την γυναικεία της φύση.
Ο Άγιος Χρύσανθος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Οι 6 Άγιοι συνελήφθησαν ως χριστιανοί σε εποχή διωγμών και υπέστησαν βασανιστήρια. Αργότερα, απεβίωσαν ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Ο Όσιος Θεόκτιστος διετέλεσε ηγούμενος στη μονή Κουκουμά της Σικελίας, όπου και απεβίωσε ειρηνικά μετά από βίο ευσεβή και ενάρετο.
Ο Όσιος Ζώσιμος ήταν μοναχός, καταγόταν από την Κιλικία της Μ. Ασίας και ασκήτευε στην έρημο. Συνελήφθη, όμως, από τον άρχοντα Δομιτιανό, ομολόγησε ενώπιόν του την πίστη του στον Χριστό και υπέστη φρικτά βασανιστήρια. Διασώθηκε, όμως, από αυτά και προσείλκυσε στην χριστιανική πίστη τον Αθανάσιο, ο οποίος ήταν κομενταρήσιος, δηλαδή αξιωματούχος. Κατέφυγαν μαζί σε ένα όρος, έζησαν ασκητικά μέσα σε σπηλιά και απεβίωσαν εκεί ειρηνικά.
Ο Όσιο Ευθύμιος διετέλεσε ηγούμενος της μονής Βατοπαιδίου στο Άγιο Όρος, στην οποία ανήκαν ως μοναχοί οι 12 Όσιοι μάρτυρες. Επειδή κατηγόρησαν ως λατινόφρονες τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγο και τον πατριάρχη Ιωάννη Βέκκο, οι οποίοι επιθυμούσαν την ένωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας με την Ρωμαιοκαθολική – οι σχέσεις τους είχαν διακοπεί από το Σχίσμα του 1054 μ.Χ. – συνελήφθησαν και απεβίωσαν μαρτυρικά με απαγχονισμό, το 1285 μ.Χ., ενώ ο Όσιος με πνιγμό στην θάλασσα.
Ο Όσιος Ευθύμιος ο νέος έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Θεόπροβος υπήρξε επίσκοπος στην Καρπασία της Κύπρου κατά τον 4ο αι. μ.Χ., έζησε βίο ευσεβή και ήταν σύγχρονος με τον Άγιο Επιφάνιο (βλ. 12 Μαΐου).
Ο Όσιος Ευστάθιος έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και υπήρξε αρχιεπίσκοπος Σερβίας από το 1276 έως το 1286 μ.Χ..
Ο Όσιος Αχιλλεύς υπήρξε διάκονος, έζησε ενάρετο βίο και εμόνασε στην λαύρα του Κιέβου στην Ρωσία κατά τον 14ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Ονούφριος ο νέος καταγόταν από το χωριό Κάμπροβα του Τυρνάβου και προερχόταν από ευπόρους γονείς. Όταν ήταν ακόμη σε παιδική ηλικία φιλονίκησε μαζί τους και τους ανακοίνωσε ενώπιον κάποιων Τούρκων ότι επιθυμούσε να γίνει μωαμεθανός, πράγμα που φαίνεται ότι επραγματοποίησε στην συνέχεια. Μεταμελήθηκε, όμως, αργότερα για την ενέργειά του αυτή και μετέβη στην μονή Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους, όπου έγινε μοναχός και έπειτα διάκονος. Έπειτα μετέβη στην Χίο, όπου ομολόγησε ενώπιον των αρχών την χριστιανική του πίστη. Τότε συνελήφθη, υπέστη πολλά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό το 1818 μ.Χ..

5.
Θεοπέμπτου επισκόπου, Θεωνά, Θεοείδου και Σάϊδος των μαρτύρων, οσίων Συγκλητικής, Δομνίνης, Τατιανής, Δωροθέου, Γρηγορίου του εν Ακρίτα και Φωστηρίου, οσιομάρτυρος Ρωμανού του νέου του εκ Καρπενησίου.

Ο Άγιος Θεόπεμπτος, ο οποίος υπήρξε επίσκοπος, συνελήφθη κατά τον μεγάλο διωγμό του αυτοκράτορα Διοκλητιανού και ομολόγησε πρώτος ενώπιόν του την χριστιανική του πίστη. Τότε τον έριξαν μέσα σε πυρακτωμένο κλίβανο, αλλά εκείνος εξήλθε με την χάρη του Θεού αβλαβής, έπειτα τον ετύφλωσαν, ενώ κατόπιν ο μάγος Θεωνάς τον επότισε με διάφορα δηλητήρια για να τον εξοντώσει αλλά μάταια. Στο τέλος ο Άγιος απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό, το 290 μ.Χ., ενώ την ίδια στιγμή ο μάγος επίστευσε στον Χριστό και Τον ομολόγησε ενώπιον όλων. Συνελήφθη, όμως, αμέσως και απεβίωσε κι αυτός μαρτυρικά, όταν τον έχωσαν ζωντανό σε λάκκο. Μαζί τους εμαρτύρησαν και οι Άγιοι Ευσέβιος, Ευτύχιος, Βασιλίδης και Βάσσος (βλ. 20 Ιανουαρίου).
Ο Άγιος Θεόειδος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών, απεβίωσε μαρτυρικά όταν τον καταπάτησαν οι δήμιοί του, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Σάις συνελήφθη ως χριστιανός σε εποχή διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με πνιγμό στην θάλασσα, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Η Οσία Συγκλητική καταγόταν από την Αλεξάνδρεια και προερχόταν από ευπόρους και ευσεβείς γονείς. Απαρνήθηκε όμως τα πλούτη της και τον γάμο, και μετά την συγκατάθεση των γονέων της έγινε μοναχή. Αφιέρωσε την ζωή της στην ανακούφιση των αδυνάτων, ενώ αργότερα καθοδηγούσε πολλές μοναχές στην άσκηση και την αρετή, εφάμιλλη σε αξία με τον ασκητή Μέγα Αντώνιο. Προς τα τέλη της ζωής της ταλαιπωρήθηκε από νόσημα το οποίο κατέστησε το σώμα της ασθενικό και απεβίωσε ειρηνικά στα μέσα του 4ου αι. μ.Χ. σε ηλικία 83 ετών.
Η Οσία Δομνίνα (ή Δόμνα) έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Η Οσία Τατιανή ήταν μοναχή και μετά από βίο ευσεβή και ασκητικό απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Δωρόθεος υπήρξε ιδρυτής της μονής Χιλιοκόμου στην Αμάσεια του Πόντου, έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Γρηγόριος καταγόταν από την Κρήτη, προερχόταν από πτωχή οικογένεια και από νεαρή ηλικία έβοσκε ζώα. Αργότερα μετέβη αρχικά στην Σελεύκεια και κατόπιν για προσκύνημα στα Ιεροσόλυμα, όπου έμεινε για αρκετά χρόνια. Ύστερα κατευθύνθηκε στην Ρώμη, όπου έγινε μοναχός ζώντας ασκητικά. Κατόπιν βρέθηκε στην Κων/πολη και ασκήτευσε στην μονή του Ακρίτα, στην Βιθυνία της Μ. Ασίας, ζώντας και εκεί με μεγάλη άσκηση. Απεβίωσε εκεί ειρηνικά κατά τον 9ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Φωστήριος ασκήτευσε αρχικά σε ένα όρος, ενώ κατόπιν ίδρυσε μονή, στην οποία προσήλθαν έπειτα πολλοί μοναχοί. Αργότερα, όταν εμφανίσθηκε κάποτε μια αίρεση, έκανε πολλούς ανθρώπους να οδηγηθούν με το έργο του και την διδασκαλία του στην ορθή πίστη. Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Ρωμανός ο νέος καταγόταν από το Καρπενήσι και προερχόταν από πτωχή οικογένεια. Μετέβη αρχικά στο Άγιον Όρος και έπειτα για προσκύνημα στα Ιεροσόλυμα. Όταν κατόπιν μετέβη στην Θεσ/νίκη, συνελήφθη εκεί από τους Τούρκους, επειδή διεκήρυττε δημόσια εναντίον των μωαμεθανών και υπέμεινε φρικτά βασανιστήρια, αλλά στην συνέχεια με την παρέμβαση κάποιων Ελλήνων και την καταβολή λύτρων στους Τούρκους απελευθερώθηκε. Τότε μετέβη ξανά στο Άγιον Όρος και εμόνασε κοντά στον Όσιο Ακάκιο τον Καυσοκαλυβίτη (βλ. 12 Απριλίου). Αργότερα μετέβη στην Κων/πολη, όπου συνελήφθη και πάλι, επειδή κατηγορούσε δημόσια τους Τούρκους για την αφαίμαξη των Ελλήνων, ρίφθηκε από αυτούς σε ένα ξερό πηγάδι για 40 ημέρες και έπειτα απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό το 1694 μ.Χ..

6.
Τα άγια Θεοφάνεια του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Ευαγρίου οσίου, Ρωμανού ιερομάρτυρος του νέου.

Ο Ιησούς Χριστός σε ηλικία 30 ετών παρουσιάστηκε στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, ο οποίος εκήρυττε το λόγο του Θεού και βάπτιζε τους ανθρώπους στον Ιορδάνη ποταμό για την άφεση των αμαρτιών τους, και του ζήτησε να Τον βαπτίσει. Το Άγιο Πνεύμα φανέρωσε στον Ιωάννη ότι ο άνθρωπος αυτός ήταν ο Υιός του Θεού και γι’ αυτό δεν δεχόταν από ταπείνωση και αίσθημα αναξιότητας να βαπτίσει τον Κύριο. Όταν όμως ο Ιησούς του εξήγησε πως αυτό ήταν το θέλημα του Θεού, ο Βαπτιστής υπάκουσε και δέχθηκε να Τον βαπτίσει. Τότε οι παρευρισκόμενοι έκπληκτοι είδαν τον ουρανό να ανοίγει και το Άγιο Πνεύμα να εμφανίζεται με την μορφή περιστεριού και να κάθεται επάνω στον Ιησού, ενώ η φωνή του Θεού ακουγόταν να λέει ότι Αυτός είναι ο αγαπημένος και εκλεκτός Του Υιός. Η εορτή αυτή ονομάζεται Θεοφάνεια (ή Επιφάνεια), δηλαδή φανέρωση του Θεού, επειδή εκεί ο Θεός εμφανίσθηκε ως Αγία Τριάδα.
Ο Όσιος Ευάγριος ήταν γιος ιερέα, υπήρξε ιεροδιάκονος στην Καισάρεια της Καππαδοκίας και ονομαστός για την ρητορική του δεινότητα. Η ικανότητά του όμως αυτή του προξένησε εκεί πειρασμούς και δυσκολίες στην πνευματική του ζωή, όπως και αργότερα, όταν μετέβη στα Ιεροσόλυμα. Τότε, με την συμπαράσταση της Οσίας Μελάνης (βλ. 31 Δεκεμβρίου) έγινε μοναχός, στην συνέχεια ασκήτευσε για 16 χρόνια στην έρημο της Νιτρίας στην Αίγυπτο, ενώ τρία χρόνια αργότερα, το 415 μ.Χ., απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Ρωμανός ο νέος καταγόταν από το χωριό Δομινίτζα της Λακωνίας και ήταν ιερομόναχος στην Κων/πολη. Εκεί, επειδή έλεγξε με θάρρος τους Τούρκους για την πλάνη της θρησκείας τους, απεβίωσε μαρτυρικά το 1695 μ.Χ. με θάνατο από ξίφος.

7.
Η Σύναξις του τιμίου, ενδόξου Προφήτου, Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, Αθανασίου νεομάρτυρος, ανάμνησις του εν Χίω θαύματος του Προδρόμου κατά των Αγαρηνών.

Η Σύναξη, δηλαδή η συνάθροιση των πιστών προς εορτασμό, του Αγίου Ιωάννη, γίνεται από την Εκκλησία προς τιμήν αυτού του Αγίου (βλ. 23 Σεπτεμβρίου, Σύλληψις Ιωάννου και 24 Ιουνίου, Γενέθλιον Ιωάννου). Ο Ιωάννης αξιώθηκε να γίνει Πρόδρομος αλλά και Βαπτιστής του Ιησού Χριστού, για τον Οποίο τόνιζε στο κήρυγμά του πως Αυτός θα ήταν ισχυρότερός του και θα βαπτίζει με το Άγιο Πνεύμα.
Ο Άγιος Αθανάσιος καταγόταν από την Αττάλεια της Μ. Ασίας και ζούσε στην Σμύρνη, όπου συναναστρεφόταν με Τούρκους και υποστήριζε ενώπιόν τους την χριστιανική πίστη την οποία αυτοί εχλεύαζαν. Κάποτε, όμως, τον κατήγγειλαν στις αρχές και επειδή αρνήθηκε να εξισλαμισθεί, υπέστη πολυήμερα βασανιστήρια και στο τέλος απεβίωσε μαρτυρικά το 1700 μ.Χ. με αποκεφαλισμό.
Η ανάμνηση αυτή αναφέρεται στο θαύμα που συνετελέσθη στην Χίο από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο εναντίον των Τούρκων, οι οποίοι το 1740 μ.Χ. απείλησαν την ζωή των κατοίκων του νησιού. Το θαύμα αυτό αναφέρει ο λόγιος και Όσιος Αθανάσιος ο Πάριος (βλ. 24 Ιουνίου) διευθυντή στην σχολή της Χώρας Χίου.

8.
Δομνίκης και Γεωργίου του Χοζεβίτου των οσίων, Σαμαίου του προφήτου, Θεοφίλου, Ελλαδίου, Ιουλιανού του Αιγυπτίου, Βασιλίσσης, Αντωνίου, Κελσίου, της μητρός αυτού και των συν αυτοίς αγίων μαρτύρων, Καρτερίου ιερομάρτυρος, Κύρου και Αττικού πατριαρχών Κων/πόλεως, οσίων Αγάθωνος, Θεοδώρου και Μακαρίου, οσιομάρτυρος Γρηγορίου του θαυματουργού, οσίων Γρηγορίου του εγκλείστου και Παϊσίου.

Η Οσία Δομνίκη (ή Δομνίνα) καταγόταν από την Καρχηδόνα της Αφρικής αλλά κατέφυγε στην Αλεξάνδρεια, όπου ζούσε με τέσσερις φίλες της, τις οποίες έπεισε να γίνουν χριστιανές. Αργότερα, μετέβησαν μαζί στην Κων/πολη, όπου οι φίλες της βαπτίσθηκαν από τον πατριάρχη Νεκτάριο. Η Οσία απέκτησε μεγάλη φήμη για την αρετή της, ώστε την επισκεπτόταν ακόμη και ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Β΄ με την σύζυγό του. Με την βοήθειά τους ίδρυσε την μονή του Προφήτη Ζαχαρία, όπου ασκήτευσε μαζί με τις φίλες της και απεβίωσε εκεί ειρηνικά γύρω στο 476 μ.Χ..
Ο Όσιος Γεώργιος επονομάσθηκε Χοζεβίτης, επειδή ασκήτευσε στην μονή του Χοζεβά στην Παλαιστίνη. Καταγόταν από την Κύπρο και προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Όταν έγινε ορφανός, μετέβη αρχικά σε μονή στην οποία ήταν ηγούμενος ένας θείος του, αλλά αργότερα κατέληξε στα Ιεροσόλυμα και ύστερα από υπόδειξη του μοναχού αδελφού του εμόνασε στην εν λόγω μονή του Χοζεβά. Έζησε βίο ευσεβή και ασκητικό και απεβίωσε ειρηνικά πιθανόν κατά τον 8ο αι. μ.Χ..
Ο Προφήτης Σαμαίας καταγόταν από την φυλή των Ελαμιτών και έδρασε επί βασιλείας Ροβοάμ, γιου του σοφού βασιλιά Σολομώντα, εμποδίζοντάς τον μετά από προτροπή του Θεού να κηρύξει πόλεμο εναντίον των δώδεκα φυλών του Ισραήλ λόγω της αποστασίας των.
Οι Άγιοι Θεόφιλος, ο οποίος ήταν διάκονος, και Ελλάδιος κατάγονταν από την Λιβύη και συνελήφθησαν κατά την διάρκεια διωγμού που έγινε εκεί. Επειδή ομολόγησαν την πίστη τους στον Χριστό, υπέστησαν διάφορα βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά.
Οι Άγιοι Ιουλιανός και η σύζυγός του Βασίλισσα ζούσαν στην Αντινοούπολη της Αιγύπτου και επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.) αποφάσισαν να μονάσουν. Τότε μετέβη η Αγία σε γυναικεία μονή, ενώ ο Άγιος αντίστοιχα σε ανδρική μονή, όπου κατόπιν διετέλεσε ηγούμενος σε 2.000 συνολικά μοναχούς. Λόγω των διωγμών κατέφυγαν εκεί πολλοί επίσκοποι και μοναχοί, αλλά ο ηγεμόνας της πόλης Μαρκιανός κατέκαυσε την μονή και τους πιστούς που βρίσκονταν μέσα. Συνέλαβε, όμως, τον Ιουλιανό μαζί με άλλους κληρικούς, όπως επίσης και την Βασίλισσα στην άλλη μονή, υπέστησαν βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά με αποκεφαλισμό. Αλλά, ο γιος του Μαρκιανού Άγιος Κέλσιος καθώς και η μητέρα του Αγίου Κελσίου επίστευσαν στον Χριστό, όταν είδαν προηγουμένως τον Άγιο Ιουλιανό να ανασταίνει εκ νεκρών τον Άγιο Αναστάσιο (βλ. 21 Ιουνίου). Γι’ αυτό και συνελήφθησαν από τον ίδιο τον Μαρκιανό μαζί με τον ιερέα Άγιο Αντώνιο και μερικούς άλλους μάρτυρες, μεταξύ των οποίων 7 αδέλφια, μερικοί δήμιοι και 20 στρατιώτες, υπέστησαν βασανιστήρια και απεβίωσαν όλοι μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Καρτέριος ήταν ιερέας και διδάσκαλος στην Καισάρεια της Καππαδοκίας επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.). Όταν ο ηγεμόνας Ουρβανός τον αναζήτησε για να τον συλλάβει, ο Άγιος κρύφθηκε, αλλά κατόπιν παρουσιάσθηκε με την θέλησή του και ομολόγησε ενώπιόν του την πίστη του στον Χριστό. Τότε συνελήφθη, φυλακίσθηκε, υπέστη φρικτά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από δόρυ.
Ο Άγιος Κύρος εμόνασε αρχικά σε μονή του Πόντου, αλλά έπειτα ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Β΄ τον προώθησε στον πατριαρχικό θρόνο της Κων/πολης το 706 μ.Χ., επειδή κάποτε, όταν αυτός ήταν εξόριστος, του είχε προφητεύσει ότι θα ανακτήσει τον θρόνο του, πράγμα που συνέβη. Όμως το 711 μ.Χ. καθαιρέθηκε από τον επόμενο αυτοκράτορα Φιλιππικό, οπαδό των αιρετικών μονοθελητών, επειδή δεν ήθελε να συμπράξει μαζί του και περιορίσθηκε στην μονή της Χώρας στην Κων/πολη, όπου και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Αττικός, ο οποίος καταγόταν από την Σεβάστεια της Καππαδοκίας, μετέβη στην Κων/πολη, όπου έγινε πρεσβύτερος και αργότερα πατριάρχης από το 406 έως το 425 μ.Χ. επί αυτοκρατορίας Θεοδοσίου Β΄. Έζησε βίο ευσεβή, υπήρξε προστάτης των πτωχών και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Αγάθων ήταν λόγιος ασκητής της ερήμου, έζησε βίο ευσεβή, αξιώθηκε από τον Θεό με το χάρισμα της διάκρισης, ενώ πολλά σοφά διδάγματά του βρίσκονται στο βιβλίο «Γεροντικό». Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Θεόδωρος ήταν συγγενής του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.), υπήρξε κτήτορας και ηγούμενος της μονής της Χώρας στην Κων/πολη, έζησε εκεί βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Μακάριος Μακρής, αν και καταγόταν από εβραϊκή οικογένεια της Θεσ/νίκης, βαπτίσθηκε χριστιανός και έπειτα έγινε μοναχός στην μονή Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους. Αργότερα μετέβη στην Κων/πολη και διετέλεσε ηγούμενος στην τοπική μονή Παντοκράτορος, ενώ ήταν πνευματικός πατέρας του αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου και έλαβε από αυτόν τον τίτλο του μεγάλου πρωτοσυγκέλλου. Απεβίωσε στο νησί Χάλκη της Προποντίδας από λοιμική ασθένεια το 1431 μ.Χ..
Ο Όσιος Γρηγόριος ο θαυματουργός έζησε στην Ρωσία, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε μαρτυρικά το 1094 μ.Χ..
Ο Όσιος Γρηγόριος έζησε στην Ρωσία, ασκήτευσε έγκλειστος μέσα σε κελί διάγοντας βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 14ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Παΐσιος υπήρξε ηγούμενος στην ρωσική μονή της Αγίας Σκέπης, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά το 1609 μ.Χ..

9.
Πολυεύκτου, Λαυρεντίου και Αντωνίνης των μαρτύρων, οσίων Πέτρου επισκόπου Σεβαστείας, Ευστρατίου του θαυματουργού, Γρηγορίου και Βασιλείου, Φιλίππου μητροπολίτου Μόσχας.

Ο Άγιος Πολύευκτος καταγόταν από την Μελιτηνή της Αρμενίας και ήταν στρατιώτης κατά τον διωγμό του αυτοκράτορα Ουαλεριανού. Συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης και επειδή δεν την αρνήθηκε, αλλά παρέμεινε ακλόνητος σ’ αυτήν παρά τις εκκλήσεις του πεθερού καθώς και της συζύγου του, απεβίωσε μαρτυρικά το 255 μ.Χ. με θάνατο από ξίφος.
Ο Άγιος Λαυρέντιος καταγόταν από χώρα της Δύσης, συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά σε στάδιο πόλης, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Η Αγία Αντωνίνα συνελήφθη ως χριστιανή σε εποχή διωγμών στην Νικομήδεια της Μ. Ασίας και απεβίωσε μαρτυρικά με πνιγμό στην θάλασσα.
Ο Όσιος Πέτρος, ο οποίος ήταν γιος της Αγίας Εμμελείας και αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου (βλ. 30 Μαΐου και 1 Ιανουαρίου αντίστοιχα), έγινε μοναχός και αργότερα ηγούμενος σε μονή που ίδρυσε ο αδελφός του. Έπειτα χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και κατόπιν επίσκοπος στη Σεβάστεια της Καππαδοκίας, ενώ έλαβε μέρος και στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο το 381 μ.Χ. (βλ. 22 Μαΐου). Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Ευστράτιος ο θαυματουργός καταγόταν από το χωριό Βιτζινιανή στην Ταρσία της Μ. Ασίας και προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Εμόνασε στην μονή Αυγάρων στην Βιθυνία της Μ. Ασίας, όπου παιδαγωγήθηκε από τους μοναχούς Οσίους Γρηγόριο και Βασίλειο, οι οποίοι ήταν θείοι από την γενιά της μητέρας του, και αργότερα διετέλεσε εκεί ηγούμενος. Επί αυτοκρατορίας, όμως, του εικονομάχου Λέοντος Γ΄ (717-740 μ.Χ.) αναγκάστηκε να γυρίσει στην πατρίδα του, ενώ μετά την αναστήλωση των αγίων εικόνων επέστρεψε πάλι στην μονή. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελέσει πολλά θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 95 ετών.
Ο Άγιος Φίλιππος υπήρξε μητροπολίτης Μόσχας και πάσης Ρωσίας, έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε μαρτυρικά το 1568 μ.Χ..

10.
Γρηγορίου επισκόπου Νύσσης, Δομετιανού επισκόπου Μελιτηνής, Μαρκιανού πρεσβυτέρου, Αμμωνίου του οσίου.

Ο Άγιος Γρηγόριος καταγόταν από την Νεοκαισάρεια του Πόντου, ήταν γιος της Αγίας Εμμελείας και νεότερος αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου (βλ. 30 Μαΐου και 1 Ιανουαρίου αντίστοιχα), υπήρξε κι αυτός δεινός στους λόγους και ζηλωτής της ορθόδοξης πίστης. Μετά την κοίμηση της συζύγου του Θεοσεβείας άφησε το επάγγελμα του ρήτορα και σε ηλικία 40 ετών έγινε επίσκοπος στην Νύσσα της Καππαδοκίας. Μετείχε στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 22 Μαΐου), όπου κατετρόπωσε τον αιρετικό Μακεδόνιο, άφησε πολλά και αξιόλογα συγγράμματα και απεβίωσε το 396 μ.Χ. σε ηλικία 65 ετών, επονομαζόμενος από όλους Πατήρ Πατέρων.
Ο Όσιος Δομετιανός προερχόταν από ευπόρους γονείς, ήταν μορφωμένος άνδρας, συγγενής και φίλος του αυτοκράτορα Μαυρικίου, ο οποίος του ανέθετε επίσημες αποστολές προς τον βασιλιά της Περσίας Χοσρόη Β΄, τις οποίες και έφερε εις πέρας πάντοτε με επιτυχία. Μετά το θάνατο, όμως, της συζύγου του έγινε κληρικός και αργότερα επίσκοπος στην Μελιτηνή της Αρμενίας ασκώντας σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο. Απεβίωσε ειρηνικά κατά την διάρκεια μιας επίσκεψής του στην Κων/πολη το 602 μ.Χ..
Ο Άγιος Μαρκιανός καταγόταν από την Κων/πολη, όπου και έγινε πρεσβύτερος αλλά και οικονόμος του ναού της Αγίας Σοφίας στα μέσα του 5ου αι. μ.Χ. επί αυτοκρατορίας Μαρκιανού και Πουλχερίας (βλ. 17 Φεβρουαρίου). Με προσωπικές του δαπάνες άσκησε σημαντικό φιλανθρωπικό έργο και έκτισε τέσσερις ναούς στην Κων/πολη. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Αμμώνιος ήταν ασκητής στην έρημο της Αιγύπτου, υπήρξε μαθητής του Μεγάλου Αντωνίου και απεβίωσε ειρηνικά. Στην Αίγυπτο, όμως, υπήρξαν και άλλοι δύο ομώνυμοι Όσιοι ασκητές, ο ένας μαθητής του αββά Παμβώ και ο άλλος κατασκευαστής κελιών για τους προσερχόμενους νέους ασκητές.

11.
Θεοδοσίου του κοινοβιάρχου, Βιταλίου και Θεοδοσίου των οσίων, Μαΐρου μάρτυρος, Στεφάνου, Θεοδώρου και Αγαπίου του αρχιμανδρίτου, Σύναξις των μυρίων Αγγέλων, Μιχαήλ του δια Χριστόν σαλού.

Ο Όσιος Θεοδόσιος ο κοινοβιάρχης καταγόταν από το χωριό Μαγαρισσός της Καππαδοκίας, προερχόταν από ευσεβείς γονείς, έγινε αρχικά ιεροψάλτης και έπειτα μοναχός. Κατόπιν μετέβη στην Αντιόχεια, στην Ιερουσαλήμ και αργότερα κατέφυγε στην έρημο, όπου έζησε με αυστηρή άσκηση για 30 ολόκληρα χρόνια. Ανήγειρε εκεί ευρύχωρο κοινόβιο μοναστήρι, στο οποίο συγκέντρωσε πολλούς αναχωρητές και τους εποίμαινε. Το κοινόβιο αυτό αποτέλεσε για αιώνες πνευματικό κέντρο της Παλαιστίνης, ενώ ο ίδιος, εξαιτίας της θαυμαστής οργάνωσης που είχε, διορίσθηκε κοινοβιάρχης, δηλαδή προϊστάμενος όλων των κοινοβίων της Παλαιστίνης. Απεβίωσε ειρηνικά στις αρχές του 6ου αι. μ.Χ. σε ηλικία 103 ετών.
Ο Όσιος Βιτάλιος έζησε ευσεβή και ενάρετο βίο, πιθανόν ως ασκητής στην μονή του αββά Σερίδου στην Αίγυπτο, και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Θεοδόσιος καταγόταν από το χωριό Κορησσός της Καστοριάς και προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Σε νεαρή ηλικία έγινε μοναχός στην μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους, όπου τον ακολούθησε και ο νεότερος αδελφός του Όσιος Διονύσιος (βλ. 25 Ιουνίου). Έπειτα διετέλεσε ηγούμενος αρχικά στην μονή Φιλοθέου, ύστερα στην μονή Μαλλάνων, ενώ το 1370 μ.Χ. εξελέγη μητροπολίτης Τραπεζούντας. Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά το 1392 μ.Χ..
Ο Άγιος Μάιρος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε. Είναι πιθανόν, όμως, ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο με τον Άγιο Μαΐωρα, ο οποίος εορτάζει στις 15 Φεβρουαρίου (βλ.λ.).
Οι Άγιοι Στέφανος, από τις Πλακιδιανές της Κων/πολης, Θεόδωρος και ο αρχιμανδρίτης Αγάπιος έζησαν βίο ευσεβή και ενάρετο, ενώ παραμένουν άγνωστα άλλα στοιχεία για την ζωή και την δράση τους.
Η Σύναξη, δηλαδή η συνάθροιση των πιστών προς εορτασμό, των Μυρίων Αγγέλων, γίνεται από την Εκκλησία προς τιμήν της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας (βλ. 22 Δεκεμβρίου), ενώ παραμένουν άγνωστες άλλες λεπτομέρειες για την εορτή αυτή.
Ο Άγιος Μιχαήλ ασκήτευσε στην ρωσική μονή Κλοπς του Νόβγκοροντ και υπήρξε δια Χριστόν σαλός, δηλαδή υποκρινόταν ότι ήταν τρελός για να μην γίνει αντιληπτή στους ανθρώπους η αγιότητά του.

12.
Τατιανής μάρτυρος και διακονίσσης, Πέτρου Αβεσαλαμίτου, Μερτίου και Ευθασίας μαρτύρων, των εκ Νικαίας 8 αγίων μαρτύρων, οσίων Ηλιού του θαυματουργού, Μαρτινιανού και Γαλακτίωνος του δια Χριστόν σαλού.

Η Αγία Τατιανή, η οποία καταγόταν από την Ρώμη και ήταν κόρη πλούσιου αξιωματούχου, υπήρξε υποδειγματική διακόνισσα με φιλανθρωπική και κατηχητική δράση προς τις γυναίκες. Συνελήφθη, όμως, για την χριστιανική της πίστη και επειδή την ομολόγησε με θάρρος ενώπιον του αυτοκράτορα Αλεξάνδρου Σεβήρου (222-235 μ.Χ.), υπέστη πολλά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Πέτρος ο Αβεσαλαμίτης συνελήφθη ως χριστιανός σε νεαρή ηλικία από τον άρχοντα της Ελευθερούπολης στην Παλαιστίνη και επειδή παρέμεινε ακλόνητος στην πίστη του ενώπιόν του, απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά.
Ο Άγιος Μέρτιος ήταν στρατιώτης επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.). Επειδή αρνήθηκε να προσφέρει θυσία στα είδωλα ενώπιόν του, μαστιγώθηκε τόσο πολύ, ώστε δεν έμεινε απλήγωτο κανένα σημείο του σώματός του. Απεβίωσε μαρτυρικά από τις πληγές οκτώ ημέρες αργότερα στην φυλακή.
Η Αγία Ευθασία συνελήφθη ως χριστιανή σε εποχή διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Οι 8 Άγιοι συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης στην Νίκαια της Μ. Ασίας σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Ο Όσιος Ηλίας ο θαυματουργός υπήρξε ασκητής της ερήμου, έζησε εκεί ενάρετο βίο, αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Μαρτινιανός ασκήτευσε στην ρωσική μονή Κυρίλλου της Λευκής Λίμνης, ενώ μαθητής του ήταν ο Όσιος Γαλακτίων, ο οποίος υπήρξε δια Χριστόν σαλός, δηλαδή υποκρινόταν ότι ήταν τρελός για να μην γίνει αντιληπτή στους ανθρώπους η αγιότητά του. Έζησαν βίο ευσεβή και απεβίωσαν ειρηνικά κατά τον 15ο αι. μ.Χ..

13.
Ερμύλου και Στρατονίκου, Αθανασίου, Παχωμίου και Παπυρίνου των μαρτύρων, Ιακώβου επισκόπου Νισίβεως, οσίων Μαξίμου του Καυσοκαλυβίτου και Ειρηνάρχου του εγκλείστου.

Ο Άγιος Έρμυλος ήταν διάκονος, και κατά τον διωγμό του αυτοκράτορα Λικινίου (307-323 μ.Χ.) συνελήφθη και ομολόγησε ενώπιόν του την πίστη του στον Χριστό. Ο Άγιος Στρατόνικος έσπευσε να του συμπαρασταθεί στα βασανιστήριά του και δάκρυσε την ώρα που τρυπούσαν με ξίφος το σώμα του επιστήθιου φίλου του. Το γεγονός αυτό επρόδωσε την πίστη του, την οποία όμως με θάρρος ομολόγησε όταν συνελήφθη, ενώ υπέστη και αυτός βασανιστήρια. Απεβίωσαν και οι δύο μαρτυρικά, όταν τους έριξαν στα νερά του ποταμού Ίστρου (Δούναβη).
Ο Άγιος Αθανάσιος συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με ραβδισμό, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Οι Άγιοι Παχώμιος και Παπυρίνος συνελήφθησαν ως χριστιανοί σε εποχή διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με πνιγμό στα νερά ενός ποταμού, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Ο Άγιος Ιάκωβος καταγόταν από την Νίσιβη της Μεσοποταμίας (ή αλλιώς Αντιόχεια της Μυγδονίας), έγινε ασκητής και αργότερα επίσκοπος στην πόλη αυτή (γι’ αυτό αναφέρεται και ως επίσκοπος Μυγδονίας και η μνήμη του επαναλαμβάνεται στις 31 Οκτωβρίου). Έλαβε μέρος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 28 Μαΐου), ενώ ίδρυσε στην επισκοπή του σχολή την οποία διηύθυνε ο μαθητής του Όσιος Ευφραίμ ο Σύρος (βλ. 28 Ιανουαρίου). Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα. Απεβίωσε ειρηνικά σε βαθιά γηρατειά γύρω στο 350 μ.Χ..
Ο Όσιος Μάξιμος ο Καυσοκαλυβίτης ήταν ασκητής στην έρημο του Αγίου Όρους ζώντας με αυστηρή άσκηση. Ονομάσθηκε έτσι επειδή δεν είχε σταθερό τόπο διαμονής, αλλά μετέβαινε από τον ένα τόπο στον άλλον και στεγαζόταν σε μια πρόχειρα ανεγειρόμενη καλύβα, την οποία όμως έκαιγε μετά, όταν αναχωρούσε για αλλού, ώστε να μην εξαρτάται από κανένα κτίσμα ή τόπο. Απεβίωσε ειρηνικά γύρω στο 1320 μ.Χ..
Ο Όσιος Ειρήναρχος έζησε στην Ρωσία και ασκήτευσε ως έγκλειστος μέσα σε κελί διάγοντας βίο ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά το 1613 μ.Χ..

14.
Των εν Σινά 38 και Ραϊθώ 33 αναιρεθέντων οσίων αββάδων, Θεοδούλου οσίου, Αγνής μάρτυρος, οσίων Νίνα του ισαποστόλου, Στεφάνου, Σάββα πρώτου αρχιεπισκόπου Σερβίας και Συμεών.

Οι 38 Όσιοι ήταν αββάδες και ασκήτευαν σε σπηλιές του όρους Σινά, ενώ στην περιοχή κατοικούσε και μια φυλή Αράβων, οι Βλέμμυες. Όταν πέθανε ο αρχηγός τους, αυτοί ξεσηκώθηκαν και κάνοντας λεηλασία συνέλαβαν 40 από τους ασκητές. Εφόνευσαν τους 38 από αυτούς, ενώ μόλις δύο πατέρες, ο Ησαΐας και ο Σάββας, διασώθηκαν, συνέλεξαν τα λείψανα των φονευθέντων και τα έθαψαν με ευλάβεια στα μέσα του 5ου αι. μ.Χ..
Έπειτα, οι Άραβες αυτοί μετέβησαν και στην έρημο Ραϊθώ, η οποία βρίσκεται κοντά στο όρος Σινά, όπου ασκήτευαν οι 33 Όσιοι αββάδες. Οι πατέρες κλείστηκαν στην εκκλησία όπου λειτουργούσαν, προσευχήθηκαν και, όταν οι Άραβες εισέβαλαν εκεί, φονεύθηκαν όλοι μαρτυρικά (εορτάζουν και την Τετάρτη της Διακαινησίμου).
Ο Όσιος Θεόδουλος ήταν γιος του μετέπειτα ασκητή Οσίου Νείλου (βλ. 12 Νοεμβρίου). Κατά την ανωτέρω επίθεση των Αράβων στο όρος Σινά συνελήφθη και αυτός ως αιχμάλωτος αλλά επέζησε, επειδή ήταν νεαρός στην ηλικία και πωλήθηκε ως δούλος. Εξαγοράσθηκε, όμως, στην συνέχεια με λύτρα, επέστρεψε εκεί, ασκήτευσε κοντά στον πατέρα του και αργότερα απεβίωσε εκεί ειρηνικά.
Η Αγία Αγνή συνελήφθη ως χριστιανή σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά εξαιτίας της απομόνωσης στην οποία είχε υποβληθεί μέσα σε σκοτεινή φυλακή, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Νίνας αποκλήθηκε ισαπόστολος και φωτιστής της Ιβηρίας λόγω της αποστολικής δράσης που ανέπτυξε στην Ιβηρία, την σημερινή Γεωργία. Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε το 335 μ.Χ..
Ο Όσιος Στέφανος καταγόταν πιθανόν από την Καππαδοκία της Μ. Ασίας από γονείς ευσεβείς και ευγενικής καταγωγής. Αφού επισκέφθηκε τις μονές και τους διάσημους ασκητές της Παλαιστίνης, μετέβη κατόπιν στην Κων/πολη επί αυτοκρατορίας Λέοντος Γ΄ (717-741 μ.Χ.). Εκεί ο πατριάρχης Άγιος Γερμανός (βλ. 12 Μαΐου) του παραχώρησε περιοχή στην Τρίγλια της Βιθυνίας στην Μ. Ασία, όπου ο Όσιος ίδρυσε την μονή του Χηνολάκκου και συγκέντρωσε πολλούς μοναχούς. Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Σάββας ήταν γιος του ηγεμόνα των Σέρβων και μετέπειτα μοναχού Οσίου Συμεών (εορτάζει και στις 13 Φεβρουαρίου) και εμόνασε αρχικά στην μονή Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους. Έπειτα, όμως, μαζί με τον πατέρα του, ο οποίος μετά την κοίμηση της συζύγου του το 1196 μ.Χ. έγινε μοναχός στο Άγιον Όρος, ίδρυσαν εκεί την μονή Χιλανδαρίου, της οποίας και μνημονεύονται ως κτήτορες. Αργότερα, στα χρόνια της Φραγκοκρατίας και στο ελληνικό κράτος της Νίκαιας στην Μ. Ασία, ο Όσιος Σάββας χειροτονήθηκε από τον αυτοκράτορα Θεόδωρο Α΄ Λάσκαρη (1204-1222 μ.Χ.) πρώτος αρχιεπίσκοπος των Σέρβων. Εποίμανε με αγάπη και φιλευσπλαχνία τον λαό του και απεβίωσε εκεί ειρηνικά.

15.
Παύλου του Θηβαίου, Ιωάννου του Καλυβίτου, Πανσοφίου, Ελπιδίου, Ελένης και Δάνακτος των μαρτύρων, αγίων 6 μαρτύρων, οσίου Γαβριήλ του εν Λεσνόβω Σερβίας.

Ο Όσιος Παύλος ο Θηβαίος καταγόταν από την Θήβα της Αιγύπτου και κατά τον διωγμό του αυτοκράτορα Δεκίου κατέφυγε σε νεαρή ηλικία στην έρημο. Εκεί, προχώρησε στα βάθη της ερήμου και αφού ανακάλυψε ένα σπήλαιο που είχε μέσα πηγή νερού, έζησε μέσα σ’ αυτό μόνος του για 91 ολόκληρα χρόνια. Λίγο πριν το τέλος του Οσίου μετέβη εκεί και τον συνάντησε ο Όσιος Αντώνιος ο Μέγας (βλ. 17 Ιανουαρίου). Απεβίωσε ειρηνικά το 341 μ.Χ. σε ηλικία 113 ετών.
Ο Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης καταγόταν από την Κων/πολη και ο πατέρας του ήταν μέλος της Συγκλήτου. Σε νεαρή ηλικία εγκατέλειψε τις σπουδές του και εμόνασε, κρυφά από τους γονείς του, στην μονή των Ακοιμήτων. Μετά από έξι χρόνια επεθύμησε να επισκεφθεί τους γονείς του, ειδικά την απαρηγόρητη μητέρα του, και με την συγκατάθεση του ηγουμένου επέστρεψε στην οικία του. Εκεί παρουσιάσθηκε στους γονείς του ως επαίτης μένοντας σε ένα καλύβι που έφτιαξε δίπλα από την πύλη του σπιτιού του, ενώ συχνά εμπαιζόταν από τους υπηρέτες. Οι γονείς του δεν τον αναγνώρισαν αλλά εντυπωσιάσθηκαν τόσο από την ευσέβειά του, ώστε να οδηγηθούν από αυτόν στον σωστό δρόμο. Τρία χρόνια αργότερα, όταν κατάλαβε ότι πλησιάζει ο θάνατός του, αποκαλύφθηκε στην μητέρα του, δείχνοντάς της ένα μικρό ευαγγέλιο το οποίο του είχε χαρίσει παλαιότερα, ενώ μετά από λίγο απεβίωσε ειρηνικά το 450 μ.Χ..
Ο Άγιος Πανσόφιος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, ήταν γιος ανθυπάτου και είχε λάβει σπουδαία μόρφωση. Όταν απεβίωσε ο πατέρας του, εμοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς και ασκήτευσε για 27 χρόνια στην έρημο. Απέκτησε μεγάλη φήμη για την σοφία και την αρετή του, ώστε τον επισκέφθηκε ο ηγεμόνας της Αλεξάνδρειας Αυγουστάλιος. Όταν, όμως, εκήρυξε ενώπιόν του τον Χριστό και απέδειξε την πλάνη των ειδωλολατρών, εκείνος διέταξε να τον τιμωρήσουν και ο Άγιος απεβίωσε μαρτυρικά από τις συνεχείς μαστιγώσεις κατά τον 3ο αι. μ.Χ..
Για τους Αγίους Ελπίδιο και Ελένη παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν και έδρασαν, ενώ για τον Άγιο Δάνακτα βλ. 16 Ιανουαρίου.
Για τους 6 Αγίους μάρτυρες βλ. 4 Ιανουαρίου.
Ο Όσιος Γαβριήλ έζησε στο Λέσνοβο της Σερβίας διάγοντας βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε κατά τον 11ο αι. μ.Χ..

16.
Προσκύνησις της τιμίας αλύσεως του Αποστόλου Πέτρου, μαρτύρων Ελασίππου, Μεσίππου, Πευσίππου, Νεονίλλης και Δάνακτος του αναγνώστου, οσίων Ρωμύλου του Αγιορείτου και των συν αυτώ οσίων μαθητών, Δαμασκηνού ιερομάρτυρος του νέου, Μαξίμου της Τότμα του δια Χριστόν σαλού.

Ο βασιλιάς Ηρώδης, αφού αποκεφάλισε τον Ιάκωβο, αδελφό του Ευαγγελιστή Ιωάννη, διέταξε την σύλληψη και του Αποστόλου Πέτρου κατά το Πάσχα του έτους 43 μ.Χ.. Το βράδυ, όμως, πριν από την δίκη του και ενώ κοιμόταν φρουρούμενος, εμφανίσθηκε στο κελί του Άγγελος Κυρίου και τον εξύπνησε. Αμέσως έσπασε και έπεσε από τα χέρια η αλυσίδα του Αποστόλου Πέτρου, ο οποίος ακολούθησε παρευθύς τον Άγγελο και βρέθηκε έξω από την φυλακή. Την αλυσίδα αυτή οι χριστιανοί την εφύλαξαν και την παρέδιδαν διαδοχικά ο ένας στον άλλον, για να μην χαθεί, αφού είχε θαυματουργικές ιδιότητες. Έπειτα από αρκετά χρόνια, μεταφέρθηκε στην Κων/πολη, όπου και θεράπευε τους προσκυνητές του προς τιμήν ναού του.
Οι Άγιοι Ελάσιππος, Μέσιππος και Πεύσιππος κατάγονταν από την Καππαδοκία, ήταν τρίδυμα αδέλφια, ειδωλολάτρες, οι οποίοι ήταν δαμαστές αλόγων, όπως υποδηλώνουν και τα ονόματά τους. Με την καθοδήγηση της γιαγιάς τους Αγίας Νεονίλλας έγιναν χριστιανοί, ομολόγησαν την πίστη τους στα αφεντικά τους και απεβίωσαν μαρτυρικά μαζί με την Αγία, πιθανόν κατά τον 3ο αι. μ.Χ., με θάνατο στην πυρά. Μαζί τους ομολόγησαν την πίστη τους στον Χριστό και οι Άγιοι Τουρβών ο νοτάριος, δηλαδή γραμματέας, και Ιουνίλλα (βλ. 17 Ιανουαρίου), η οποία ήταν τότε μητέρα ενός βρέφους, και απεβίωσαν μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Δάναξ καταγόταν από τον Αυλώνα της Ηπείρου και ήταν αναγνώστης στην τοπική εκκλησία, όταν έγινε επιδρομή στην πόλη από εχθρούς οι οποίοι καταδίωκαν και εφόνευαν τους χριστιανούς. Τότε παρέλαβε τα ιερά σκεύη του ναού και τα έκρυψε σε μια κοντινή τοποθεσία. Εκεί, όμως, τον συνέλαβαν οι εχθροί και επειδή αρνήθηκε να θυσιάσει στον θεό Διόνυσο, απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Όσιος Ρωμύλος καταγόταν από την πόλη Βιδίνιο της Βουλγαρίας και προερχόταν από Έλληνα πατέρα και μητέρα Βουλγάρα. Έγινε μοναχός στην μονή Οδηγητρίας στο Τίρνοβο της Βουλγαρίας, ενώ αργότερα μετέβη στο Άγιον Όρος και έγινε μαθητής του Οσίου Γρηγορίου του Σιναΐτου (βλ. 6 Απριλίου), Κατόπιν ασκήτευσε σε κελί κοντά στην μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους μαζί με τους υποτακτικούς του Οσίους Νέστορα, Μαρτίνο, Δανιήλ, Σισώη, Ζωσιμά και Γρηγόριο. Αργότερα, όμως, αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει το Άγιον Όρος λόγω του πολέμου των Τούρκων με την Βουλγαρία και μετέβη στον Αυλώνα της Ηπείρου, έπειτα στην Κων/πολη και τέλος σε μονή της Ραβένιτσας στην Σερβία, όπου απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 14ο αι. μ.Χ.. Ειρηνικά απεβίωσαν και οι μαθητές του.
Ο Άγιος Δαμασκηνός καταγόταν από το Γάμπροβο, χωριό στο Τίρνοβο της Βουλγαρίας, και έγινε ιερομόναχος στην μονή Χιλανδαρίου στο Άγιον Όρος. Όταν κάποτε μετέβη σε ένα μετόχι της μονής που υπήρχε στην πόλη Σφιστόβι της Βουλγαρίας, ζήτησε από έναν Τούρκο τα χρήματα που όφειλε για λογαριασμό της μονής. Αυτός, όμως, τον συκοφάντησε στον διοικητή της περιοχής ότι συζούσε κρυφά στο μετόχι με μια μωαμεθανή και άρπαξε την περιουσία του μετοχίου. Έπειτα, με την επιμονή όλων ο Άγιος κρίθηκε άξιος θανάτου και αφού δεν δέχθηκε να απαρνηθεί την πίστη του, απεβίωσε μαρτυρικά με απαγχονισμό το 1771 μ.Χ..
Ο Άγιος Μάξιμος εμόνασε στην Τότμα του Βόλογκντα της Ρωσίας και υπήρξε δια Χριστόν σαλός, δηλαδή υποκρινόταν ότι ήταν τρελός για να μην γίνει αντιληπτή στους ανθρώπους η αγιότητά του.

17.
Αντωνίου του Μεγάλου και θεοφόρου, Αντωνίου του νέου ασκητού, Θεοδοσίου βασιλέως του Μεγάλου και Αχιλλά των οσίων, Τουρβώνος του νοταρίου και Ιουνίλλης των μαρτύρων, οσίου Αντωνίου του Ρώσου, νεομάρτυρος Γεωργίου του νέου του εν Ιωαννίνοις.

Ο Όσιος Αντώνιος ο Μέγας, ο οποίος επονομάσθηκε θεοφόρος λόγω της μεγάλης του αγιότητας, καταγόταν από την Αίγυπτο και προερχόταν από ευπόρους και ευσεβείς γονείς. Σε νεαρή ηλικία πήρε την απόφαση να ασκητεύσει, εμοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς και αναχώρησε για την έρημο. Εκεί αγωνίσθηκε για 20 ολόκληρα χρόνια να τιθασεύσει τα πάθη του υπομένοντας απίστευτους πειρασμούς από τον Διάβολο και φθάνοντας στο ανώτατο όριο της άσκησης και της απάθειας. Η φήμη του εξαπλώθηκε γρήγορα και πολλοί ασκητές μετέβαιναν στην έρημο για να τον συμβουλευθούν, ανάμεσά τους και ο Μέγας Βασίλειος και ο Μέγας Αθανάσιος, και να τον μιμηθούν. Βοήθησε τους χριστιανούς κατά τον διωγμό του αυτοκράτορα Μαξιμίνου και αγωνίσθηκε με ζήλο στην Αλεξάνδρεια εναντίον των οπαδών του αιρετικού Αρείου. Απεβίωσε ειρηνικά το 356 μ.Χ. σε ηλικία 105 ετών.
Ο Όσιος Αντώνιος ο νέος καταγόταν από την Βέροια, προερχόταν από ευσεβείς γονείς και σε νεαρή ηλικία έγινε μοναχός στην τοπική μονή Περαία. Αργότερα κατέφυγε σε ένα σπήλαιο της περιοχής για μεγαλύτερη άσκηση και έζησε μόνος του εκεί για 50 ολόκληρα χρόνια. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά αλλά παρέμενε άταφος. Το ιερό του λείψανο, όμως, το ανακάλυψαν κυνηγοί που καθοδηγήθηκαν στο σπήλαιο από τους σκύλους τους, και το μετέφεραν στην πόλη, όπου κτίσθηκε ναός προς τιμήν του και έκτοτε τιμάται ως ο πολιούχος Άγιος της Βεροίας.
Ο Όσιος Θεοδόσιος ο Μέγας καταγόταν από την Καύκα της Καλλαικίας στην Ισπανία και ήταν γιος στρατηγού. Έγινε αυτοκράτορας σε μια εποχή που το κράτος απειλείτο από τους επιδρομείς Γότθους, τους οποίους κατάφερε με την διπλωματία του να τους κάνει συμμάχους. Σύζυγός του υπήρξε η Αγία Πλακίλλα (βλ. 14 Σεπτεμβρίου), βαπτίσθηκε χριστιανός στην Θεσ/νίκη από τον Άγιο Αχόλιο (βλ. 23 Ιανουαρίου) και έγινε υπέρμαχος της ορθόδοξης πίστης καταπολεμώντας τους αιρετικούς οπαδούς του Αρείου, ενώ συνεκάλεσε στην Κων/πολη την Β΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 22 Μαΐου). Απαγόρευσε τις ειδωλολατρικές τελετές και το 394 μ.Χ. δεν εδίστασε να καταργήσει και τους Ολυμπιακούς αγώνες, επειδή αποτελούσαν αφορμή για τέτοιες εκδηλώσεις. Μετά την νίκη του σε εμφύλια διαμάχη που έγινε στην Δύση, όταν οι κάτοικοι της Θεσ/νίκης στασίασαν και εφόνευσαν αρκετούς αξιωματικούς και στρατιώτες, αντέδρασε λανθασμένα και με σκληρό τρόπο διέταξε να γίνουν αντίποινα, με αποτέλεσμα να φονευθούν στον ιππόδρομο της πόλης χιλιάδες κάτοικοι από τους μισθοφόρους. Κατόπιν, όμως, μεταμελήθηκε ειλικρινά για την ενέργειά του αυτή (βλ. σχετικά Άγιος Αμβρόσιος, 7 Δεκεμβρίου). Μετά από δεύτερη νίκη του σε εμφύλια διαμάχη που έγινε πάλι στην Δύση ασθένησε στο Μιλάνο της Ιταλίας και απεβίωσε εκεί το 395 μ.Χ. σε ηλικία 50 ετών.
Ο Όσιος Αχιλλάς υπήρξε ασκητής της ερήμου, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.
Για τους Αγίους Τουρβώνα τον νοτάριο και Ιουνίλλα βλ. 16 Ιανουαρίου, Άγιος Ελάσιππος.
Ο Όσιος Αντώνιος έζησε στην Ρωσία διάγοντας βίο ευσεβή και ενάρετο, ίδρυσε ναό προς τιμήν του Αγίου Νικολάου και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 13ο αι. μ.Χ..
Ο Άγιος Γεώργιος ο νέος καταγόταν από το χωριό Τζούραλη ή Τζούρφλι των Γρεβενών, προερχόταν από πτωχούς γονείς και υπηρετούσε έναν Τούρκο αξιωματικό στα Ιωάννινα ως ιπποκόμος. Όταν κάποτε συκοφαντήθηκε από μερικούς Τούρκους ότι δήθεν εξισλαμίσθηκε και ότι αργότερα ξαναέγινε χριστιανός, ο Γεώργιος απολογήθηκε με θάρρος και αφέθηκε ελεύθερος. Νυμφεύθηκε, προσελήφθη για την ίδια δουλειά από άλλον Τούρκο, αλλά δύο χρόνια αργότερα ένας Τούρκος επανέλαβε την ίδια κατηγορία εναντίον του. Τότε συνελήφθη, φυλακίσθηκε, υπέστη βασανιστήρια για να αλλαξοπιστήσει και επειδή παρέμεινε ακλόνητος στην πίστη του, απεβίωσε μαρτυρικά το 1838 μ.Χ. με απαγχονισμό στην αγορά των Ιωαννίνων. Το σκήνωμα του το άφησαν  κρεμασμένο εκεί σε δημόσια θέα, αλλά επειδή ακτινοβολούσε διαρκώς από την χάρη του ακτίστου φωτός, οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να το κατεβάσουν μετά από τρεις ημέρες και να το δώσουν για ταφή. Αναφέρεται πως εξαιτίας αυτού του θαυματουργικού γεγονότος η τουρκική διοίκηση ματαίωσε οριστικά το σχέδιο πλήρους εξισλαμισμού της βόρειας Ελλάδας τον οποίο σχεδίαζε εκείνη την εποχή.

18.
Αθανασίου και Κυρίλλου πατριαρχών Αλεξανδρείας, Ευφραιμίου επισκόπου Μηλασσών, Ξένης, Θεοδούλης, Ελλαδίου του κομενταρησίου, Βοηθού, Ευαγρίου και Μακαρίου των μαρτύρων.

Ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, προερχόταν από πτωχούς γονείς και ήταν κάτοχος σπουδαίας μόρφωσης. Ήταν διάκονος ακόμα, όταν πήρε μέρος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 28 Μαΐου), κατά την οποία αποκάλυψε με την βαθιά θεολογική του κατάρτιση την πλάνη του αιρετικού Αρείου σχετικά με το ομοούσιον της Αγίας Τριάδος. Αργότερα, όταν έγινε πατριάρχης Αλεξανδρείας, επακολούθησε σκληρή διαμάχη με τους οπαδούς του αρειανισμού, ένας από τους οποίους ήταν και ο διώκτης του αυτοκράτορας Κωνστάντιος. Υπέστη για 46 συνεχή χρόνια συκοφαντίες, αλλεπάλληλες εξορίες και διωγμούς. Στο τέλος, όμως, επέστρεψε νικητής στον πατριαρχικό του θρόνο και μετά από λίγο καιρό, το 373 μ.Χ., απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 76 περίπου ετών, αφήνοντας πάρα πολλά αξιόλογα συγγράμματα. (βλ. και 2 Μαΐου, ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του).
Ο Άγιος Κύριλλος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, αρχικά ασκήτευσε στην έρημο της Αιγύπτου μαζί με τον Άγιο Ισίδωρο τον Πηλουσιώτη (βλ. 4 Φεβρουαρίου), ενώ έπειτα επανήλθε στην πόλη του, έγινε διάκονος και κατόπιν πρεσβύτερος. Είχε αποκτήσει σπουδαία μόρφωση και ήταν ανιψιός του πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεοφίλου, τον οποίον αργότερα διαδέχθηκε στον θρόνο σε εποχή που οι θρησκευτικές αντιθέσεις στην πόλη ανάμεσα σε χριστιανούς και ειδωλολάτρες ήταν έντονες. Κατηγορείται, όμως, άδικα ως υποκινητής του φανατικού όχλου χριστιανών ο οποίος εφόνευσε την φιλόσοφο και μαθηματικό Υπατία με μαρτυρικό τρόπο, επειδή ήταν ειδωλολάτρισσα και φίλη του άρχοντα Ορέστη, αδιάλλακτου αντιπάλου του Αγίου. (Αν ίσχυαν οι κατηγορίες, θα τις χρησιμοποιούσαν στα κείμενά τους οι αρκετοί αιρετικοί αντίπαλοί του.) Συμμετείχε στην Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 9 Σεπτεμβρίου), όπου υπερασπίσθηκε την ορθή πίστη και καταπολέμησε τον αιρετικό Νεστόριο. Συνέγραψε πολλά συγγράμματα και απεβίωσε ειρηνικά το 444 μ.Χ. (εορτάζει και στις 9 Ιουνίου).
Ο Όσιος Ευφραίμιος υπήρξε επίσκοπος Μηλασσών, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.
Η Αγία Ξένη συνελήφθη λόγω της χριστιανικής της πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Η Αγία Θεοδούλη καταγόταν από την Ανάβαρζο στην Κιλικία της Μ. Ασίας και επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.) συνελήφθη από τον άρχοντα της πόλης Πελάγιο. Ομολόγησε την πίστη της στον Χριστό, υπέστη φοβερά βασανιστήρια αλλά επειδή εθαυματούργησε, έκανε χριστιανούς τους πρώην βασανιστές της Ελλάδιο τον κομενταρήσιο, δηλαδή αξιωματούχο, Βοηθό, Ευάγριο και Μακάριο. Απεβίωσαν όλοι μαρτυρικά στην Διοκαισάρεια της Κιλικίας μέσα σε πυρακτωμένη κάμινο.

19.
Μακαρίου του Αιγυπτίου, Ευφρασίας μάρτυρος, Αρσενίου Κερκύρας, Μάρκου του Ευγενικού, Θεοδότου επισκόπου, Μακαρίου του Αλεξανδρέως, οσίων Κοσμά του Χρυσοστόματου, Μελετίου του ομολογητού και Μακαρίου του νηστευτού, Θεοδώρου του δια Χριστόν σαλού, ανακομιδή τιμίων λειψάνων Γρηγορίου του Θεολόγου.

Ο Όσιος Μακάριος ο Αιγύπτιος, ο οποίος καταγόταν από την Θήβα της Αιγύπτου, ασκήτευσε στην έρημο της Σκήτης με υποδειγματική καρτερία, γι’ αυτό και νέος ακόμη επονομάσθηκε παιδαριογέρων. Ήταν μαθητής, πιθανόν, του Μεγάλου Αντωνίου (βλ. 17 Ιανουαρίου), ενώ οι αρετές του προσέλκυσαν πλήθος κόσμου που ζητούσε να τον συμβουλευθεί και να διδαχθεί από το κήρυγμά του. Ο Όσιος είχε σκάψει με τα χέρια του υπόγεια σήραγγα που οδηγούσε σε σπήλαιο, για να έχει την δυνατότητα να απομονώνεται και να προσεύχεται. Λόγω της επίπονης άσκησής του αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα, ακόμα και την ανάσταση ενός νεκρού, καθώς και να προλέγει τα μέλλοντα. Απεβίωσε ειρηνικά το 391 μ.Χ. σε ηλικία 90 ετών.
Η Αγία Ευφρασία καταγόταν από την Νικομήδεια της Μ. Ασίας και προερχόταν από οικογένεια ευγενών. Συνελήφθη επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Μαξιμιανού (286-305 μ.Χ.) και επειδή αρνήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα, την παρέδωσαν σε κάποιον άνδρα για να την ατιμάσει. Εκείνη, όμως, τον έπεισε να μην την πειράξει με την απατηλή υπόσχεση ότι θα του έδινε φάρμακο το οποίο θα τον προστάτευε από χτυπήματα ξίφους. Και για να τον πείσει του προέτεινε τον αυχένα για να πειραματισθεί, εκείνος την εκτύπησε με το ξίφος και έτσι η Αγία απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Αρσένιος καταγόταν από την Παλαιστίνη και προερχόταν από ευσεβείς γονείς, από τους οποίους αφιερώθηκε στον Θεό, έγινε μοναχός σε νεαρή ηλικία και αργότερα ιερέας στην Σελεύκεια. Ύστερα μετέβη στην Κων/πολη και από εκεί εξελέγη επίσκοπος Κερκύρας, όπου ξεχώρισε για την αρετή και την παιδεία του. Απεβίωσε ασθενής στην Κόρινθο όντας σε βαθιά γηρατειά, στα μέσα του 10ου αι. μ.Χ., επιστρέφοντας στην Κέρκυρα. από την Κων/πολη, όπου είχε μεταβεί για υποθέσεις του νησιού.
Ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός καταγόταν από την Κων/πολη και ακολουθώντας το δρόμο του πατέρα του Γεωργίου που ήταν διάκονος αλλά και διδάσκαλος, έγινε αρχικά διδάσκαλος, μοναχός, ιερέας και αργότερα επίσκοπος Εφέσου. Συμμετείχε στην κρίσιμη σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας (1438-1439 μ.Χ.), η οποία είχε σκοπό την ένωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας με την Ρωμαιοκαθολική – οι σχέσεις τους είχαν διακοπεί από το Σχίσμα του 1054 μ.Χ. – με αντάλλαγμα την βοήθεια των Δυτικών στην απειλούμενη από τους Τούρκους Κων/πολη. Ήταν ο μόνος που αρνήθηκε να υπογράψει το πρωτόκολλο της ένωσης, παρόλο που όλοι οι άλλοι ορθόδοξοι επίσκοποι είχαν αναγκαστεί να το υπογράψουν. Αναδείχθηκε έτσι υπέρμαχος της Ορθοδοξίας σε δύσκολες στιγμές για το έθνος, το οποίο είχε διχαστεί σε ενωτικούς και ανθενωτικούς. Για την στάση του αυτή υπέστη διωγμό και εξορίσθηκε, αλλά παρέμεινε ακλόνητος στις πεποιθήσεις του. Απεβίωσε από ασθένεια το 1444 μ.Χ. σε ηλικία 52 ετών.
Για τον Άγιο Θεόδοτο βλ. 2 Μαρτίου.
Ο Όσιος Μακάριος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και σε ηλικία 40 ετών ασκήτευσε στην έρημο της Σκήτης. Επετέλεσε πολλά θαύματα, ζώντας με μεγάλη άσκηση και απεβίωσε ειρηνικά γύρω στο 400 μ.Χ. σε ηλικία περίπου 100 ετών.
Ο Όσιος Κοσμάς ο Χρυσοστόματος καταγόταν από την Κύπρο, εμόνασε στην τοπική μονή του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, έζησε βίο ευσεβή και ασκητικό και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Μελέτιος ο ομολογητής εμόνασε στο όρος Γαλήσιο γύρω στο 1250 μ.Χ., έζησε ενάρετο βίο, καταπολέμησε τις διδασκαλίες των αιρετικών ομολογώντας την ορθή πίστη και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Μακάριος ο νηστευτής έζησε στην Ρωσία διάγοντας βίο ευσεβή και ασκητικό και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 12 αι. μ.Χ..
Ο Άγιος Θεόδωρος έζησε στο Νόβγκοροντ της Ρωσίας και υπήρξε δια Χριστόν σαλός, δηλαδή υποκρινόταν ότι ήταν τρελός για να μην γίνει αντιληπτή στους ανθρώπους η αγιότητά του.
Η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου (βλ. 25 Ιανουαρίου) έγινε από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ζ΄ (913-959 μ.Χ.), ο οποίος τα ετοποθέτησε στον ναό των Αγίων Αποστόλων της Κων/πολης.

20.
Ευθυμίου του Μεγάλου, Ευτυχίου, Ευσεβίου, Βασιλ(ε)ίδου, Βάσσου, Άννης, Θύρσου, Αγνής, Ιννά, Πιννά και Ριμμά των μαρτύρων, Λέοντος βασιλέως του Μεγάλου, Πέτρου του τελώνου, οσίων Λαυρεντίου του εγκλείστου του εν τω Σπηλαίω και Ευθυμίου του ησυχαστού, Ζαχαρίου νεομάρτυρος.

Ο Όσιος Ευθύμιος ο Μέγας καταγόταν από την Μελιτηνή της Αρμενίας και προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Η μητέρα του ήταν αρχικά στείρα, αλλά με την πίστη της κατάφερε να κυοφορήσει παιδί, του οποίου το όνομα δηλώνει την χαρά, την ευθυμία των γονιών του για την γέννηση που τους χάρισε ο Θεός. Από μικρή ηλικία τον αφιέρωσαν στον Θεό και έγινε κληρικός, καθώς τα χαρίσματά του ήταν έκδηλα. Με την ασκητική και ταπεινή ζωή του αλλά και τις θεολογικές του γνώσεις διακρίθηκε ιδιαίτερα, έγινε πρεσβύτερος και ανέλαβε την φροντίδα των ησυχαστηρίων και των μονών της Μελιτηνής. Αργότερα, μετέβη στα Ιεροσόλυμα και έγινε συνασκητής του Οσίου Θεοκτίστου (βλ. 3 Σεπτεμβρίου) στην λαύρα Φαράν της Παλαιστίνης ζώντας σε γειτονικό κελί. Μετά από 5 χρόνια μετέβησαν μαζί σε σπήλαιο της ερήμου, όπου αργότερα ίδρυσαν κοινόβιο λόγω των πολλών μαθητών που συγκεντρώθηκαν εκεί. Εθεράπευσε πολλούς αρρώστους, αναζωογονούσε την άγονη γη και οδήγησε πολλούς Άραβες στην χριστιανική πίστη. Απεβίωσε ειρηνικά το 473 μ.Χ. σε ηλικία 97 ετών.
Ο Άγιος Ευτύχιος καταγόταν από την Ρώμη, ήταν πλούσιος και μέλος της Συγκλήτου επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.). Έγινε χριστιανός από τον επίσκοπο Άγιο Θεόπεμπτο (βλ. 5 Ιανουαρίου) και βαπτίσθηκε από αυτόν, αλλά συνελήφθη και απεβίωσε μαρτυρικά με διαμελισμό. Παράλληλα, οι Άγιοι Ευσέβιος, Βασιλ(ε)ίδης και Βάσσος, οι οποίοι ήταν και αυτοί πλούσιοι Ρωμαίοι και μέλη της Συγκλήτου, βλέποντας τα θαύματα που επετέλεσε ο Άγιος Θεόπεμπτος κατά το μαρτύριό του, ομολόγησαν ενώπιον του αυτοκράτορα ότι επίστευσαν στον Χριστό. Τότε τους αφαιρέθηκαν οι ζώνες που συμβόλιζαν το αξίωμά τους και απεβίωσαν μαρτυρικά με διαμελισμό.
Η Αγία Άννα συνελήφθη λόγω της χριστιανικής της πίστης σε εποχή διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά στην Ρώμη.
Οι Άγιοι Θύρσος και Αγνή συνελήφθησαν ως χριστιανοί σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Οι Άγιοι Ιννάς, Πιννάς και Ριμμάς συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης από τους ειδωλολάτρες κατοίκους άγνωστης χώρας του βορρά και απεβίωσαν μαρτυρικά από το κρύο του χειμώνα, όταν τους έδεσαν σε ξύλα που βρίσκονταν μέσα στο νερό παγωμένου ποταμού.
Ο Άγιος Λέων ο Μέγας καταγόταν από την Θράκη, εργαζόταν αρχικά ως κρεοπώλης στην Κων/πολη, ενώ αργότερα έγινε στρατιωτικός. Το 457 μ.Χ. αναγορεύθηκε αυτοκράτορας με την βοήθεια αλλά και επίβλεψη του πανίσχυρου Γότθου στρατηγού Άσπαρ. Διακρίθηκε για την ευσέβεια του βίου του και την υπεράσπιση της ορθόδοξης πίστης από τους αιρετικούς. Κατάφερε να αποκρούσει τους Βάνδαλους και να εξοντώσει τους Γότθους που ήλεγχαν την Κων/πολη. Απεβίωσε από ασθένεια το 474 μ.Χ.
Ο Άγιος Πέτρος, ο επονομαζόμενος τελώνης, ήταν πατρίκιος, δηλαδή ευγενής, και διετέλεσε διοικητής στην Αφρική επί αυτοκρατορίας Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.). Εκεί, συμπεριφέρθηκε με σκληρότητα και πλεονεξία, αλλά μετά από ένα όνειρο που είδε μεταμελήθηκε κι έγινε τόσο φιλεύσπλαχνος, ώστε εμοίρασε όλη την περιουσία του στους πτωχούς. Έφθασε μάλιστα στο σημείο να πωληθεί και ο ίδιος ως δούλος, για να δώσει χρήματα σε ανήμπορους ανθρώπους. Επειδή, όμως, φοβήθηκε μήπως αναγνωρισθεί από τον χρυσοχόο κύριό του, κατέφυγε στα Ιεροσόλυμα και από εκεί στην Κων/πολη, όπου και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Λαυρέντιος έγινε αρχικά μοναχός στην μονή Αγίου Δημητρίου στο Κίεβο της Ρωσίας, ενώ αργότερα μετέβη στην γειτονική λαύρα των Σπηλαίων ζώντας ασκητικά ως έγκλειστος μέσα σε κελί. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 12ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Ευθύμιος ο ησυχαστής εμόνασε στην λαύρα των Σπηλαίων στο Κίεβο της Ρωσίας ανάμεσα στον 13ο και 14ο αι. μ.Χ..
Ο Άγιος Ζαχαρίας καταγόταν από την Άρτα, έγινε μωαμεθανός σε νεαρή ηλικία και εργαζόταν στην Πάτρα ως γουναράς. Μεταμελήθηκε, όμως, σύντομα, με την βοήθεια ενός ιερέα επανήλθε στην χριστιανική πίστη και εμοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς. Κατόπιν ομολόγησε στους Τούρκους την επιστροφή του στον Χριστό, συνελήφθη, υπέστη βασανιστήρια και, επειδή παρέμεινε απτόητος, απεβίωσε μαρτυρικά το 1782 μ.Χ. με σταυρικό θάνατο και θραύση των ποδιών του μέσα στην φυλακή.

21.
Μαξίμου του ομολογητού, Νεοφύτου, Αγνής, Ευγενίου, Κανδίδου, Ουαλεριανού και Ακύλα των μαρτύρων, των εν Τύρω 4 αγίων μαρτύρων, Απολλωνίου του αναχωρητού, Ζωσίμου και Νεοφύτου των οσίων, Μαξίμου του Γραικού, μνήμη πάντων των μαρτύρων.

Ο Όσιος Μάξιμος ο ομολογητής καταγόταν από την Κων/πολη, ήταν σοφός άνδρας και σπουδαίος θεολόγος. Υπηρέτησε ως σύμβουλος του αυτοκράτορα Ηρακλείου αλλά και του Κώνστα Β΄, επειδή όμως ο τελευταίος προσχώρησε στην αίρεση των μονοθελητών, παραιτήθηκε από την θέση του αυτή κι έγινε μοναχός. Τότε αφοσιώθηκε με ζήλο στην ορθόδοξη διδασκαλία συγγράφοντας λόγους και καταπολεμώντας τις αιρέσεις, κυρίως όμως αυτή των μονοθελητών. Για τον λόγο αυτό συνελήφθη μαζί με τους μαθητές του και ομολογητές Οσίους Αναστάσιο α΄, Αναστάσιο β΄, Θεόδωρο και Ευπρέπιο (εορτάζουν στις 20 Σεπτεμβρίου) και εξορίσθηκε αρχικά στην Θράκη και κατόπιν στην Χερσώνα της Κριμαίας, την ίδια εποχή που στάλθηκε στην εξορία και ο πάπας Άγιος Μαρτίνος (βλ. 13 Απριλίου). Επειδή, όμως, συνέχιζε να ομολογεί την ορθή πίστη, υπέστη ακρωτηριασμό του δεξιού χεριού του αλλά και εκτομή της γλώσσας του, επέζησε τρία χρόνια και μετά από ολιγοήμερη αρρώστια απεβίωσε το 662 μ.Χ.. Στην εξορία απεβίωσαν επίσης και οι τέσσερις μαθητές του.
Ο Άγιος Νεόφυτος καταγόταν από την Νίκαια της Μ. Ασίας, προερχόταν από ευσεβείς γονείς και σε νεαρή ηλικία ασκήτευσε σε σπήλαιο του Ολύμπου στην Μ. Ασία. Κατά τον μεγάλο διωγμό του αυτοκράτορα Διοκλητιανού προσήλθε στον άρχοντα της περιοχής και ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό. Τότε συνελήφθη, υπέστη βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά το 290 μ.Χ. με θάνατο από ξίφος.
Η Αγία Αγνή καταγόταν από την Ρώμη, ήταν όμορφη και ευγενικής καταγωγής γυναίκα, και από νεαρή ηλικία εδίδασκε στις νέες κοπέλες την χριστιανική πίστη. Όμως, εξαιτίας ενός γάμου που την επίεζαν να δεχτεί και εκείνη τον αρνήθηκε αλλά και λόγω της χριστιανικής της δράσης, συνελήφθη από τον άρχοντα της πόλης και υπέστη διαπόμπευση στους δρόμους. Έπειτα ρίφθηκε σε ένα πορνείο αλλά επειδή, προς έκπληξη όλων, δεν κατάφεραν να την διαφθείρουν λόγω θείας επέμβασης, απεβίωσε μαρτυρικά γύρω στο 258 μ.Χ. με θάνατο στην πυρά.
Οι Άγιοι Ευγένιος, Κάνδιδος, Ουαλεριανός και Ακύλας κατά τον μεγάλο διωγμό του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.) κατέφυγαν στα όρη για να σωθούν, αλλά συνελήφθησαν από τον άρχοντα Λυσία, ομολόγησαν την χριστιανική τους πίστη και εξορίσθηκαν στην Πιτυούντα του Πόντου. Αργότερα, όμως, τους μετέφεραν στην Τραπεζούντα, ανακρίθηκαν και πάλι από τον Λυσία, υπέστησαν φρικτά βασανιστήρια, φυλακίσθηκαν και αργότερα απεβίωσαν όλοι μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Οι 4 Άγιοι συνελήφθησαν στην Τύρο της Φοινίκης λόγω της χριστιανικής τους πίστης και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Ο Όσιος Απολλώνιος υπήρξε αναχωρητής, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 4ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Ζώσιμος καταγόταν από την Σικελία και προερχόταν από ευπόρους αλλά και ευσεβείς γονείς, οι οποίοι από μικρή ηλικία τον αφιέρωσαν στον Θεό. Μορφώθηκε από τους μοναχούς που ασκήτευαν στην μονή της Αγίας Λουκίας στην Σικελία, ενώ αργότερα έγινε εκεί ηγούμενος. Έπειτα, κατά τα μέσα του 7ου μ.Χ., διετέλεσε επίσκοπος Συρακουσών, επέδειξε σημαντική ποιμαντορική δράση και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Νεόφυτος υπήρξε μοναχός στην μονή Βατοπαιδίου στο Άγιον Όρος, έζησε βίο ενάρετο και αξιώθηκε να βιώσει ένα θαύμα που προήλθε από μία εικόνα της Παναγίας. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Μάξιμος, ο οποίος επονομάσθηκε Γραικός ή Έλλην, γεννήθηκε στην Άρτα αλλά καταγόταν από την Λακωνία. Έλαβε σπουδαία μόρφωση κοντά σε επιφανείς διδασκάλους στην Ελλάδα αλλά και σε διάφορα πανεπιστήμια της Ιταλίας και έπειτα έγινε μοναχός στην μονή Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους. Αργότερα, το 1518 μ.Χ., μετέβη στην Ρωσία προσκεκλημένος του τσάρου Βασιλείου Ιβάνοβιτς, με σκοπό να μεταφράσει εκκλησιαστικά βιβλία στα σλαβικά. Αλλά, εξαιτίας των θρησκευτικών ερίδων που επικρατούσαν εκεί συκοφαντήθηκε και υπέστη για 26 χρόνια διώξεις, εξορίες και φυλακίσεις. Κατόπιν, όμως, του επετράπη να μεταβεί στην λαύρα του Αγίου Σεργίου στην Μόσχα, όπου μετά από πέντε χρόνια, το 1556 μ.Χ., απεβίωσε ειρηνικά, αφήνοντας πλούσιο συγγραφικό έργο, το οποίο επηρέασε καθοριστικά την νεότερη ρωσική λογοτεχνία.
Η μνήμη πάντων των μαρτύρων τελείται προς τιμήν όλων εκείνων των Αγίων οι οποίοι σε εποχές διωγμών υπέστησαν βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά για την αμετακίνητη πίστη τους στον Χριστό.

22.
Τιμοθέου του αποστόλου, οσιομάρτυρος Αναστασίου του Πέρσου, Ουαλερίου επισκόπου και Βικεντίου του διακόνου, Λέοντος, Γεωργίου, Πέτρου και Μανουήλ των επισκόπων και των συν αυτοίς 377 αγίων μαρτύρων, οσίων Αναστασίου του διακόνου και Ιωσήφ Σαμάκου του ηγιασμένου.

Ο Απόστολος Τιμόθεος καταγόταν από τα Λύστρα της Μ. Ασίας και έγινε μαθητής του Αποστόλου Παύλου, όταν αυτός επισκέφθηκε την πόλη του. Έπειτα τον ακολούθησε σε όλη την περίοδο του κηρύγματός του και αργότερα χειροτονήθηκε από αυτόν επίσκοπος Εφέσου. Προς αυτόν απευθύνονται οι επιστολές Α΄ και Β΄ του Αποστόλου Παύλου. Απεβίωσε μαρτυρικά το έτος 97 μ.Χ., όταν δέχθηκε επίθεση με ρόπαλα από τους ειδωλολάτρες της πόλης, επειδή θέλησε να εναντιωθεί σε βάρβαρη και οργιαστική εορτή της θεάς Αρτέμιδας που τελούσαν στους δρόμους.
Ο Όσιος Αναστάσιος ο Πέρσης καταγόταν από το χωριό Ραζήχ της επαρχίας Ρασνουνί, ανήκε στην τάξη των Μάγων και είχε αποκτήσει σπουδαία μόρφωση. Όταν ο βασιλιάς της πατρίδας του Χοσρόης Β΄ κυρίευσε την Ιερουσαλήμ, μετέφερε στην Περσία το Τίμιο Ξύλο. Επειδή, όμως, ο Όσιος άκουσε για τα θαύματα που γίνονταν από τον Τίμιο Σταυρό, θέλησε να γνωρίσει την χριστιανική διδασκαλία και κατόπιν την ασπάσθηκε. Όταν, έπειτα, ο αυτοκράτορας Ηράκλειος εξεστράτευσε κατά των Περσών, αυτός μετέβη στην Παλαιστίνη, όπου βαπτίσθηκε και από Μαζοενδάτ ή Μαγουνδάτ μετονομάσθηκε Αναστάσιος, και εμόνασε αρκετό καιρό στα εκεί μοναστήρια. Αργότερα μετέβη στην Καισάρεια της Παλαιστίνης, όπου συνελήφθη, επειδή εδίδασκε την νέα του πίστη στους Πέρσες στρατιώτες και επειδή δεν την απαρνήθηκε, υπέστη πολλά βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά το 614 μ.Χ. με απαγχονισμό και αποκεφαλισμό.
Οι Άγιοι Ουαλέριος, ο οποίος ήταν επίσκοπος στην Αυγουστόπολη της Ισπανίας, και ο διάκονός του Βικέντιος συνελήφθησαν επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Μαξιμιανού (286-305 μ.Χ.). Φυλακίσθηκαν στην Βαλεντία (Βαλένθια) της Ισπανίας, υπέστησαν πολλά βασανιστήρια και απεβίωσαν εκεί μαρτυρικά.
Οι Άγιοι Λέων, επίσκοπος Αδριανούπολης, Γεώργιος, επίσκοπος Δεβελτού, καθώς και οι επίσκοποι Πέτρος και Μανουήλ συνελήφθησαν το 815 μ.Χ., όταν ο Βούλγαρος βασιλιάς Κρούμος κατέλαβε την Αδριανούπολη. Τότε, μεταφέρθηκαν στην Βουλγαρία και επί βασιλείας του διαδόχου Ομορτάγ ή Μουρτάγονα απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος μαζί με άλλους 377 μάρτυρες, μεταξύ των οποίων ήταν οι Άγιοι Γαβριήλ, Σιώνιος καθώς και οι στρατηγοί Λέων και Ιωάννης, ενώ ο πρεσβύτερος Άγιος Πάροδος με λιθοβολισμό.
Ο Όσιος Αναστάσιος υπήρξε διάκονος στην Ρωσία, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 12ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Ιωσήφ ο Σαμάκος, ο οποίος επονομάσθηκε ηγιασμένος λόγω των μεγάλων του αρετών, καταγόταν από το χωριό Κεράμων της Κρήτης και προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Εμόνασε στην μονή Αγίου Ιωάννου Δερματά κοντά στο Ηράκλειο και αργότερα έγινε ιερέας. Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά το 1511 μ.Χ. σε ηλικία άνω των 70 ετών.

23.
Κλήμεντος Αγκύρας και Αγαθαγγέλου μάρτυρος, των εν Παρίω 2 αγίων μαρτύρων, Αχολίου Θεσ/νίκης, οσίων Ευσεβίου, Μαϋσιμά του Σύρου και Σαλαμάνου του ησυχαστού, μνήμη ΣΤ΄ οικουμενικής συνόδου.

Ο Άγιος Κλήμης καταγόταν από την Άγκυρα της Γαλατίας στην Μ. Ασία, σε νεαρή ηλικία έγινε μοναχός και λόγω των πολλών του αρετών χειροτονήθηκε επίσκοπος στην πατρίδα του σε ηλικία 20 ετών. Αγωνίσθηκε 28 συνολικά έτη για την χριστιανική πίστη, επέδειξε ιδιαίτερη φροντίδα για τους πτωχούς και τα ορφανά, αλλά υπέστη και πολλές διώξεις από τους άρχοντες της περιοχής. Κατά τον μεγάλο διωγμό του αυτοκράτορα Διοκλητιανού συνελήφθη μαζί με τον Ρωμαίο Άγιο Αγαθάγγελο, τον οποίο αυτός κατήχησε στην χριστιανική πίστη, υπέστησαν πολλά βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά το 296 μ.Χ. με αποκεφαλισμό.
Οι 2 Άγιοι συνελήφθησαν στο Πάριο, πόλη της Μ. Ασίας, λόγω της χριστιανικής τους πίστης και απεβίωσαν μαρτυρικά όταν τους έριξαν μέσα σε έναν λάκκο.
Ο Άγιος Αχόλιος ως επίσκοπος της Θεσ/νίκης εβάπτισε εκεί χριστιανό τον αυτοκράτορα και Όσιο Θεοδόσιο τον Μέγα (βλ. 17 Ιανουαρίου) το 380 μ.Χ., ενώ έλαβε μέρος και στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 22 Μαΐου). Έζησε ενάρετο βίο και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Ευσέβιος ήταν ασκητής ζώντας αρχικά ως έγκλειστος μέσα σε μικρό κελί, ενώ έπειτα μετέβη στην μονή του αββά Αμμωνίου, υποχωρώντας στις συχνές παρακλήσεις του. Αργότερα, διετέλεσε εκεί ηγούμενος συνεχίζοντας την αυστηρή άσκηση έως ότου απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Μαϋσιμάς (ή Μαϊουμάς, όπως αναφέρεται στις 13 Φεβρουαρίου, βλ.λ.) καταγόταν από την Συρία και ήταν μοναχός. Έζησε βίο ασκητικό, κυκλοφορούσε ρακένδυτος και προσέφερε διαρκώς φιλοξενία και ελεημοσύνη. Δεν εδίστασε κάποτε να παρουσιασθεί στον άρχοντα μιας περιοχής και να τον επικρίνει επειδή καταπίεζε τους εκεί γεωργούς. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Σαλαμάνης ο ησυχαστής καταγόταν από το χωριό Καπερσανά κοντά στον ποταμό Ευφράτη και ασκήτευσε σε ένα άλλο χωριό της περιοχής. Έζησε εκεί με αυστηρή άσκηση ως έγκλειστος μέσα σε ένα κελί, ενώ ο επίσκοπος της περιοχής λόγω των πολλών του αρετών τον χειροτόνησε εκεί ιερέα. Απεβίωσε ειρηνικά.
Για την ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδο βλ. 14 Σεπτεμβρίου.

24.
Ξένης της οσίας, Βαβύλα ιερομάρτυρος και των συν αυτώ αγίων μαρτύρων, Βαρσίμου και των 2 αδελφών αυτού, Ελλαδίου του κομενταρησίου, Ερμογένους, Μάμα, Παύλου, Παυσηρίου, Θεοδοτίωνος και Χρυσοπλόκης των μαρτύρων, Φίλωνος (ή Φιλήμονος) επισκόπου, οσίων Φιλιππικού πρεσβυτέρου, Ζωσιμά, Μακεδονίου, Φιλοθέου, Νεοφύτου του εγκλείστου και Διονυσίου του εν Ολύμπω, Ξενίας της Πετρουπόλεως και θαυματουργού, ανακομιδή τιμίων λειψάνων Αγίου Αναστασίου του Πέρσου.

Η Οσία Ξένη καταγόταν από την Ρώμη και προερχόταν από οικογένεια ευγενών. Λίγο πριν το γάμο που της ετοίμαζαν άθελά της οι γονείς της, έφυγε κρυφά μαζί με δύο υπηρέτριές της και μετέβη στην Αλεξάνδρεια και από Ευσεβία αυτοαποκαλέσθηκε Ξένη. Έπειτα μετέβησαν στην Κω και από εκεί στα Μύλασα της Μ. Ασίας, όπου στα μέσα του 5ου αι. μ.Χ. ίδρυσε μαζί τους μονή διάγοντας βίο ασκητικό και ασκώντας ελεημοσύνη στους πτωχούς. Απεβίωσε ειρηνικά, ενώ θεϊκό σημάδι φωτεινού σταυρού περιέλουσε την σορό της κατά τον ενταφιασμό της. Στα νεότερα χρόνια, κατά την Μικρασιατική καταστροφή, το ιερό σκήνωμά της μεταφέρθηκε από τους πρόσφυγες και τοποθετήθηκε στον ομώνυμο ναό της που ιδρύθηκε στον δήμο Νικαίας (Κοκκινιάς) του Πειραιά.
Ο Άγιος Βαβύλας καταγόταν από την Αντιόχεια και προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Όταν αυτοί απεβίωσαν, εμοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς και ασκήτευσε σε όρος μαζί με τους μαθητές του Αγίους Αγάπιο και Τιμόθεο. Αργότερα, έγινε ιερέας και μετέβη μαζί τους στην Ρώμη, αλλά κατόπιν αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην Σικελία. Εκεί, όμως, συνελήφθησαν από τον άρχοντα του νησιού, διαπομπεύθηκαν στις πόλεις και έπειτα απεβίωσαν μαρτυρικά με αποκεφαλισμό και ρίψη στην πυρά. Τα ιερά τους λείψανα, όμως, παρέμειναν ανέπαφα και ενταφιάσθηκαν εκεί από τους πιστούς.
Ο Άγιος Βάρσιμος και οι 2 αδελφοί του συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος.
Για τον Άγιο Ελλάδιο τον κομενταρήσιο βλ. 18 Ιανουαρίου, Αγία Θεοδούλη.
Οι Άγιοι Ερμογένης και Μάμας συνελήφθησαν ως χριστιανοί σε εποχή διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Οι Άγιοι Παύλος, Παυσήριος και Θεοδοτίων ήταν αδέλφια, από τους οποίους οι δύο πρώτοι έγιναν μοναχοί, ενώ ο Θεοδοτίων έγινε ληστής στα όρη επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.). Όταν οι μοναχοί συνελήφθησαν στην Κλεοπάτριδα (το σημερινό Σουέζ) της Αιγύπτου από τον ηγεμόνα Αρριανό, τον μετέπειτα μάρτυρα (βλ. 14 Δεκεμβρίου), τότε ο ληστής Θεοδοτίων μετέβη εκεί για να τους συναντήσει. Αλλά, κατά την στιγμή της ανάκρισης των αδελφών του, όρμησε και κατέρριψε από τον θρόνο του τον Αρριανό και ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό. Τότε συνελήφθη αμέσως και απεβίωσε μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ στην συνέχεια οι μοναχοί απεβίωσαν μαρτυρικά με πνιγμό στα νερά ενός ποταμού.
Η Αγία Χρυσοπλόκη συνελήφθη λόγω της χριστιανικής του πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Άγιος Φίλων (ή Φιλήμων) ήταν αρχικά διάκονος στην Ρώμη, ενώ αργότερα μετέβη στην Κύπρο, όπου χειροτονήθηκε επίσκοπος Καρπασίων από τον Άγιο Επιφάνιο (βλ. 12 Μαΐου). Έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Φιλιππικός, ο οποίος ήταν πρεσβύτερος, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Ζωσιμάς υπήρξε ένας από τους περίφημους αββάδες της ερήμου, έζησε βίο ευσεβή και ασκητικό και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Μακεδόνιος ασκήτευσε από νεαρή ηλικία σε όρη της Παλαιστίνης, της Συρίας και της Κιλικίας στην Μ. Ασία. Έζησε βίο ευσεβή με μεγάλη άσκηση, συμβουλεύοντας και παρηγορώντας πολλούς ανθρώπους. Απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 70 ετών.
Ο Όσιος Φιλόθεος ήταν ασκητής και υπήρξε ο ιδρυτής και κτήτορας της μονής του Αγίου Όρους η οποία επονομάσθηκε προς τιμήν του μονή Φιλοθέου. Έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 10ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Νεόφυτος γεννήθηκε στο χωριό Λεύκαρα της Κύπρου το 1134 μ.Χ. και παρά την αντίδραση των γονέων του έγινε μοναχός σε νεαρή ηλικία. Μετά από μερικά χρόνια και αρκετές περιπλανήσεις ασκήτευσε στην Πάφο για 40 ολόκληρα χρόνια, ως έγκλειστος σε κελί που ελάξευσε μέσα σε ένα βράχο, την Εγκλείστρα, η οποία σώζεται ως σήμερα. Η φήμη του απλώθηκε γρήγορα και για να αποφύγει τους επισκέπτες ελάξευσε νέα κατοικία ψηλότερα, απ’ όπου επικοινωνούσε μέσω μιας σκάλας με τον υπόλοιπο κόσμο κάθε Κυριακή. Απεβίωσε ειρηνικά σε βαθιά γηρατειά, ενώ το ιερό του λείψανο βρέθηκε αρκετά αργότερα, το έτος 1757 μ.Χ..
Ο Όσιος Διονύσιος καταγόταν από το χωριό Πλάταινα ή Σλάταινα της Θεσσαλίας, εμόνασε αρχικά στα Μετέωρα και κατόπιν σε σκήτη της μονής Καρακάλλου του Αγίου Όρους. Έπειτα διετέλεσε ηγούμενος στην μονή Φιλοθέου, την οποία μετέτρεψε από βουλγαρική σε ελληνική, και γι’ αυτό τον εφθόνησαν. Έτσι αναγκάστηκε να φύγει από τον Άθω και να μεταβεί στην σκήτη της Βέροιας, αλλά και από εκεί, όταν τον πίεσαν να γίνει αρχιερέας της πόλης, κατέφυγε στον Όλυμπο, όπου ίδρυσε μονή. Κατόπιν, μετέβη στην Μακρυνίτσα και ίδρυσε την μονή Σουρβίας. Επανήλθε όμως στον Όλυμπο, όταν προαισθάνθηκε το τέλος του και απεβίωσε εκεί ειρηνικά στα μέσα του 16ου αι. μ.Χ.
Η Αγία Ξενία η θαυματουργός έζησε στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, υπήρξε δια Χριστόν σαλή, δηλαδή υποκρινόταν ότι ήταν τρελή για να μην γίνει αντιληπτή στους ανθρώπους η αγιότητά της, ενώ αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα.
Η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του Οσίου Αναστασίου του Πέρσου έγινε δέκα χρόνια μετά τον μαρτυρικό του θάνατο (βλ. 22 Ιανουαρίου) από τον επίσκοπο της Ρώμης, ο οποίος μετέβη στην Περσία, μετέφερε από εκεί τα ιερά λείψανα στην Καισάρεια Παλαιστίνης, ενώ μετακόμισε την ιερή κάρα στην Ρώμη.

25.
Γρηγορίου του Θεολόγου πατριάρχου Κων/πόλεως, Καστίνου επισκόπου Βυζαντίου, Μεδούλης και των συν αυτή αγίων μαρτύρων, οσίων Απολλώ, Πουπλίου, Θεοδότου, Δημητρίου του σκευοφύλακος και Μάρη, Αυξεντίου νεομάρτυρος του εκ Βελλάς.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος καταγόταν από την Αριανζό της Καππαδοκίας και ήταν γιος του Αγίου Γρηγορίου επισκόπου Ναζιανζού και της Οσίας Νόννας (βλ. 1 Ιανουαρίου και 5 Αυγούστου αντίστοιχα). Μαθήτευσε στην Καισάρεια, όπου έγινε φίλος με τον Μέγα Βασίλειο με τον οποίον αργότερα ασκήτευσε σε μονή του Πόντου, έπειτα στην Αλεξάνδρεια αλλά και στην Αθήνα. Χειροτονήθηκε αρχικά πρεσβύτερος στην πατρίδα του, έπειτα επίσκοπος Σασίμων και κατόπιν αρχιεπίσκοπος Κων/πολης, ενώ μετείχε και στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο (βλ. 22 Μαΐου). Σύντομα, όμως, παραιτήθηκε και επέστρεψε στην Ναζιανζό της Καππαδοκίας. Διακρίθηκε για την θαυμαστή μόρφωσή του, το λαμπρό συγγραφικό του έργο, το έξοχο κήρυγμα του θείου λόγου, όπως και για την εύστοχη διατύπωσή του σχετικά με την μία και τρισυπόστατη ουσία του Θεού. Λόγω του ύψους των θεολογικών του νοημάτων επονομάσθηκε Θεολόγος. Απεβίωσε ειρηνικά το 391 μ.Χ. σε ηλικία άνω των 80 ετών. (Εορτάζει και στις 30 Ιανουαρίου, εορτή των Τριών Ιεραρχών).
Ο Άγιος Καστίνος καταγόταν από την Ρώμη, ήταν πλούσιος άνδρας και μέλος της Συγκλήτου. Επειδή, όμως, ήταν ασθενής πολύ καιρό, μετέβη στην πόλη Βυζάντιο (την μετέπειτα Κων/πολη), όπου αναζήτησε τον επίσκοπο Αργυρούπολης Κυριλλιανό για να τον θεραπεύσει. Όταν θεραπεύθηκε από την ασθένειά του, δέχθηκε και βαπτίσθηκε από αυτόν χριστιανός και χειροτονήθηκε επίσκοπος Αργυρούπολης αλλά μετέθεσε την έδρα της επισκοπής στο Βυζάντιο, όπου μετά από πέντε χρόνια απεβίωσε ειρηνικά, πιθανόν το 237 μ.Χ..
Η Αγία Μεδούλη και μερικές άλλες μοναχές συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο στην πυρά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Ο Όσιος Απολλώ(ς) ασκήτευσε από νεαρή ηλικία στην έρημο της Αιγύπτου, έζησε βίο ευσεβή και αξιώθηκε από τον Θεό με προορατικό χάρισμα αλλά και να επιτελεί θαύματα, ώστε να οδηγήσει πολλούς ανθρώπους στην χριστιανική πίστη. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Πούπλιος (ή Πόπλιος) καταγόταν από την πόλη Ζεύγμα της Μεσοποταμίας και ήταν εκεί βουλευτής. Αποσύρθηκε, όμως, κάποτε από όλα τα εγκόσμια, εμοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς και ασκήτευσε σε κελί που έκτισε σε γειτονικό όρος. Σύντομα απέκτησε και μαθητές, για τους οποίους έκτιζε για τον καθένα το δικό του κελί και τους καθοδηγούσε στον πνευματικό τους αγώνα. Απεβίωσε εκεί ειρηνικά. Αργότερα, ηγούμενος εκεί, στην λεγόμενη πλέον μονή του Πουπλίου, διετέλεσε ο Όσιος Θεόδοτος, ο οποίος έζησε βίο ευσεβή και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Δημήτριος ήταν σκευοφύλακας του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κων/πολη, έζησε βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 8ο αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Μάρης καταγόταν από την πόλη Κύρου της Παλαιστίνης και ήταν αρχικά ψάλτης, αλλά αργότερα μετέβη στην πόλη Νήτη, έζησε εκεί ασκητικά για 37 χρόνια και απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 90 ετών.
Ο Άγιος Αυξέντιος καταγόταν από την Βελλά της Ηπείρου και προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Σε νεαρή ηλικία μετέβη στην Κων/πολη και εργαζόταν εκεί ως γουναράς. Έπειτα, όμως, προσλήφθηκε στα τουρκικά βασιλικά καράβια ζώντας μέσα στην ασωτία και τις διασκεδάσεις. Όταν κάποτε οι Τούρκοι φίλοι του τον συκοφάντησαν ότι αρνήθηκε την χριστιανική του πίστη, τότε τους εγκατέλειψε και εργαζόταν αλλού ως βαρκάρης. Αργότερα, όμως, με την βοήθεια του συγκέλλου Γρηγορίου Ξηροποταμινού μεταμελήθηκε για την ζωή που διήγε και θέλησε να ομολογήσει την πίστη του στον Χριστό. Έτσι, όταν κατόπιν κάποιοι ναύτες τον συνέλαβαν, δεν αρνήθηκε την πίστη του ενώπιον των αρχών παρά τα βασανιστήρια που υπέστη και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό το 1720 μ.Χ. σε φυλακή της Κων/πολης. Η τίμια κάρα του φυλάσσεται στην μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους.

26.
Ξενοφώντος του οσίου και της συνοδείας αυτού, οσίων Ξενοφώντος, Αμμωνά, Γαβριήλ και Συμεών του παλαιού, Ανανίου ιερομάρτυρος, Πέτρου δεσμοφύλακος και των συν αυτοίς 7 στρατιωτών μαρτύρων, των εν Φρυγία 2 αγίων μαρτύρων, ανακομιδή τιμίου λειψάνου Αγίου Θεοδώρου Στουδίτου.

Ο Όσιος Ξενοφών καταγόταν από την Κων/πολη, ήταν εύπορος και μαζί με την σύζυγό του Οσία Μαρία και τα παιδιά του Οσίους Αρκάδιο και Ιωάννη προσέφεραν πάντοτε βοήθεια στους πτωχούς και τα ορφανά αλλά και χρήματα για την απελευθέρωση αιχμαλώτων. Όταν κάποτε έστειλε τα παιδιά του για σπουδές στην Βηρυτό, το πλοίο τους ναυάγησε στην πορεία, εκείνα όμως σώθηκαν και έγιναν έπειτα μοναχοί στα Ιεροσόλυμα ζώντας βίο ευσεβή. Κατόπιν μετέβη και ο ίδιος εκεί με την σύζυγό του για να αναζητήσουν τα παιδιά τους, τα ανακάλυψαν μετά από πολυήμερη αναζήτηση και τότε αποφάσισαν να γίνουν κι αυτοί μοναχοί. Ο Όσιος με την δυνατή του πίστη έκαμε διάφορα θαύματα ζώντας ασκητικά στην έρημο και απεβίωσε ειρηνικά, όπως και η σύζυγός του, στις αρχές του 6ου αι. μ.Χ..
Ο Όσιος Ξενοφών υπήρξε κτήτορας της ομώνυμης μονής του Αγίου Όρους, η οποία ιδρύθηκε κατά τον 10 αι. μ.Χ.. Υπάρχει, όμως, σύγχυση σε μερικά χειρόγραφα καθώς ο Όσιος αυτός ταυτίζεται με τον προηγούμενο ομώνυμο Όσιο, ο οποίος έζησε σε παλαιότερη εποχή.
Ο Όσιος Αμμωνάς ήταν σύγχρονος του Μεγάλου Αντωνίου (βλ. 17 Ιανουαρίου), υπήρξε ασκητής στην έρημο της αιγυπτιακής Θήβας, αργότερα έγινε επίσκοπος και απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 4ο αι. μ.Χ. Στην Αίγυπτο, όμως, υπήρχε και δεύτερος ομώνυμος Όσιος, ο οποίος ήταν πρεσβύτερος και ασκητής στην έρημο κοντά στην πόλη Δίολκο.
Ο Όσιος Γαβριήλ μετά από βίο ευσεβή και ενάρετο απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Συμεών, ο επονομαζόμενος παλαιός, μετέβη σε νεαρή ηλικία στο όρος Αμανό της Μ. Ασίας και έζησε εκεί ασκητικά μέσα σε σπήλαιο. Αργότερα, μετέβη στο όρος Σινά, έμεινε για μία εβδομάδα στο σπήλαιο του Μωυσή, όπου και αξιώθηκε να ιδεί θείο όραμα. Κατόπιν επέστρεψε στο Σινά και ίδρυσε στην περιοχή δύο μονές. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Ανανίας ήταν πρεσβύτερος και κατά τον μεγάλο διωγμό του αυτοκράτορα Διοκλητιανού συνελήφθη από τον άρχοντα της Φοινίκης Μάξιμο. Όταν ομολόγησε ενώπιόν του την πίστη του στον Χριστό, υπέστη βασανιστήρια και φυλακίστηκε. Στη φυλακή, όμως, με τα θαύματά του οδήγησε στην χριστιανική πίστη τον δεσμοφύλακά του Άγιο Πέτρο αλλά και 7 στρατιώτες που ήταν εκεί φρουροί. Έπειτα, απεβίωσαν όλοι μαρτυρικά με πνιγμό στην θάλασσα, πιθανόν το 303 μ.Χ..
Οι 2 Άγιοι συνελήφθησαν στην Φρυγία της Μ. Ασίας λόγω της χριστιανικής τους πίστης και απεβίωσαν μαρτυρικά μετά από συνεχή ραβδισμό.
Η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του Αγίου Θεοδώρου του Στουδίτη (βλ. 11 Νοεμβρίου) και η μεταφορά του από την νήσο Πρίγκηπο της Προποντίδας στην μονή Στουδίου της Κων/πολης έγινε από τον πατριάρχη Μεθόδιο το 844 μ.Χ..

27.
Ανακομιδή τιμίων λειψάνων Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Μαρκιανής της βασιλίσσης, οσίων Κλαυδίνου, Πέτρου του Αιγυπτίου και Κλήμεντος του στυλίτου, νεομάρτυρος Δημητρίου του εν Κων/πόλει.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος (βλ. 13 Νοεμβρίου) απεβίωσε εξαντλημένος από τις κακουχίες το 407 μ.Χ. κατά την διάρκεια της εξορίας του στα Κόμανα της Καππαδοκίας. Το λείψανό του ενταφιάσθηκε και παρέμεινε εκεί για 30 χρόνια. Το 434 μ.Χ., όμως, έγινε πατριάρχης Κων/πολης ο μαθητής του Άγιος Πρόκλος (βλ. 20 Νοεμβρίου), ο οποίος μετά από τέσσερα χρόνια έπεισε τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β΄ να κάνει την ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, να τα μεταφέρει στην Κων/πολη με λαμπρή τελετή και να τα τοποθετήσει στον ναό των Αγίων Αποστόλων.
Η Αγία Μαρκιανή η βασίλισσα ήταν σύζυγος του αυτοκράτορα Ιουστίνου Α΄ (518-527 μ.Χ.), έζησε βίο ευσεβή, ασχολήθηκε με έργα φιλανθρωπίας και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Κλαυδίνος μετά από βίο ευσεβή και ενάρετο απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Πέτρος καταγόταν από την Αίγυπτο, έζησε ως ασκητής βίο ευσεβή και ενάρετο και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Κλήμης ο στυλίτης έζησε ασκητικά στο όρος Σάγματα της Βοιωτίας, μένοντας επάνω σε εξέδρα που στηριζόταν σε ένα στύλο, και απεβίωσε εκεί ειρηνικά.
Ο Άγιος Δημήτριος εργαζόταν ως υπάλληλος σε οινοπωλείο στην συνοικία του Γαλατά της Κων/πολης, όταν μια ημέρα επενέβη σε συμπλοκή που έγινε μέσα στο μαγαζί ανάμεσα σε Λαζούς μωαμεθανούς και τους εκδίωξε. Τότε κατηγορήθηκε δόλια από αυτούς ότι εμαχαίρωσε τον έναν από αυτούς που συνέβη να είναι τραυματίας. Τον παρέπεμψαν στον Τούρκο διοικητή, ο οποίος τον επίεζε να αλλάξει την χριστιανική του πίστη και επειδή αυτός δεν την αρνήθηκε, υπέστη βασανιστήρια και απεβίωσε μαρτυρικά το 1784 μ.Χ. με αποκεφαλισμό μπροστά στο οινοπωλείο.

28.
Ευφραίμ του Σύρου, οσίων Παλλαδίου, Ιακώβου του ασκητού και Ισαάκ του Σύρου, Χάριτος μάρτυρος, αγίων 2 γυναικών μαρτύρων, οσιομάρτυρος Ιακώβου του Ιβηροσκητιώτου, οσίου Αθανασίου του Παρίου, μνήμη απάντων των ερημιτών.

Ο Όσιος Ευφραίμ ο Σύρος καταγόταν από την Νίσιβη (ή αλλιώς Αντιόχεια της Μυγδονίας) της Μεσοποταμίας και προερχόταν από Σύρους γονείς. Χειροτονήθηκε διάκονος, ενώ έπειτα διηύθυνε σχολή την οποία ίδρυσε ο διδάσκαλός του και εκεί επίσκοπος Άγιος Ιάκωβος (βλ. 13 Ιανουαρίου). Αργότερα, μετά την κατάληψη της πατρίδας του από τους Πέρσες, κατέφυγε στην Έδεσσα της Μεσοποταμίας. Εκεί ασκήτευσε σε ένα γειτονικό όρος κι εδίδαξε πλήθος ασκητών που προσέρχονταν για να ωφεληθούν από αυτόν. Απεβίωσε ειρηνικά το 373 ή το 379 μ.Χ. αφήνοντας πολλά συγγράμματα και ποιήματα, τα οποία αποτέλεσαν αντικείμενα μελέτης για ολόκληρες γενεές.
Ο Όσιος Παλλάδιος καταγόταν από την Συρία και ασκήτευσε σε ένα κελί που έχτισε στο όρος Ίμμη. Έζησε βίο ευσεβή και αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα. Κάποτε, ένα ληστής αφού ελήστευσε έναν έμπορο τον εδολοφόνησε πετώντας το σώμα του μπροστά από το κελί του Παλλαδίου. Όλοι τότε επίστευσαν πως ο Όσιος ευθυνόταν για το έγκλημα. Αυτός, όμως, με την προσευχή του ανέστησε τον έμπορο, ο οποίος αποκάλυψε τον πραγματικό δολοφόνο και έτσι αποκαταστάθηκε η υπόληψή του αλλά και φανερώθηκε η αγιότητά του. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Ιάκωβος υπήρξε ασκητής σε σπήλαιο κοντά στην κωμόπολη Πορφυριώνη όπου διέμεινε για 20 χρόνια. Όταν κάποτε μία πόρνη προσπάθησε να τον παρασύρει, αυτός κατάφερε να την συνετίσει και να αποφύγει τον πειρασμό. Αργότερα όμως, όταν εθεράπευσε μία δαιμονισμένη κοπέλα και ο πατέρας της την άφησε εκεί μαζί του για ένα διάστημα, εκείνος παρασύρθηκε από τον πειρασμό, την διέφθειρε, ενώ ύστερα εφόνευσε και αυτήν και τον αδελφό της. Μόλις συνειδητοποίησε τα εγκλήματά του, κλείσθηκε περίλυπος μέσα σε έναν τάφο κλαίγοντας και προσευχόμενος διαρκώς. Αργότερα, όμως, όταν έπληξε ανομβρία την περιοχή, ο επίσκοπός της πληροφορήθηκε σε ένα όνειρό του από τον Θεό ότι έπρεπε να καταφύγει στον Όσιο. Μόλις μετέβη εκεί μαζί με τον λαό και τον παρακάλεσε, ο Όσιος προκάλεσε άφθονη βροχή, γεγονός που αποδείκνυε την δικαίωσή του από τον Θεό. Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Όσιος Ισαάκ καταγόταν από την Σύρο και υπήρξε επίσκοπος στην Νινευΐ της Μεσοποταμίας κατά τον 6ο αι. μ.Χ..
Η Αγία Χάρις συνελήφθη ως χριστιανή σε εποχή διωγμών και απεβίωσε μαρτυρικά με ακρωτηριασμό των ποδιών της, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Οι 2 Αγίες, μια μητέρα και η κόρη της, συνελήφθησαν λόγω της χριστιανικής τους πίστης σε χρόνους διωγμών και απεβίωσαν μαρτυρικά με θάνατο από ξίφος, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησαν.
Για τον Όσιο Ιάκωβο τον Ιβηροσκητιώτη βλ. 1 Νοεμβρίου.
Για τον Όσιο Αθανάσιο τον Πάριο βλ. 24 Ιουνίου.
Η μνήμη πάντων των ερημιτών τελείται προς τιμήν όλων των αγίων ασκητών και αναχωρητών, οι οποίοι κατέφυγαν στην ησυχία της ερήμου ζώντας λιτό και αυστηρό βίο για να τιθασεύσουν το σώμα, να ασκήσουν την ψυχή στις αρετές και στον πόλεμο κατά του πονηρού, αφιερώνοντας ολοκληρωτικά την ζωή και την ύπαρξή τους στον Ιησού Χριστό.

29.
Ανακομιδή τιμίων λειψάνων Ιγνατίου του Θεοφόρου, Βαρσιμαίου επισκόπου, Σαρβήλου και Βεβαίας των μαρτύρων, Σιλουανού επισκόπου, Λουκά του διακόνου και Μωκίου των μαρτύρων, Φιλοθέου, Υπερεχίου και των συν αυτοίς αγίων μαρτύρων, Ακεψιμά και Αφραάτη των οσίων, Δημητρίου νεομάρτυρος του Χιοπολίτου.

Η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του Αγίου Ιγνατίου (βλ. 20 Δεκεμβρίου), ο οποίος απεβίωσε μαρτυρικά στον ιππόδρομο της Ρώμης, έγινε από πιστούς οι οποίοι στην συνέχεια τα περισυνέλεξαν και τα μετάφεραν στην Αντιόχεια, πόλη στην οποία διετέλεσε επίσκοπος.
Ο Άγιος Βαρσιμαίος ήταν επίσκοπος στην Έδεσσα της Συρίας, όπου κατήχησε και βάπτισε χριστιανούς τον επιφανή, πλούσιο και ευπαρουσίαστο ειδωλολάτρη ιερέα Σάρβηλο και την αδελφή του Βεβαία. Ο Σάρβηλος εμοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς και υπηρετούσε τον επίσκοπο, αλλά ο άρχοντας της πόλης Λυσίας συνέλαβε και τους τρεις και επειδή δεν αρνήθηκαν τον Χριστό, υπέστησαν πολλά βασανιστήρια. Τα δύο αδέλφια απεβίωσαν τότε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό, ενώ ο επίσκοπος αφέθηκε ελεύθερος, γιατί συνέπεσε να καταφθάσει εκείνες τις ημέρες αυτοκρατορική διαταγή κατάπαυσης του διωγμού των χριστιανών. Αργότερα απεβίωσε ειρηνικά κατά τον 2ο αι. μ.Χ..
Οι Άγιοι Σιλουανός, ο οποίος καταγόταν από την πόλη Έμεσα της Συρίας και ήταν εκεί επίσκοπος, ο διάκονος Λουκάς και ο αναγνώστης Μώκιος συνελήφθησαν ως χριστιανοί επί αυτοκρατορίας Νουμεριανού (283-284 μ.Χ.). Ομολόγησαν με θάρρος την πίστη τους στον Χριστό, υπέστησαν βασανιστήρια, φυλακίσθηκαν και απεβίωσαν μαρτυρικά, όταν δόθηκαν ως βορά στα άγρια θηρία. Λίγο πριν, όμως, καθώς μετέβαιναν στο στάδιο της πόλης, τους συνάντησε ο ιατρός Άγιος Ιουλιανός (βλ. 6 Φεβρουαρίου) και τους ασπάσθηκε, συνελήφθη όμως αμέσως και απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Οι Άγιοι Φιλόθεος, Υπερέχιος, Άβιβος, Ιουλιανός, Ρωμανός, Ιάκωβος και Παρηγόριος συνελήφθησαν στα Σαμόσατα της Συρίας λόγω της χριστιανικής τους δράσης, υπέστησαν βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά με εμπηγμό καρφιών στην κεφαλή τους.
Ο Όσιος Ακεψιμάς μετά από βίο ευσεβή και ασκητικό απεβίωσε ειρηνικά, ενώ παραμένει άγνωστο πού και πότε έζησε.
Ο Όσιος Αφραάτης καταγόταν από την Περσία, αλλά μετέβη στην Έδεσσα της Συρίας για να βαπτισθεί χριστιανός και έπειτα ασκήτευσε σε μια καλύβα έξω από την πόλη στα χρόνια του αυτοκράτορα Ουάλη (364-378 μ.Χ.), οπαδού της αίρεσης του αρειανισμού. Αργότερα, μετέβη σε μονή στην Αντιόχεια, όπου ασκήτευε έγκλειστος σε κελί. Όταν, όμως, ο αυτοκράτορας εξόρισε τους κληρικούς που αντιτάσσονταν στον αρειανισμό, ο Όσιος εξήλθε και εκήρυττε με θάρρος την ορθή πίστη, κατέπληξε μάλιστα με τον λόγο του και τον ίδιο τον αυτοκράτορα όταν τον συνάντησε στην πόλη. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Δημήτριος ο Χιοπολίτης καταγόταν από το Παλαιόκαστρο της Χίου και εργαζόταν στην Κων/πολη στο κατάστημα υφασμάτων του αδελφού του. Η συνεργασία τους όμως διεκόπη, όταν αρραβωνιάσθηκε και ο αδελφός του διεφώνησε μαζί του για την μέλλουσα σύζυγό του. Έμεινε άνεργος και σκέφθηκε να μεταβεί στην οικία ενός Τούρκου για να εισπράξει για λογαριασμό του κάποια χρήματα που όφειλε παλαιότερα στο κατάστημα. Εκεί, όμως, μια κοπέλα τον ερωτεύτηκε σφοδρά και τον έπεισε να γίνει μωαμεθανός αν ήθελε να μείνει ζωντανός και να εργάζεται εκεί. Αλλά, μετά από δύο μήνες μεταμελήθηκε για την ενέργειά του αυτή, δραπέτευσε και αφού επανήλθε στην χριστιανική πίστη και επικοινώνησε με τον αδελφό του, παρουσιάσθηκε στον Τούρκο διοικητή και ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό. Τότε συνελήφθη, υπέστη πολλά βασανιστήρια και επειδή δεν πτοήθηκε από αυτά αλλά ούτε και από τις κολακείες, απεβίωσε μαρτυρικά το 1802 μ.Χ. με αποκεφαλισμό.

30.
Των τριών Ιεραρχών, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Ιππολύτου επισκόπου Ρώμης και των συν αυτώ αγίων μαρτύρων, Θεοφίλου μάρτυρος του νέου, νεομάρτυρος Θεοδώρου Χατζή του εκ Μυτιλήνης, ανάμνησις ευρέσεως ιεράς εικόνος Παναγίας Τήνου.

Επί αυτοκρατορίας Αλεξίου Κομνηνού (1081-1118 μ.Χ.) ξέσπασε έριδα μεταξύ των χριστιανών για το ποιος Άγιος ήταν σπουδαιότερος ανάμεσα στους Τρεις Ιεράρχες, Μέγα Βασίλειο, Γρηγόριο Θεολόγο και Ιωάννη Χρυσόστομο (βλ. και 1 Ιανουαρίου, 25 Ιανουαρίου και 13 Νοεμβρίου αντίστοιχα). Η διαμάχη αυτή έφτασε σε σημείο τέτοιο ώστε τα πλήθη των χριστιανών να χωριστούν σε Βασιλείτες, Γρηγορίτες και Ιωαννίτες! Οι τρεις Άγιοι, για να δώσουν από τον ουρανό τέλος στην διαμάχη αυτή, εμφανίσθηκαν στον ύπνο του επισκόπου Ευχαΐτων Ιωάννη και του εξήγησαν ότι μεταξύ τους δεν υπάρχει τέτοια αντιδικία και ότι έπρεπε να ενεργήσει έτσι ώστε να λήξει αυτή η διαμάχη. Ο επίσκοπος, που διακρινόταν για την βαθιά παιδεία του, αποφάσισε να ορίσει κοινό εορτασμό της μνήμης των Αγίων την 30η του μηνός Ιανουαρίου (3 επί 10 ημέρες για τον καθένα από τους Αγίους) και με τον τρόπο αυτό έληξε οριστικά η φιλονικία.
Ο Άγιος Ιππόλυτος ήταν επίσκοπος στην Ρώμη και ένας από τους σπουδαιότερους πατέρες και διδασκάλους του 3ου αι. μ.Χ., ο οποίος συνέγραψε πολλά θεολογικά συγγράμματα. Στα χρόνια εκείνα συνελήφθησαν οι Άγιοι Κενσουρίνος και Σαβαΐνος καθώς και οι Αγίες Χρυσή και Αύρα και αφού υπέστησαν πολλούς βασανισμούς απεβίωσαν όλοι μαρτυρικά. Όμως εξαιτίας των θαυμάτων που επετέλεσε εκεί ο Κενσουρίνος, ο οποίος ήταν αρχηγός της Συγκλήτου επί αυτοκρατορίας Κλαυδίου Β΄ (268-269 μ.Χ.), επίστευσαν στον Χριστό και απεβίωσαν μαρτυρικά οι παρευρισκόμενοι στρατιώτες Άγιοι Αμάνδινος, Βενέριος, Ερκούλιος, Ερμής, Ευσέβιος, Κόμμοδος, Κύπρος, Μάξιμος, Μαύρος, Μηνάς, Μονάγριος, Ολυμπίνος, Ρουστίκιος, Στυράκιος και Φήλιξ, καθώς και ο αξιωματικός Θεόδωρος. Επιπλέον μαρτύρησαν εκεί και οι κληρικοί Άγιος Κυριάκος, ο οποίος ήταν επίσκοπος, ο διάκονος Άγιος Αρχέλαος και οι πρεσβύτεροι Άγιος Μάξιμος α΄ και Άγιος Μάξιμος β΄. Τότε, ο Άγιος Ιππόλυτος παρουσιάσθηκε στις αρχές για να διαμαρτυρηθεί για τους φόνους αυτών των χριστιανών, υπέστη ξυλοδαρμό και απεβίωσε μαρτυρικά, όταν τον έριξαν δέσμιο στην θάλασσα.
Ο Άγιος Θεόφιλος ο νέος καταγόταν από την Κων/πολη, ήταν μέλος της Συγκλήτου και ναύαρχος επί αυτοκρατορίας Κων/νου ΣΤ΄. Όταν το 790 μ.Χ. οι Άραβες κυρίευαν με τα πλοία τους περιοχές της ανατολικής Μεσογείου και αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους, ο Άγιος επειδή έβλεπε ότι είχε επικρατήσει η ηττοπάθεια στον δικό του στόλο, όρμησε με την δική του πολεμική μοίρα εναντίον τους, αγωνίσθηκε με σθένος αλλά εγκαταλείφθηκε από τους άλλους στρατηγούς, αιχμαλωτίσθηκε από τους εχθρούς και φυλακίσθηκε για 4 χρόνια. Έπειτα ο χαλίφης Ααρούν, ο οποίος τον εθαύμασε για την πολεμική του αρετή, προσπάθησε να τον προσλάβει στην υπηρεσία του και να τον πείσει να αλλαξοπιστήσει. Αλλά επειδή ο Άγιος παρέμεινε σταθερός στην χριστιανική του πίστη, απεβίωσε μαρτυρικά με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Θεόδωρος ο Χατζής καταγόταν από την Μυτιλήνη, όπου ζούσε με την σύζυγο και τα παιδιά του. Κάποτε, εξαιτίας ενός γεγονότος που τον εξόργισε, αρνήθηκε την χριστιανική του πίστη κι έγινε μωαμεθανός. Σύντομα, όμως, μεταμελήθηκε για την ενέργειά του αυτή, μετέβη στο Άγιον Όρος, επανήλθε στην αρχική του πίστη και παρέμεινε εκεί για μερικά χρόνια. Έπειτα επέστρεψε στην Μυτιλήνη, παρουσιάστηκε στον Τούρκο διοικητή, ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό, συνελήφθη αμέσως, δέχθηκε κολακείες για να αλλαξοπιστήσει και επειδή δεν παρασύρθηκε, υπέστη πολλά βασανιστήρια. Παρέμεινε, όμως, απτόητος και γι’ αυτό απεβίωσε μαρτυρικά με απαγχονισμό το 1784 μ.Χ., το τίμιο λείψανό του ρίφθηκε στην θάλασσα, αλλά αργότερα οι πιστοί το ανέσυραν και το έθαψαν με τιμές.
Η εύρεση της ιερής εικόνας της Παναγίας στην Τήνο έγινε μετά από πολύ κόπο το 1823 μ.Χ., ύστερα από όραμα που είδε η μοναχή Οσία Πελαγία (βλ. 23 Ιουλίου), και στην θέση της εύρεσής της ιδρύθηκε μεγαλοπρεπής ναός προς τιμήν της. Την θαυματουργή αυτή εικόνα, που θεωρείται έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, την ευλαβούντο πολύ οι πρωτεργάτες της Επανάστασης του 1821 και αποτελεί από τότε σημαντικό πανελλήνιο προσκύνημα.

31.
Κύρου και Ιωάννου των Αναργύρων και των συν αυτοίς αγίων γυναικών, Παπία και των συν αυτώ αγίων μαρτύρων, Τρυφαίνης μάρτυρος, νεομάρτυρος Ηλιού Αρδούνη, οσίου Αρσενίου του νέου του εν Πάρω.

Ο Άγιος Κύρος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια και κατά τον μεγάλο διωγμό του αυτοκράτορα Διοκλητιανού κατέφυγε σε μια μονή στον Αραβικό Κόλπο, όπου και έγινε μοναχός. Ο Άγιος Ιωάννης, που καταγόταν από την Έδεσσα της Μεσοποταμίας, έμαθε για το χάρισμα του Κύρου να επιτελεί θαύματα, θέλησε να τον συναντήσει και στο τέλος αποφάσισε να τον συντροφεύσει στον μοναχικό βίο. Οι δύο Άγιοι ασκούσαν το λειτούργημα του ιατρού χωρίς να δέχονται χρήματα, γι’ αυτό και επονομάσθηκαν Ανάργυροι (π.β. Άγιοι Ανάργυροι, 1 Νοεμβρίου). Κάποτε οι Άγιοι έσπευσαν σε μια πόλη για να εμψυχώσουν την χήρα Αγία Αθανασία, και τις τρεις κόρες της, Αγίες Θεοδότη, Θεοκτίστη και Ευδοξία, τις οποίες είχαν συλλάβει οι ειδωλολάτρες και σκόπευαν να τις βασανίσουν λόγω της χριστιανικής τους πίστης. Τότε συνελήφθησαν και αυτοί, ομολόγησαν με θάρρος την πίστη τους, υπέστησαν διάφορα βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά μαζί με τις τέσσερις γυναίκες το 292 μ.Χ. με αποκεφαλισμό.
Ο Άγιος Παπίας καταγόταν από την Κόρινθο και συνελήφθη ως χριστιανός από τον ανθύπατο Τέρτιο επί αυτοκρατορίας του διώκτη των χριστιανών Δεκίου (249-251 μ.Χ.). Μαζί του συνελήφθησαν και οι έξι συμπολίτες του Άγιοι Διόδωρος, Κλαύδιος, Νικηφόρος, Ουΐκτωρ, Ουϊκτωρίνος και Σαραπίνος, υπέστησαν όλοι διάφορα βασανιστήρια και απεβίωσαν μαρτυρικά. Ο Άγιος Παπίας απεβίωσε μαρτυρικά με πνιγμό στην θάλασσα.
Η Αγία Τρύφαινα καταγόταν από την Κύζικο της Μ. Ασίας και συνελήφθη από τον ηγεμόνα Καισάριο, επειδή κατά την διάρκεια μιας εορτής προς τιμήν του θεού Διονύσου ομίλησε για την πλάνη των ειδώλων και εκήρυξε την χριστιανική πίστη. Τότε ρίφθηκε μέσα σε πυρακτωμένη κάμινο, αλλά εξήλθε με την χάρη του Θεού αβλαβής, έπειτα ρίφθηκε από ύψος επάνω σε μπηγμένα καρφιά, ενώ κατόπιν απεβίωσε μαρτυρικά από τα κτυπήματα άγριου ταύρου.
Ο Άγιος Ηλίας ο Αρδούνης καταγόταν από την Καλαμάτα, όπου εργαζόταν ως κουρέας και προερχόταν από ευσεβείς γονείς. Όταν κάποτε διαπληκτίσθηκε με τους προεστούς της πόλης διαμαρτυρόμενος για τους φόρους που επέβαλλαν οι Τούρκοι στον λαό, αλλαξοπίστησε και έγινε μωαμεθανός. Μεταμελήθηκε, όμως, αργότερα για την ενέργειά του αυτή, κατέφυγε στο Άγιον Όρος και έγινε μοναχός. Μετά από 8 χρόνια επανήλθε στην πόλη και ομολόγησε με θάρρος στους Τούρκους την επιστροφή του στον Χριστό. Τότε συνελήφθη, αλλά δεν ενέδωσε στις κολακείες, υπέστη έπειτα πολλά βασανιστήρια και επειδή παρέμεινε αμετακίνητος στην πίστη του, απεβίωσε μαρτυρικά το 1686 μ.Χ. με θάνατο στην πυρά.
Ο Όσιος Αρσένιος ο νέος καταγόταν από τα Ιωάννινα, εσπούδασε στις Κυδωνίες (Αϊβαλί) της Μ. Ασίας, έπειτα μετέβη στο Άγιον Όρος μαζί με τον παιδαγωγό του μοναχό Δανιήλ και έγινε εκεί μοναχός. Μετά από 6 χρόνια μετέβησαν στην μονή Πεντέλης και από εκεί κατευθύνθηκαν στις Κυκλάδες. Εκεί ο Όσιος εδίδαξε για ένα διάστημα σε μια σχολή ελληνικών γραμμάτων στην Φολέγανδρο, αλλά η κύρια πνευματική δράση του εντοπίζεται στην Πάρο, όπου εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από τους κατοίκους του νησιού. Αξιώθηκε από τον Θεό να επιτελεί θαύματα και απεβίωσε εκεί ειρηνικά το 1877 μ.Χ..